ઓસ્કાર માટે શોર્ટલિસ્ટ થતા જ હોમબાઉન્ડ બની વિવાદનો શિકાર
મુંબઈ, ધર્મ પ્રોડક્શન્સની ઇશાન ખટ્ટર, વિશાલ જેઠવા અને જાહ્નવી કપૂર અભિનીત “હોમબાઉન્ડ” ૯૮મા એકેડેમી એવોડ્ર્સ માટે ૧૫ ફિલ્મોની શોર્ટલિસ્ટમાં સ્થાન મેળવ્યું છે. આ ઉજવણી વચ્ચે, આ ફિલ્મ વિવાદમાં પણ ફસાઈ ગઈ છે, નિર્માતાઓ પર સાહિત્યચોરી સહિતના ગંભીર આરોપો લગાવવામાં આવ્યા છે, જેના કારણે ઉદ્યોગમાં ખળભળાટ મચી ગયો છે.
તાજેતરમાં, વરિષ્ઠ પત્રકાર અને લેખિકા પૂજા ચાંગોઈવાલાએ ધર્મ પ્રોડક્શન્સ અને નેટફ્લિક્સ એન્ટરટેઈનમેન્ટ સર્વિસીસ ઇન્ડિયા સામે કાનૂની કાર્યવાહી શરૂ કરી છે.તેણીનો આરોપ છે કે ૨૦૨૫ માં રિલીઝ થયેલી હિન્દી ફિલ્મ “હોમબાઉન્ડ” તેના પુસ્તકના કોપીરાઇટનું ઉલ્લંઘન કરે છે. પૂજા ચાંગોઈવાલાએ દાવો કર્યાે છે કે આ ફિલ્મ તેની ૨૦૨૧ ની નવલકથા, “હોમબાઉન્ડ” જેવી જ છે અને હવે તે આ મામલો બોમ્બે હાઇ કોર્ટમાં લઈ જવાની તૈયારી કરી રહી છે.
પૂજા ચાંગોઈવાલાએ હિન્દુસ્તાન ટાઈમ્સને ઈમેલ દ્વારા પુષ્ટિ આપી હતી કે કેસ દાખલ કરતા પહેલા તેમના વકીલે પ્રોડક્શન હાઉસને કાનૂની નોટિસ મોકલી હતી. આ ફિલ્મ ૨૬ સપ્ટેમ્બરના રોજ રિલીઝ થઈ હતી અને મે મહિનામાં કાન્સ ફિલ્મ ફેસ્ટિવલમાં તેનું પ્રીમિયર થયું હતું.ફિલ્મના નિર્માતાઓનો દાવો છે કે આ વાર્તા પત્રકાર બશરત પીરના ૨૦૨૦ ના લેખ, “એ ફ્રેન્ડશીપ, અ પેન્ડેમિક, એન્ડ અ ડેથ બિસાઇડ ધ હાઇવે” થી પ્રેરિત છે, જે ન્યૂ યોર્ક ટાઈમ્સમાં પ્રકાશિત થયો હતો.
આ વાર્તા કોવિડ-૧૯ રોગચાળા દરમિયાન પોલીસ પરીક્ષાની તૈયારી કરી રહેલા બે બાળપણના મિત્રોની આસપાસ ફરે છે. જો કે, પૂજા ચાંગોઈવાલાએ આ દાવાને સંપૂર્ણપણે નકારી કાઢ્યો છે, અને કહ્યું છે કે ફિલ્મ અને તેમના પુસ્તક વચ્ચે સમાનતા પૃષ્ઠભૂમિની બહાર છે. તેમના ઈમેલમાં, તેમણે લખ્યું હતું કે, “મારા પુસ્તક અને ફિલ્મ બંનેનો વિષય ૨૦૨૦ ના કોવિડ સ્થળાંતર છે.”
તેમણે આરોપ લગાવ્યો છે કે ફિલ્મ જોયા પછી, તેમને લાગ્યું કે નિર્માતાઓએ તેમના પુસ્તકના શીર્ષકનો ઉપયોગ જ નહીં, પરંતુ બીજા ભાગમાં તેમના પુસ્તકના ઘણા મુખ્ય ઘટકોની નકલ પણ કરી છે. રેટર કહે છે કે ફિલ્મના ઘણા દ્રશ્યો, સંવાદો, વાર્તાનું માળખું, ઘટનાઓનો ક્રમ અને સર્જનાત્મક અભિવ્યક્તિઓ તેમના પુસ્તક સાથે મેળ ખાય છે. તેમનો આરોપ છે કે આ તેમની પરવાનગી વિના કરવામાં આવ્યું હતું.
પૂજા ચાંગોઈવાલાના જણાવ્યા અનુસાર, ફિલ્મ જોયા પછી ૧૫ ઓક્ટોબરે ધર્મા પ્રોડક્શન્સને કાનૂની નોટિસ મોકલવામાં આવી હતી.આ નોટિસમાં, તેમણે દ્રશ્ય-દર-દ્રશ્ય વિગતવાર જણાવ્યું હતું કે તેમના સર્જનાત્મક અધિકારોનું ઉલ્લંઘન કેવી રીતે થયું. તેણી દાવો કરે છે કે આમ છતાં, નિર્માતાઓએ ઉલ્લંઘન સ્વીકારવાનો ઇનકાર કર્યાે હતો. આ પછી, પૂજા ચાંગોઈવાલાએ કોમર્શિયલ કોટ્ર્સ એક્ટ ૨૦૧૫ ની કલમ ૧૨એ હેઠળ મહારાષ્ટ્ર રાજ્ય કાનૂની સેવા સત્તામંડળમાં અરજી દાખલ કરી. આ પ્રક્રિયા બોમ્બે હાઈકોર્ટમાં કોમર્શિયલ કેસ દાખલ કરતા પહેલા ફરજિયાત પૂર્વ-સંસ્થા મધ્યસ્થી પ્રક્રિયાનો એક ભાગ છે.
વધુમાં, તેણીએ ધર્મા પ્રોડક્શન્સ પર “ગુમ“ થવાનો આરોપ લગાવ્યો છે.તેણી કહે છે કે તેમના પુસ્તકના નામ પરથી ફિલ્મનું નામકરણ કરવું એ સંયોગ ન હોઈ શકે, ખાસ કરીને કારણ કે સ્ક્રિપ્ટ ૨૦૨૨ માં પૂર્ણ થઈ હતી, પુસ્તક પ્રકાશિત થયાના એક વર્ષ પછી. પૂજા ચાંગોઈવાલાએ સ્પષ્ટપણે કહ્યું છે કે તે આ મામલે વિવિધ કાનૂની સલાહ લેશે .SS1MS
