જાણો પરમવીર ચક્ર, અશોક ચક્ર અને મહાવીર ચક્ર વચ્ચેનો તફાવત

ભારતીય વાયુસેનાના વિંગ કમાન્ડર અભિનંદનને મળશે વિર ચક્ર

પુલવામા આતંકી હુમલા બાદ ભારતીય વાયુસેના દ્વારા પાકિસ્તાનને યોગ્ય જવાબ આપવામાં આવ્યો હતો. આ પછી પણ, સાહસિક પાકિસ્તાન સુધર્યું ન હતું અને 27 ફેબ્રુઆરીએ તેના એફ -16 લડાકુ વિમાનોને ભારતીય સૈન્ય મથકો પર હુમલો કરવા મોકલ્યો હતો. ભારતીય વાયુસેનાના વિંગ કમાન્ડર અભિનંદન  મિગ -21માંથી છ પાકિસ્તાની ફાઇટર એરક્રાફ્ટને માત્ર બચાવ્યું જ નહીં, પરંતુ એફ -16 ને પણ ગોળી મારી દીધી હતી. તેની બહાદુરીને દેશએ સલામ કરી છે અને તેમને વીરચક્ર આપવાની જાહેરાત કરાઈ છે.

યુદ્ધમાં અને ક્યારેક શાંતિના સમયમાં અપવાદરૂપ બહાદુરી અને બહાદુરીના પ્રદર્શન માટે ભારતીય સૈન્ય કર્મચારીઓને સન્માનિત કરવામાં આવે છે. તેમને પરમવીર ચક્ર, અશોક ચક્ર, મહાવીર ચક્ર, કીર્તિ ચક્ર, વીર ચક્ર અને શૌર્ય ચક્ર આપવામાં આવે છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે કયુ ચક્ર આપવામાં આવે છે? જો નહીં, તો અમે તમને કહી રહ્યા છીએ:

પરમ વીર ચક્ર એ લશ્કરમાં મળતો સૌથી મોટો શૌર્ય એવોર્ડ છે. આ સન્માન સેનાના તે સૈનિકોને આપવામાં આવે છે જેમણે દુશ્મનની હાજરીમાં બહાદુરી, બહાદુરી, આત્મ બલિદાનની હિંમતવાન કૃત્ય કર્યું છે. આ ચક્ર યુદ્ધ સમયગાળામાં હિંમતભેર કરવા માટે આપવામાં આવે છે. પરમવીર ચક્ર કાંસાથી બનેલો છે અને તેનો ગોળાકાર આકાર છે. આની ઉપર, ‘ઇન્દ્રની વ્રજ’ ની ચાર પ્રતિકૃતિઓ રાજ્યના પ્રતીક સાથે કેન્દ્રમાં મૂકેલી છે. આ ચંદ્રક સાદા જાંબુડિયા રંગીન દોરી સાથે આપવામાં આવે છે.

મહાવીર ચક્ર
બહાદુરી માટે આ બીજો મોટો સન્માન છે. તે લશ્કરી કર્મચારીઓને આપવામાં આવે છે જે હવા, પાણીમાં અથવા દુશ્મનની સામે જમીન પર અસાધારણ બહાદુરી દર્શાવે છે. મહાવીર ચક્ર યુદ્ધના સમયે અપવાદરૂપ બહાદુરી, સ્પષ્ટ પરાક્રમ અથવા બલિદાન માટે પણ આપવામાં આવે છે. પરમવીર ચક્ર બાદ શૌર્યનો આ બીજો સર્વોચ્ચ સન્માન છે. ચાંદીના ધાતુના ગોળાકાર આકારમાં બનેલા, આ મોડેલ અડધા સફેદ અને અડધા નારંગી રંગના દોરી સાથે આપવામાં આવે છે. તેની ટોચ પર પાંચ ખૂણાઓ સાથે એક એમ્બ્સેડર સ્ટાર છે.

વીર ચક્ર
આ એવોર્ડ યુદ્ધમાં શત્રુને હરાવવા દર્શાવવામાં આવેલી અભૂતપૂર્વ બહાદુરી માટે આપવામાં આવે છે. યુદ્ધના સમયમાં હિંમત બતાવવા માટે પણ આપવામાં આવે છે. આ મોડેલ ચાંદીથી બનેલું છે અને તેમાં પાંચ ખૂણાઓ સાથે ઉભરેલો તારો પણ છે. તે અડધા વાદળી અને અડધા નારંગી રંગના દોરી સાથે આપવામાં આવે છે.

અશોક ચક્ર
શાંતિમાં બહાદુરી માટે આપવામાં આવેલું આ સૌથી મોટું સન્માન છે. આ ચક્ર રાષ્ટ્રપતિ દ્વારા આપવામાં આવ્યું છે. પહેલા તેને અશોક ચક્ર વર્ગ-વન કહેવાતું.  જેમાં લીલી રિબન બે સમાન ભાગોમાં વહેંચાયેલો છે.

કીર્તિ ચક્ર
કીર્તિ ચક્ર બહાદુરી અને બહાદુરી માટે એનાયત કરાય છે. તે શાંતિથી આપવામાં આવેલું એક બહાદુરી ચંદ્રક છે. તે મરણોત્તર પણ આપી શકાય છે. તે ચાંદીના ધાતુના ગોળાકાર બનેલા છે. તે લીલા રિબન સાથે નારંગી રંગની ઉભી લીટી દ્વારા ત્રણ સમાન ભાગોમાં વિભાજિત કરવામાં આવે છે.

શૌર્ય ચક્ર
કીર્તિ ચક્ર અને શૌર્ય ચક્ર એ અશોક ચક્રની માત્ર બે કેટેગરી છે. તે શાંતિના સમયમાં બહાદુરીના પ્રદર્શન માટે આપવામાં આવેલું એક ચંદ્રક છે. તેનું મેટલ બ્રોન્ઝથી બનેલું છે, જે ડાર્ક કલરની ત્રણ વર્ટીકલ લાઇનો દ્વારા અલગ કરવામાં આવે છે.