રાષ્ટ્ર વિરોધી સામગ્રી પર સરકારની કાર્યવાહી, અનેક યુટયુબ ચેનલો બેન
મુંબઇ, માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલયે ભારતની રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા, વિદેશી સંબંધો અને જાહેર વ્યવસ્થા સાથે સંબંધિત પ્રચાર ફેલાવવા માટે ૧૬ You tube ન્યૂઝ ચેનલોને બ્લોક કરી છે. જેમાંથી ૧૦ ચેનલો ભારતીય અને ૬ પાકિસ્તાન આધારિત YouTube ચેનલો હતી. નિયમો, ૨૦૨૧ હેઠળ કટોકટીની સત્તાનો ઉપયોગ કરીને તેમને બ્લોક કરવામાં આવી છે.
મંત્રાલયનું કહેવું છે કે આ તમામ YouTube ચેનલો ભારતમાં ગભરાટ ફેલાવવા, સાંપ્રદાયિક વિસંગતતા ઉશ્કેરવા અને જાહેર વ્યવસ્થાને ખલેલ પહોંચાડવા માટે ખોટી ફેલાવી રહી હતી.
સરકારે કહ્યું કે કોઈપણ ડિજિટલ સમાચાર પ્રકાશકોએ આઇટી નિયમો, ૨૦૨૧ ના નિયમ ૧૮ હેઠળ મંત્રાલયને જરૂરી માહિતી પ્રદાન કરી નથી. મંત્રાલયે કહ્યું કે ભારતમાં કેટલીક YouTube ચેનલો દ્વારા પ્રકાશિત સામગ્રીમાં એક સમુદાયને આતંકવાદી તરીકે દર્શાવવામાં આવ્યો છે.
આ ઉપરાંત વિવિધ ધાર્મિક સમુદાયોના સભ્યો વચ્ચે નફરતને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવ્યું હતું. આવી સામગ્રી સાંપ્રદાયિક વિસંગતતા પેદા કરવાનો અને જાહેર વ્યવસ્થાને ખલેલ પહોંચાડવાનો પ્રયાસ હતો.
પાકિસ્તાન સ્થિત YouTube ચેનલોનો ઉપયોગ ભારતીય સેના, જમ્મુ અને કાશ્મીર અને ભારતના વિદેશી સંબંધો જેવા વિવિધ વિષયો પર ભારત વિશે ખોટા સમાચાર પોસ્ટ કરવા માટે કરવામાં આવી રહ્યો હતો.
નોંધનીય છે કે આ કોઈ પહેલી ઘટના નથી, પરંતુ દેશની સુરક્ષા માટે ખતરાને ટાંકીને સરકારે વચ્ચે ઘણી વધુ યુટ્યુબ ચેનલો બ્લોક કરી દીધી છે. તાજેતરમાં મંત્રાલયે આઇટી નિયમો ૨૦૨૧ હેઠળ કટોકટીની શક્તિનો ઉપયોગ કરીને ૨૨ YouTube ચેનલો, ત્રણ ટિ્વટર એકાઉન્ટ્સ, એક ફેસબુક એકાઉન્ટ અને એક ન્યૂઝ વેબસાઇટને બ્લોક કરી દીધી છે.
આ એકાઉન્ટ્સ અને ચેનલોનો ઉપયોગ સોશિયલ મીડિયા પર સંવેદનશીલ અને ખોટી માહિતી ફેલાવવા અને ભારતની સુરક્ષા, વિદેશ નીતિ અને જાહેર વ્યવસ્થા સાથે સંબંધિત બાબતો પર ફેક ન્યૂઝ ફેલાવવા માટે કરવામાં આવતો હતો. અવરોધિત યુટ્યુબ ચેનલોની કુલ વ્યુઅરશિપ ૨૬૦ મિલિયન હતી.
વર્ષ ૨૦૨૧માં પણ સરકારે દેશ વિરુદ્ધ પાકિસ્તાની પ્રચાર અભિયાન સામે મોટી કાર્યવાહી કરી હતી. માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલય દ્વારા દેશ વિરુદ્ધ પ્રચાર કરતી ૨૦ યુટ્યુબ ચેનલોને બ્લોક કરી દેવામાં આવી છે. તેના અલગ-અલગ આદેશોમાં મંત્રાલયે યુટ્યુબને ૨૦ ચેનલો સામે કાર્યવાહી કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો હતો.
આ ઓપરેશન ગુપ્તચર એજન્સીઓ અને સૂચના અને પ્રસારણ મંત્રાલય વચ્ચેના સંકલિત પ્રયાસ બાદ કરવામાં આવ્યું હતું. દેશમાં બ્લોક કરાયેલી યુટ્યુબ ચેનલો અને વેબસાઈટ્સ પાકિસ્તાનની બહાર કાર્યરત આયોજિત પ્રચાર નેટવર્ક સાથે સંબંધિત હતી.HS