ક્વિક-કોમર્સના ઝડપી ઉદયથી કરિયાણાની દુકાનોની આવક જોખમમાં: રિટેલર એસોસિએશન

“ગયા વર્ષે ઓછામાં ઓછી બે લાખ કિરાણા સ્ટોર્સે તાળા મારી દીધા હતા, કારણ કે ગ્રાહકો બ્લિંકઇટ અને ઝેપ્ટો જેવા ક્વિક કોમર્સ પ્લેટફોર્મ્સ તરફ વળ્યા હતા”

ક્વિક કોમર્સ પ્લેટફોર્મ્સના ‘ડાર્ક સ્ટોર્સ’ના ઉદભવને કારણે તેમાંથી ૬૦ ટકાના વેચાણમાં ઘટાડો જોવા મળ્યો છે.

નવી દિલ્હી, ભારતમાં ઈ-કોમર્સ અને ક્વિક-કોમર્સ પ્લેટફોર્મ્સના ઝડપી ઉદયને કારણે હજારો સ્થાનિક કરિયાણા અને કિરાણા દુકાન માલિકોની આવક અને આજીવિકામાં તીવ્ર ઘટાડો થઈ રહ્યો છે, તેમ ફેડરેશન ઓફ રિટેલર એસોસિએશન ઓફ ઇન્ડિયા (FRAI) એ બુધવારે જણાવ્યું હતું.

સમગ્ર દેશના લગભગ ૮૦ લાખ સૂક્ષ્મ, નાના અને મધ્યમ રિટેલરોનું પ્રતિનિધિત્વ કરતી અને ૪૨ રિટેલ એસોસિએશનોની સભ્યપદ ધરાવતી આ સંસ્થાએ સરકારને અપીલ કરી છે, જેમાં નાના રિટેલરોને મજબૂત ટેકો આપવાની તાત્કાલિક જરૂરિયાત પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે, કારણ કે તેઓ ઈ-કોમર્સ અને ક્વિક કોમર્સ પ્લેટફોર્મ્સના વધતા જોખમને કારણે અસ્તિત્વના સંકટનો સામનો કરી રહ્યા છે.

• આવકમાં તીવ્ર ઘટાડો: FRAI એ બજાર અભ્યાસોને ટાંકીને જણાવ્યું હતું કે ગયા વર્ષે ઓછામાં ઓછી બે લાખ કિરાણા સ્ટોર્સે તાળા મારી દીધા હતા, કારણ કે ગ્રાહકો બ્લિંકઇટ અને ઝેપ્ટો જેવા ક્વિક કોમર્સ પ્લેટફોર્મ્સ તરફ વળ્યા હતા.

• વેચાણમાં ઘટાડો: વધુમાં, ઉદ્યોગ સંસ્થા અનુસાર, જેપી મોર્ગન દ્વારા મુંબઈમાં ઓફલાઇન કરિયાણાની દુકાનો પર ડિસેમ્બર ૨૦૨૪ના એક અભ્યાસમાં દર્શાવવામાં આવ્યું હતું કે ક્વિક કોમર્સ પ્લેટફોર્મ્સના ‘ડાર્ક સ્ટોર્સ’ના ઉદભવને કારણે તેમાંથી ૬૦ ટકાના વેચાણના જથ્થામાં ઘટાડો જોવા મળ્યો છે.

💰 સ્પર્ધાત્મક પડકાર

છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં, ડિજિટલ પ્લેટફોર્મ્સે ઊંડા ડિસ્કાઉન્ટ, ઝડપી ડિલિવરીના વચનો અને આક્રમક માર્કેટિંગ ઝુંબેશો દ્વારા ગ્રાહક વર્તનને બદલી નાખ્યું છે, જેના કારણે નાના રિટેલરોને અસમાન મેદાન પર સ્પર્ધા કરવા માટે સંઘર્ષ કરવો પડી રહ્યો છે. પરિણામે, FRAI એ નોંધ્યું કે, ઘણી કિરાણા દુકાનો પગપાળા ગ્રાહકો અને વેચાણમાં નાટ્યાત્મક ઘટાડો જોઈ રહી છે.

“નાના રિટેલરો અને કિરાણા દુકાનદારો અભૂતપૂર્વ પડકારનો સામનો કરી રહ્યા છે, કારણ કે ઇ-કોમર્સ અને ક્વિક-કોમર્સ પ્લેટફોર્મ્સ બજારને ફરીથી આકાર આપી રહ્યા છે. પેઢીઓથી ઊભી કરાયેલી આ સંસ્થાઓ હવે ઊંડા ખિસ્સા અને આક્રમક વ્યૂહરચનાઓ ધરાવતા ખેલાડીઓ સામે ટકી રહેવા માટે સંઘર્ષ કરી રહી છે,” એમ અભય રાજ મિશ્રા, સભ્ય અને રાષ્ટ્રીય સંયોજક, ઇન્ડિયન સેલર્સ કલેક્ટિવ અને માનદ પ્રવક્તા, FRAI એ જણાવ્યું હતું.

તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, અમારું માનવું છે કે સરકારે તાત્કાલિક હસ્તક્ષેપ કરીને એક ન્યાયી, સ્પર્ધાત્મક વાતાવરણ બનાવવું જોઈએ અને સ્થાનિક રિટેલરોને યોગ્ય ટેક્નોલોજીથી સશક્ત બનાવવા જોઈએ.

📉 ઉદ્યોગસાહસિકતાનું ગીગ વર્કરમાં રૂપાંતરણ

સમસ્યાને વધુ જટિલ બનાવતી બાબત એ છે કે મોટી, ઘણીવાર વિદેશી ભંડોળવાળી ઇ-કોમર્સ અને ક્વિક-કોમર્સ કંપનીઓ નાની-રિટેલર ઇકોસિસ્ટમ સાથે જે રીતે જોડાય છે. દુકાન માલિકોને તેમના સ્વતંત્ર વ્યવસાયો વધારવા માટે સશક્ત બનાવવાને બદલે, આમાંના ઘણા પ્લેટફોર્મ્સ તેમને ડિલિવરી કર્મચારીઓ અથવા છેલ્લી-માઇલ સેવા એજન્ટોમાં ફેરવી રહ્યા છે. આ ફેરફાર ઉદ્યોગસાહસિકતાને નિરાશ કરે છે અને ઘટાડે છે, જે એક સમયે સ્વતંત્ર માલિકો હતા તેમને અનિશ્ચિત આવક અને મર્યાદિત સુરક્ષા સાથે ‘ગિગ-ઇકોનોમી વર્કર્સ’માં પરિવર્તિત કરે છે.

“આ ગંભીર માર્ગને જોતાં, નાના રિટેલરો અને સ્થાનિક ઉદ્યોગસાહસિકોના હિતોનું રક્ષણ કરતા એક ન્યાયી, સુવ્યવસ્થિત સહાયક મોડેલની તાત્કાલિક જરૂર છે,” FRAI એ નોંધ્યું.

હસ્તક્ષેપ વિના, ભારતની અનૌપચારિક રિટેલ અર્થવ્યવસ્થાની કરોડરજ્જુ તૂટી પડવાનું જોખમ છે — તેની સાથે લાખો નાના પાયાના દુકાન માલિકોની આજીવિકા પણ જોખમાશે, જેમણે લાંબા સમયથી સમુદાય વાણિજ્યના હૃદય તરીકે સેવા આપી છે.

💡 ટેક્નોલોજી અને સમર્થન માટે હાકલ

અહીં આયોજિત કાર્યક્રમમાં રિટેલરોએ સરકારને સ્થાનિક કિરાણા સ્ટોર્સને એક સમર્પિત ટેક્નોલોજી પ્લેટફોર્મથી સજ્જ કરવા વિનંતી કરી, જે તેમને ક્વિક-કોમર્સ કંપનીઓ સાથે યોગ્ય રીતે સ્પર્ધા કરવા અને સમાન સ્તર પર કાર્ય કરવા સક્ષમ બનાવશે.

તેઓએ ઝડપી ડિલિવરી, વધુ સગવડતા અને સ્પર્ધાત્મક કિંમતો માટે ગ્રાહકોની વધતી માંગને માન્યતા આપી અને ડિજિટલ સાધનો અપનાવવા, કાર્યક્ષમતા વધારવા અને ગ્રાહક સેવાને ઉન્નત કરવા માટે તેમની તૈયારીની પુષ્ટિ કરી.