સાસુ-સસરાની માનસિક શાંતિ માટે પુત્રવધૂને બેઘર ન કરી શકાયઃ બોમ્બે હાઈકોર્ટ

મુંબઈ, બોમ્બે હાઈકોર્ટે એક ટીપ્પણીમાં જણાવ્યું હતું કે સ્ત્રીને માત્ર તેના વૃદ્ધ સાસુ સસરાની માનસિક શાંતિ જાળવવા માટે તેના વૈવાહિક ઘરમાંથી કાઢી મુકી શકાતી નથી અથવા ઘરવિહોણી કરી શકાતી નથી.

જસ્ટિસ સંદીપ માર્નેની બેંચ એક મહિલા દ્વારા દાખલ કરવામાં આવેલી અરજી પર સુનાવણી કરી રહી હતી, જેમાં માતા-પિતા અને વરિષ્ઠ નાગરિકોના જાળવણી અને કલ્યાણ અધિનિયમ હેઠળ રચાયેલા મેન્ટેનન્સ ટ્રિબ્યુનલ દ્વારા પસાર કરાયેલા આદેશને પડકારવામાં આવ્યો હતો.

મહિલાએ તેની અરજીમાં આરોપ લગાવ્યો હતો કે તેના પતિ દ્વારા તેના માતા-પિતા સાથે મળીને તેને ઘરમાંથી કાઢી મૂકવા માટે મેઇન્ટેનન્સ ટ્રિબ્યુનલનો દુરુપયોગ કરવામાં આવી રહ્યો છે.

ખંડપીઠે સ્પષ્ટ કર્યું હતું કે વરિષ્ઠ નાગરિકો માનસિક શાંતિ સાથે જીવવાનો હકદાર છે, પરંતુ તેઓ તેમના અધિકારોનો ઉપયોગ એવી રીતે કરી શકતા નથી કે જે ડોમેસ્ટિક વાયોલન્સ એક્ટ હેઠળ મહિલાના અધિકારોનું ઉલ્લંઘન કરે છે.

આ બાબત પર પ્રકાશ ફેંકતા કોર્ટે કહ્યું, ‘એમાં કોઈ શંકા નથી કે વરિષ્ઠ નાગરિકો પુત્રવધૂ અને તેના પતિ વચ્ચેના વૈવાહિક વિખવાદને કારણે કોઈપણ ખલેલ વિના તેમના ઘરમાં શાંતિથી રહેવા માટે હકદાર છે.

પરંતુ તે જ સમયે, વરિષ્ઠ નાગરિક અધિનિયમ હેઠળની મશીનરીનો ઉપયોગ ઘરેલુ હિંસા અધિનિયમની કલમ ૧૭ હેઠળ મહિલાના અધિકારોને હરાવવાના હેતુ માટે કરી શકાતો નથી.

હકીકતમાં, અરજદાર અને તેના પતિએ ૧૯૯૭ માં લગ્ન કર્યા હતા અને તે ઘરમાં રહેતા હતા જે તેની સાસુના નામે હતું. પતિ-પત્ની વચ્ચેના કેટલાક વૈવાહિક વિખવાદ વચ્ચે, મેન્ટેનન્સ ટ્રિબ્યુનલે ૨૦૨૩ માં એક આદેશ પસાર કર્યો હતો જેમાં દંપતીને ફ્લેટ ખાલી કરવાનો આદેશ આપ્યો હતો.

જો કે, અરજદારના પતિએ ઘર ખાલી કર્યું ન હતું અને મેન્ટેનન્સ ટ્રિબ્યુનલના આદેશને પણ પડકાર્યો ન હતો. તેણે તેના માતાપિતા સાથે રહેવાનું ચાલુ રાખ્યું. આનાથી કોર્ટને ખાતરી થઈ કે મહિલાના સાસરિયાઓ દ્વારા શરૂ કરવામાં આવેલી ઘર ખાલી કરાવવાની કાર્યવાહી માત્ર તેને ઘરમાંથી કાઢી મૂકવાની ષડયંત્ર હતી. કોર્ટે કહ્યું, તેની પાસે રહેવા માટે બીજી કોઈ જગ્યા નથી.

તેથી, વરિષ્ઠ નાગરિકોની માનસિક શાંતિ સુનિશ્ચિત કરવા માટે, તેમને બેઘર બનાવી શકાય નહીં. હાઈકોર્ટે ટ્રિબ્યુનલના હકાલપટ્ટીના આદેશને બાજુ પર રાખ્યો અને એ પણ નોંધ્યું કે અરજદાર-મહિલા દ્વારા ડોમેસ્ટિક વાયોલન્સ એક્ટ હેઠળ સહિયારા રહેઠાણમાં રહેવાના અધિકાર માટે દાખલ કરવામાં આવેલી અરજી હજુ પણ મેજિસ્ટ્રેટ સમક્ષ પેન્ડિંગ છે. તેથી હાઈકોર્ટે મેજિસ્ટ્રેટને મહિલાની અરજીનો ઝડપથી નિકાલ કરવાનો આદેશ પણ આપ્યો હતો.SS1MS