ભારતના મોટા ભાગના લોકો અન્ય ધર્મોમાં લગ્નના વિરોધીઃ સર્વે

નવીદિલ્હી: અમેરિકન થિંક-ટેન્ક પ્યૂ રિસર્ચ સેન્ટરએ એક સર્વેમાં શોધી કાઢ્યું છે કે ભારતમાં મોટાભાગના લોકો પોતાને અને તેમના દેશને ધાર્મિક રીતે સહનશીલ માને છે, પરંતુ તેઓ આંતર-ધાર્મિક લગ્નને યોગ્ય માનતા નથી. સર્વેક્ષણમાં દરેક સમુદાયના મોટાભાગના લોકોએ કહ્યું કે આવા લગ્ન અટકાવવા એ તેમની પ્રાથમિકતા છે.

આ સંશોધન એવા સમયે કરવામાં આવ્યું છે જ્યારે ભારતના ઘણા રાજ્યોમાં આવા કાયદા લાવવામાં આવ્યા છે જેમાં વિવિધ ધર્મોના લોકો વચ્ચેના લગ્નને લગતા કાયદા બનાવવામાં આવ્યા છે.આ સર્વેક્ષણ માટે, પ્યુ રિસર્ચ સેંટરરે ભારતમાં ૧૭ ભાષાઓ બોલતા લોકોમાંથી ૩૦,૦૦૦ લોકોની મુલાકાત લીધી. આ સર્વે દેશના ૨૬ રાજ્યો અને ત્રણ કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશોમાં કરવામાં આવ્યો હતો.

સર્વે અનુસાર ૮૦ ટકા મુસ્લિમોએ કહ્યું હતું કે તેમના સમુદાયના સભ્યો અન્ય સમુદાયોમાં લગ્ન કરવાનું બંધ કરે તે મહત્વનું છે. હિન્દુઓમાં ૬૫ ટકા લોકોએ કહ્યું કે તેઓ પણ આવો જ અભિપ્રાય ધરાવે છે.સર્વેમાં લોકોને તેમની શ્રદ્ધા અને રાષ્ટ્રીયતા વિશે પણ પૂછપરછ કરવામાં આવી હતી. તેમાં જાણવા મળ્યું કે હિન્દુ લોકોમાં, “તેમની ધાર્મિક ઓળખ અને દેશની રાષ્ટ્રીય ઓળખ ખૂબ નજીકથી જાેડાયેલી લાગે છે”.લગભગ બે તૃતીયાંશ હિંદુઓએ અથવા ૬૪% લોકોએ કહ્યું કે તેઓને લાગે છે કે હિંદુ બનવું ‘સાચા ભારતીય’ હોવું મહત્વપૂર્ણ છે.

સંશોધનથી જાણવા મળ્યું છે કે ભારતના મોટા ધાર્મિક સમુદાયોમાં સમાન મૂલ્યો અને ધાર્મિક માન્યતાઓ હોવા છતાં, તેઓને “ઘણી વાર એવું લાગતું નથી કે તેમની પાસે કંઈ પણ સામાન્ય નથી.” અહેવાલમાં કહેવામાં આવ્યું છે – “ભારતીય લોકો એક સાથે ધાર્મિક સહિષ્ણુતા માટે ઉત્સાહી છે અને તે જ સમયે ધાર્મિક સમુદાયોને અલગ રાખવા માંગે છે – તેઓ સાથે રહે છે, અલગ રહે છે.”

તેમાં આગળ કહેવામાં આવ્યું છે કે ભારતમાં ઘણા લોકો મિત્ર હોવા છતાં પણ વિવિધ ધાર્મિક જીવન જીવે છે અને “તેઓ કોઈ ખાસ ધર્મના લોકોને તેમના ધાર્મિક સ્થળો અથવા ગામોથી દૂર રાખવાનો પ્રયાસ કરે છે”.ભારતમાં, પરંપરાગત પરિવારોમાં હિન્દુઓ અને મુસ્લિમો વચ્ચેના લગ્નનો બહિષ્કાર કરવામાં આવ્યો છે, પરંતુ હવે આવા યુગલો પણ કાનૂની અડચણોનો સામનો કરી રહ્યા છે.

ભારતમાં વિશેષ લગ્ન અધિનિયમ અંતર્ગત આંતરધર્મ સાથે લગ્ન કરનારા લોકોને ૩૦ દિવસની નોટિસ આપવી પડે છે. અને ભારતીય જનતા પાર્ટી દ્વારા શાસિત કેટલાક રાજ્યોમાં, વધુ નવા કાયદા લાવવામાં આવ્યા છે, જેના હેઠળ “ગેરકાયદેસર ધર્માંતરણ” પર દબાણ અથવા છેતરપિંડી દ્વારા પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે.આ પગલું જમણેરી હિન્દુ જૂથો દ્વારા આક્ષેપ કરાયેલા “લવ જેહાદ” ના આક્ષેપો બાદ આક્ષેપ કરે છે કે મુસ્લિમ લોકો હિન્દુ છોકરીઓને તેમની ધર્મપરિવર્તન કરવાના હેતુથી નજીક આવે છે.