ભારતીય સૈન્ય દરેક મોરચે દુશ્મનને પરાજિત કરવા સજ્જ
Files Photo
સિનિયર લેફ્ટનન્ટ જનરલના નેતૃત્વ હેઠળ એક અભ્યાસ શરૂ કરવામાં આવ્યો છે જેમાં રોબોટિક્સ, એઆઈ સહિતના ઘણા પાસા પર સંશોધન થશે
નવી દિલ્હી, ચીન સાથે સરહદ પર તનાવ વચ્ચે ભારતે પાંચ રાફેલ લડાકુ વિમાનો મેળવ્યા છે. પરંતુ ડ્રેગનની તકનીકી ક્ષમતાને સમજીને ભારતીય સૈન્ય માત્ર પરંપરાગત યુદ્ધ પદ્ધતિઓ જ નહીં, પણ ભવિષ્યની યુદ્ધની વ્યૂહરચનાઓ પર પણ આગળ વધી રહ્યું છે. આર્મી અત્યાધુનિક તકનીકોનો અભ્યાસ કરી રહી છે. આ અધ્યયનનું નેતૃત્વ વરિષ્ઠ લેફ્ટનન્ટ જનરલ કરે છે. સેનાએ જે તકનીકોનો અભ્યાસ કરવાની તૈયારી કરી છે તેમાં ડ્રોન સ્વોર્મ્સથી લઈને રોબોટિક્સ, લેઝર્સ, કૃત્રિમ બુદ્ધિ અને અલ્ગોરિધમનો યુદ્ધ સુધીની દરેક બાબતો શામેલ છે.
આ પણ વાંચો
ભારતીય સેનામાં મહિલા ઓફિસર સ્થાયી કમિશન મેળવી શકશે, સરકારે મંજુરી આપી
સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર આ અધ્યયનનો હેતુ સેનાની પરંપરાગત લડાઇ ક્ષમતાને મજબૂત બનાવવાનો છે અને તેને ‘નોન-કાઇનેટિક અને નોન-કોમ્બેટ’ લડાઇ માટે પણ તૈયાર કરવાનો છે. ભવિષ્યને ધ્યાનમાં રાખીને ચાઇનાના વિવિધ તકનીકોનો વિકાસ પણ કરી રહ્યું છે. તેણે આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ (એઆઈ) સંચાલિત લિડલ ર્હટોનોમસ વેપન સિસ્ટમ બનાવી છે. ભારતીય સૈન્યના નવા લેન્ડ વોરફેર સિધ્ધાંત (૨૦૧૮) માં, સમગ્ર યુદ્ધ વ્યૂહરચનાને વધુ શારીરિક બનાવવા પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો હતો. તેમાં ઇન્ટિગ્રેટેડ બેટલ ગપ્સ (આઇબીજી) થી લઈને સાયબર લડાઇની ક્ષમતાઓ વિકસાવવાની અને માઇક્રો સેટેલાઇટ્સ, લેસર, એઆઈ, રોબોટિક્સ જેવા ડાયરેક્ટ-એનર્જી શસ્ત્રો પ્રાપ્ત કરવાની જરૂરિયાત પણ જણાવી છે.
આઈબીજીએ પણ આકાર લેવાનું શરૂ કરી દીધું છે. આ સ્વ લડતી લડત રચનાઓની હાજરીમાં હશે જે ઝડપથી એકઠા થઈ શકે છે. દરેક આઈબીજીમાં પાયદળ, ટાંકી, તોપખાના, હવાઈ સંરક્ષણ, સિગ્નલ અને એન્જિનિયર્સ સહિત પાંચ હજાર સૈનિકો હશે. ગયા વર્ષે આઇબીજી પશ્ચિમ અને પૂર્વીય મોરચા પરની કવાયતમાં સામેલ થયા છે. એક સૂત્રએ કહ્યું કે, ‘ભાવિ યુદ્ધોમાં ટેકનોલોજી એ એક મહત્વપૂર્ણ પાસા હશે.
નવા અભ્યાસનું નેતૃત્વ સેનાના સાત કમાન્ડરમાંથી એક કરે છે. આ અધ્યયનમાંથી એક રોડમેપ તૈયાર કરવામાં આવશે, જેમાં ટાઇમલાન સાથેની દરેક તકનીકી પર ખર્ચ અને કેટલા ફાયદા થશે તેની તમામ માહિતી શામેલ હશે. અધ્યયનમાં એઆઈ, રિમોટલી-પાઇલોટેડ એરિયલ સિસ્ટમ્સ, ડ્રોન સ્વોર્મ્સ, બિગ ડેટા એનાલિટિક્સ, બ્લોકચેન ટેકનોલોજી, અલ્ગોરિધમનો યુદ્ધ, ઇન્ટરનેટ ્રફ થિંગ્સ (આઇઓટી), વર્ચ્યુઅલ રિયાલિટી, ઓગમેન્ટેડ રિયાલિટી, હાયપરસોનિક સક્ષમ લ ઙ્મટ્ઠેહષ્ઠરંચ રેન્જ, દ્વિ-દિશાકીય, શોષણકારી, શોષણકારક, શોષણકારી કુશળતા, ક્લોક્સ, એક્ઝોસ્ક્લેટન સિસ્ટમ્સ, લિક્વિડ આર્મર, ક્વોન્ટમ કમ્પ્યુટિંગ, રોબોટિક્સ, ડાયરેક્ટ-એનર્જી શસ્ત્રો, લોટર અને સ્માર્ટ મ્યુનિશન્સ જેવી તકનીકીઓ પર સંશોધન થશે.
લશ્કરી સૈન્ય આયોજન સૈનિકોના અસરકારક એકીકરણ અને આવી તકનીકીઓને યુદ્ધ મશીનરીમાં રૂપાંતરિત કરવાની ફરતે ફરશે. આ સિવાય ‘ગ્રે ઝોન’ યુદ્ધમાં ક્ષમતા વધારવા પર પણ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવશે. સૈન્ય પાસે હાલમાં જે સંસાધનો છે અને જે ખરીદી કરવામાં આવી રહી છે તે આ તકનીકીઓના સમાવેશ સાથે બદલાઈ શકે છે. એક સૂત્રએ જણાવ્યું હતું કે જરૂર પડે તો તેની સમીક્ષા કરવામાં આવશે. ભારત પહેલેથી જ ડ્રોન સ્વોર્મ્સ અથવા એર-લોન્ચ થયેલ નાના એરિયલ સિસ્ટમ્સ વિકસાવવા પર બહુ ઓછું કામ કરી રહ્યું છે. યુ.એસ. સાથે સંયુક્ત પ્રોજેક્ટ ચાલી રહ્યો છે. તે દ્વિપક્ષીય સંરક્ષણ તકનીક અને વેપાર પહેલ હેઠળના સાત સંયુક્ત પ્રોજેક્ટ્સમાંથી એક છે.
