51 શક્તિપીઠોમાં એક માતા ત્રિપુરા સુંદરી મંદિરે પૂજા-અર્ચના કરી PM મોદીએ પહેલા નોરતે
ત્રિપુરા સુંદરી મંદિર, ઉદયપુર: ઇતિહાસ અને મહત્વ-આ મંદિર કુર્મા પીઠ તરીકે પણ ઓળખાય છે, કારણ કે તેનું સ્વરૂપ કાચબા જેવું છે.
- આ મંદિરના નામ પરથી જ ત્રિપુરા રાજ્યને તેનું નામ મળ્યું હોવાનું પણ માનવામાં આવે છે.
ઉદયપુર, ત્રિપુરા: તા. ૨૨ સપ્ટેમ્બર, ૨૦૨૫ ના રોજ, વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ ત્રિપુરાના ઉદયપુરમાં સ્થિત પ્રસિદ્ધ માતા ત્રિપુરા સુંદરી મંદિરની મુલાકાત લીધી હતી. તેમણે મંદિરમાં પૂજા-અર્ચના કરી અને દેશવાસીઓ માટે સુખ-સમૃદ્ધિની પ્રાર્થના કરી. નવરાત્રિના પાવન પર્વના પ્રથમ દિવસે જ વડાપ્રધાનની આ મુલાકાતનું વિશેષ ધાર્મિક અને સાંસ્કૃતિક મહત્વ છે.
વડાપ્રધાન મોદીએ કેન્દ્ર સરકારની પ્રસાદ (Pilgrimage Rejuvenation and Spiritual Heritage Augmentation Drive) યોજના હેઠળ મંદિર પરિસરના પુનર્વિકાસ અને સૌંદર્યીકરણના કાર્યોનું ઉદ્ઘાટન પણ કર્યું. આ પ્રોજેક્ટમાં મંદિરમાં સુધારાઓ, નવા રસ્તાઓ, નવીનીકરણ થયેલા પ્રવેશદ્વારો અને અન્ય સુવિધાઓનો સમાવેશ થાય છે. આ પહેલથી આ પવિત્ર સ્થળ પર શ્રદ્ધાળુઓનો અનુભવ વધુ સારો બનશે અને પર્યટનને પણ વેગ મળશે.
આ પ્રસંગે, વડાપ્રધાનનું ભવ્ય સ્વાગત કરવામાં આવ્યું હતું. તેમણે મંદિરમાં આયોજિત એક પ્રદર્શનની પણ મુલાકાત લીધી હતી, જ્યાં મંદિરના ઇતિહાસ અને તેના વિકાસ કાર્યો વિશે માહિતી આપવામાં આવી હતી. વડાપ્રધાન મોદીએ ટ્વીટ કરીને જણાવ્યું કે તેમણે માતા ત્રિપુરા સુંદરીના આશીર્વાદ લીધા અને દેશની પ્રગતિ માટે પ્રાર્થના કરી. આ મુલાકાત પૂર્વોત્તર રાજ્યોના સાંસ્કૃતિક વારસાને પ્રોત્સાહન આપવા અને આધ્યાત્મિક પર્યટનને વિકસાવવાની સરકારની પ્રતિબદ્ધતા દર્શાવે છે.
ત્રિપુરા સુંદરી મંદિર, ઉદયપુર: ઇતિહાસ અને મહત્વ
ઉદયપુર, ત્રિપુરા: ત્રિપુરા રાજ્યના ગોમતી જિલ્લામાં આવેલું ઐતિહાસિક માતા ત્રિપુરા સુંદરી મંદિર, શક્તિપીઠોમાંનું એક ગણાય છે. આ મંદિરનો ઇતિહાસ શક્તિ ઉપાસના અને ત્રિપુરાના રાજવી પરિવાર સાથે ગાઢ રીતે જોડાયેલો છે. સ્થાનિક લોકો આ મંદિરને માતાબાડી તરીકે પણ ઓળખે છે.
મંદિરનો પૌરાણિક ઇતિહાસ
હિન્દુ માન્યતાઓ અનુસાર, માતા ત્રિપુરા સુંદરીનું મંદિર ૫૧ શક્તિપીઠોમાંનું એક છે. પુરાણોમાં વર્ણવ્યા મુજબ, જ્યારે ભગવાન શિવ સતીના મૃતદેહને લઈને ભ્રમણ કરી રહ્યા હતા, ત્યારે ભગવાન વિષ્ણુએ તેમના સુદર્શન ચક્ર વડે સતીના શરીરના ટુકડા કર્યા. આ ટુકડાઓ જ્યાં જ્યાં પડ્યા, તે સ્થળો શક્તિપીઠ તરીકે ઓળખાયા. એવું માનવામાં આવે છે કે માતા સતીનો જમણો પગ આ સ્થળે પડ્યો હતો, જેના કારણે અહીં આ પવિત્ર શક્તિપીઠની સ્થાપના થઈ.
મંદિરનું નિર્માણ અને રાજવી જોડાણ
ઐતિહાસિક દસ્તાવેજો મુજબ, આ મંદિરનું નિર્માણ ૧૫મી સદીમાં ત્રિપુરાના માણિક્ય વંશના રાજા ધન્ય માણિક્ય દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું. લોકવાયકા અનુસાર, રાજા ધન્ય માણિક્યને સ્વપ્નમાં માતા ત્રિપુરા સુંદરીએ દર્શન આપીને ચિત્તાગોંગ (હાલના બાંગ્લાદેશમાં) થી પોતાની પ્રતિમા લાવીને આ સ્થાન પર સ્થાપિત કરવાનો આદેશ આપ્યો હતો. રાજાએ માતાની આજ્ઞાનું પાલન કર્યું અને આ ભવ્ય મંદિરનું નિર્માણ કરાવ્યું. બંગાળી સ્થાપત્ય શૈલી ‘એકરત્ન’ પર આધારિત આ મંદિર તેના કલાત્મક વારસા માટે પણ જાણીતું છે.
મંદિરનું મહત્વ
આ મંદિર માત્ર ધાર્મિક જ નહીં, પણ સાંસ્કૃતિક અને ઐતિહાસિક રીતે પણ ખૂબ જ મહત્વ ધરાવે છે. આ મંદિર તંત્ર સાધના માટે પણ પ્રખ્યાત છે અને દેશ-વિદેશના તાંત્રિકો અને ભક્તો અહીં પૂજા-અર્ચના કરવા આવે છે.
- આ મંદિર કુર્મા પીઠ તરીકે પણ ઓળખાય છે, કારણ કે તેનું સ્વરૂપ કાચબા જેવું છે.
- મંદિરની અંદર સ્થાપિત માતા ત્રિપુરા સુંદરીની પ્રતિમા કાળા પથ્થરમાંથી બનેલી છે અને તે પોતાના સૌમ્ય રૂપ માટે પ્રસિદ્ધ છે.
- આ મંદિરના નામ પરથી જ ત્રિપુરા રાજ્યને તેનું નામ મળ્યું હોવાનું પણ માનવામાં આવે છે.
- દર વર્ષે, ખાસ કરીને નવરાત્રિ દરમિયાન, અહીં મોટી સંખ્યામાં શ્રદ્ધાળુઓ માતાના દર્શન અને આશીર્વાદ લેવા ઉમટી પડે છે.
