ભારતે પણ વિદેશની શાળાઓની જેમ સ્માર્ટ ફોનના વપરાશ પર પ્રતિબંધ મૂકવો અનિવાર્ય

એક અભ્યાસ મુજબ, બેÂલ્જયમ, સ્પેન અને યુકેમાં શાળાઓમાંથી સ્માર્ટફોન દૂર કરવાથી શિક્ષણના પરિણામોમાં સુધારો થયો છે
ભારતે હજુ સુધી શૈક્ષણિક સંસ્થાઓમાં સ્માર્ટફોનના ઉપયોગ અંગે કોઈ ચોક્કસ કાયદો કે નીતિ ઘડી નથી. જો કે ગયા વર્ષે કેટલાક નિયંત્રણો વધુ કડક બનાવવામાં આવ્યા છે. તો બીજી તરફ વિશ્વભરમાં ઓછામાં ઓછી ૭૯ શિક્ષણ પ્રણાલીઓએ શાળાઓમાં સ્માર્ટફોન પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે, જેના કારણે ઘણા દેશોમાં બાળકોના શિક્ષણ અને ગોપનીયતા પર તેની અસર અંગે ચર્ચા શરૂ થઈ છે.

યુનાઈટેડ નેશન્સ એજ્યુકેશનલ, સાયન્ટિફિક એન્ડ કલ્ચરલ ઓર્ગેનાઈઝેશન (યુનેસ્કો)ની ગ્લોબલ એજ્યુકેશન મોનિટરિંગ ટીમ અનુસાર, ૬૦ શિક્ષણ પ્રણાલીઓ (અથવા વૈશ્વિક સ્તરે નોંધાયેલા તમામ શિક્ષણ પ્રણાલીઓના ૩૦ ટકા) એ ચોક્કસ કાયદાઓ અથવા નીતિઓ દ્વારા ૨૦૨૩ના અંત સુધીમાં શાળાઓમાં સ્માર્ટફોન પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. ૨૦૨૫ના અંત સુધીમાં ૧૯ વધુ શિક્ષણ પ્રણાલીઓ આ યાદીમાં જોડાશે, જે સંખ્યા વધારીને ૭૯ (અથવા ૪૦ ટકા) કરશે.

ભારત હજુ સુધી શૈક્ષણિક સંસ્થાઓમાં સ્માર્ટફોન સ્માર્ટફોનના ઉપયોગ અંગે કોઈ ચોક્કસ કાયદો કે નીતિ ઘડી નથી. ગયા વર્ષે કેટલાક નિયંત્રણો વધુ કડક બનાવવામાં આવ્યા છે. ઉદાહરણ તરીકે, ચીનના ઝેંગઝોઉ શહેરે પ્રાથમિક અને માધ્યમિક શાળાઓમાં ફોનના ઉપયોગ પરના નિયંત્રણો કડક કર્યા અને જો શૈક્ષણિક કારણોસર ફોન ખરેખર જરૂરી હોય તો માતાપિતાની લેખિત સંમતિ જરૂરી બનાવી છે. ફ્રાન્સમાં નીચલા માધ્યમિક સ્તરની શાળાઓમાં ડિજિટલ બ્રેક્સ (ડિજિટલ ઉપકરણોથી અંતર) સૂચવવામાં આવ્યું છે. ફ્રાન્સમાં નીચલા માધ્યમિક સ્તરની શાળાઓમાં ડિજિટલ બ્રેક્સ (ડિજિટલ ઉપકરણોથી અંતર) સૂચવવામાં આવ્યું છે. ફ્રાન્સમાં અન્ય શિક્ષણ સ્તરે ફોન પર પહેલાંથી જ પ્રતિબંધ છે. તેનાથી વિપરીત, અપંગતા જૂથોના વિરોધને કારણે સાઉદી અરેબિયાએ તેનો પ્રતિબંધ પાછો ખેંચી લીધો, જેમાં તબીબી હેતુઓ માટે પ્રતિબંધ હતો.

એક અધિકારીએ મીડિયાને જણાવ્યું, આ મેપિંગ (શૈક્ષણિક પ્રણાલીઓનું) સંઘીય દેશોના તમામ ઉપ-રાષ્ટ્રીય અધિકારક્ષેત્રોને આવરી લેતું નથી, જોકે ચારનું વિગતવાર મૂલ્યાંકન કરવામાં આવ્યું છે.ઉદાહરણ તરીકે, ઓસ્ટ્રેલિયામાં, નવ પ્રદેશોમાંથી બે (ન્યૂ સાઉથ વેલ્સ અને દક્ષિણ ઓસ્ટ્રેલિયા) એ પ્રતિબંધો લાદ્યા છે, જ્યારે સ્પેનમાં, ૧૭ સ્વાયત્ત સમુદાયોમાંથી ત્રણ સિવાયના બધા (બાસ્ક કન્ટ્રી, સ્પેનના ઉત્તરપૂર્વીય ભાગમાં સ્થિત એક સ્વાયત્ત સમુદાય, લા રિઓજા, નાવારે) એ પ્રતિબંધો લાદ્યા છે.

યુએસના ૫૦ રાજ્યોમાંથી, ૨૦ રાજ્યોમાં હવે નિયમો લાગુ છે, જેમાં કેલિફોર્નિયામાં ફોન- ફ્રી સ્કૂલ એક્ટથી લઈને ફ્લોરિડામાં ૧૨ વર્ગખંડોમાં ફોન પ્રતિબંધ, ઈન્ડિયાના વિદ્યાર્થીઓ દ્વારા પોર્ટેબલ વાયરલેસ ડિવાઈસના ઉપયોગ પર પ્રતિબંધ અને ઓહિયોમાં બીજો પ્રતિબંધ શામેલ છે, સંપૂર્ણ પ્રતિબંધો ઉપરાંત, કેટલાક દેશોએ ગોપનીયતાની ચિંતાઓને કારણે શિક્ષણ સેટિંગ્સમાંથી ચોક્કસ એપ્લિકેશનોના ઉપયોગ પર પણ પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. ડેનમાર્ક અને ફ્રાન્સ બંનેએ ગુગલ વર્કસ્પેસ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે, જ્યારે જર્મનીના કેટલાક રાજ્યોએ માઈક્રોસોફ્ટ ઉત્પાદનો પર પ્રતિબંધો મૂક્યો છે. આ પ્રતિબંધો શિક્ષણના સ્તર અનુસાર પણ બદલાય છે. મોટાભાગના દેશો પ્રાથમિક શાળાઓ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે, અને કેટલાક, જેમ કે ઈઝરાયલ, કિન્ડરગાર્ટન સ્તર પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે. તુર્કમેનિસ્તાન જેવા અન્ય દેશોએ આ પ્રતિબંધને માધ્યમિક શાળા સુધી લંબાવ્યો છે.