જૈવવિવિધતા અને વન્યજીવન સંબંધિત નીતિઓ, જેનું ભારત આજે પાલન કરી રહ્યું છે: વડાપ્રધાન

નવીદિલ્હી,વિશ્વ પર્યાવરણ દિવસ નિમિત્તે, વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ દિલ્હીના વિજ્ઞાન ભવન ખાતે ‘માટી બચાવો આંદોલન’ પરના કાર્યક્રમમાં ભાગ લીધો હતો. પીએમ મોદીએ અહીં ‘માટી બચાવો આંદોલન’ સંબંધિત એક કાર્યક્રમને પણ સંબોધિત કર્યો હતો. પીએમે અહીં કહ્યું કે પહેલા આપણા દેશના ખેડૂત પાસે તેની જમીન કેવા પ્રકારની છે, તેની જમીનમાં શું ખામી છે, કેટલી છે તેની માહિતીનો અભાવ હતો.આ સમસ્યાને દૂર કરવા માટે દેશમાં ખેડૂતોને સોઈલ હેલ્થ કાર્ડ આપવા માટે એક વિશાળ અભિયાન ચલાવવામાં આવ્યું હતું.

તેમણે કહ્યું કે પર્યાવરણના રક્ષણ માટે ભારતના પ્રયાસો બહુપક્ષીય રહ્યા છે. જળવાયુ પરિવર્તનમાં ભારતની ભૂમિકા નહિવત છે ત્યારે ભારત આ પ્રયાસ કરી રહ્યું છે. વિશ્વના મોટા આધુનિક દેશો માત્ર પૃથ્વીના વધુને વધુ સંસાધનોનો નાશ કરી રહ્યા નથી, પરંતુ સૌથી વધુ કાર્બન ઉત્સર્જન તેમના ખાતામાં જાય છે. આ કાર્યક્રમ અંગે વડાપ્રધાન કાર્યાલયએ એક નિવેદન જાહેર કરીને જણાવ્યું હતું કે માટી બચાવો આંદોલન એક વૈશ્વિક પહેલ છે, જેનો હેતુ લોકોને જમીનના બગડતા સ્વાસ્થ્ય વિશે જાગૃત કરવાનો અને તેને સુધારવાના પ્રયાસોને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે.

આ કાર્યક્રમમાં પીએમ મોદીએ માટી બચાવવા માટે પાંચ મુખ્ય બાબતો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું છે. તેમણે કહ્યું કે આપણે સૌ પ્રથમ એ વાત પર ભાર મૂકવો જાેઈએ કે જમીનને કેમિકલ મુક્ત કેવી રીતે બનાવી શકાય. આ પછી, તેમણે જમીનમાં રહેલા સજીવને બચાવવા અને જમીનની ભેજ જાળવી રાખવાની વાત કરી. તેમણે કહ્યું કે ભૂગર્ભજળ ઓછા હોવાને કારણે જમીનને જે નુકસાન થઈ રહ્યું છે તેને કેવી રીતે દૂર કરવું તે અંગે પણ વિચાર કરવો જાેઈએ. તેમજ વન આવરણ ઘટવાથી જમીનનું સતત ધોવાણ કેવી રીતે અટકાવવું.

પીએમ મોદીએ કહ્યું કે દેશભરના ખેડૂતોને ૨૨ કરોડથી વધુ લેન્ડ હેલ્થ કાર્ડ આપવામાં આવ્યા છે. આ સાથે દેશમાં જમીન પરીક્ષણ સંબંધિત એક મોટું નેટવર્ક પણ બનાવવામાં આવ્યું છે. આજે દેશના કરોડો ખેડૂતો જમીન આરોગ્ય કાર્ડમાંથી મળેલી માહિતીના આધારે ખાતર અને સૂક્ષ્મ પોષણનો ઉપયોગ કરી રહ્યા છે. આના પરિણામે ખેડૂતોને ખર્ચમાં ૮ થી ૧૦% ની બચત થઈ છે અને ઉપજમાં ૫ થી ૬% નો વધારો જાેવા મળ્યો છે. યુરિયાના ૧૦૦% લીમડાના કોટિંગથી પણ જમીનને ફાયદો થયો છે.

તેમણે કહ્યું કે સૂક્ષ્મ સિંચાઈ અને અટલ ભૂ-યોજનાથી દેશના ઘણા રાજ્યોમાં જમીનનું સ્વાસ્થ્ય પણ સારું થઈ રહ્યું છે. અમે ‘કેચ ધ રેઈન’ જેવા અભિયાનો દ્વારા દેશના લોકોને જળ સંરક્ષણ સાથે જાેડી રહ્યા છીએ. આ વર્ષે માર્ચમાં જ દેશમાં ૧૩ મોટી નદીઓના સંરક્ષણનું અભિયાન પણ શરૂ થયું છે. જેમાં પાણીમાં પ્રદૂષણ ઘટાડવાની સાથે નદીઓના કિનારે જંગલો વાવવાનું પણ કામ કરવામાં આવી રહ્યું છે. એવો અંદાજ છે કે આનાથી ભારતના વન આવરણમાં ૭,૪૦૦ ચોરસ કિલોમીટરથી વધુનો વધારો થશે. છેલ્લાં ૮ વર્ષમાં ભારતમાં ૨૦,૦૦૦ ચોરસ કિલોમીટરથી વધુનો વધારો થયો છે તે જંગલ કવરમાં આનાથી વધુ મદદ મળશે.

પીએમ મોદીએ કહ્યું કે જૈવવિવિધતા અને વન્યજીવન સંબંધિત નીતિઓ, જેનું ભારત આજે પાલન કરી રહ્યું છે, તેના કારણે પણ વન્યજીવોની સંખ્યામાં રેકોર્ડ વધારો થયો છે. આજે વાઘ હોય, સિંહ હોય, ચિત્તો હોય કે હાથી હોય, બધાની સંખ્યા દેશમાં વધી રહી છે. આ વર્ષના બજેટમાં અમે નક્કી કર્યું છે કે અમે ગંગા કિનારે વસેલા ગામડાઓમાં પ્રાકૃતિક ખેતીને પ્રોત્સાહન આપીશું, કુદરતી ખેતીનો વિશાળ કોરિડોર બનાવીશું. આનાથી આપણાં ખેતરો માત્ર કેમિકલ મુક્ત નહીં થાય, નમામિ ગંગે અભિયાનને પણ નવી તાકાત મળશે.HS1KP