બેલ્જિયમમાંથી પકડાયો 13,000 કરોડના PNB કૌભાંડનો આરોપી મેહુલ ચોકસી
જ્યારે કૌભાંડ સામે આવ્યું, ત્યારે ચોકસી ભારતમાંથી ભાગી ગયો હતો અને એન્ટિગુઆ અને બારબુડા દેશની નાગરિકતા મેળવી લીધી હતી.
મેહુલ ચોકસી, પંજાબ નેશનલ બેંક (PNB)ના 13,000 કરોડ રૂપિયાના કૌભાંડના મુખ્ય આરોપી, આખરે બેલ્જિયમમાંથી પકડી લેવામાં આવ્યા છે. આ ધરપકડ સાથે, ભારતના સૌથી મોટા બેંક કૌભાંડોમાંના એકના મુખ્ય સૂત્રધારને ન્યાય સામે લાવવાની દિશામાં મહત્વપૂર્ણ પગલું ભરાયું છે. Fugitive #MehulChoksi arrested in Belgium, say ED sources!
મેહુલ ચોકસી, ગિતાંજલિ જેમ્સના માલિક અને પ્રખ્યાત હીરા વેપારી, તેમના ભત્રીજા નીરવ મોદી સાથે મળીને 2018માં સામે આવેલા PNB કૌભાંડના મુખ્ય આરોપી છે. આ કૌભાંડમાં બંને આરોપીઓએ બેંકની આંતરિક પ્રણાલીઓમાં ગેરરીતિ કરીને અને નકલી લેટર ઓફ અન્ડરટેકિંગ (LoUs) બનાવીને 13,000 કરોડથી વધુ રૂપિયાની છેતરપિંડી કરી હતી. A key accused in the ₹13,000 crore PNB scam, Choksi allegedly used fake LoUs to siphon off massive funds from India’s banking system.
INDI Sycophants..
fugitive #MehulChoksi has been arrested in Belgium by @narendramodi Govt !@RahulGandhi , please find a way to give credit to Congress for this arrest just like #Tahavvur_Rana‘s extradition, claim dis arrest too🤣
.#mehulchoksiarrested
pic.twitter.com/hwb5YeEgWF— 🪷 Jugal Kej ( Modi ka Parivar 🪷) (@RaamBansal) April 14, 2025
જો કે, આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદાકીય જટિલતાઓ અને પ્રત્યાર્પણ પ્રક્રિયાની અવધીને જોતાં, ચોકસીને ભારત પરત લાવવામાં હજુ પણ કેટલાક સમય લાગી શકે છે. આમ છતાં, તેમની ધરપકડ એ સંદેશ આપે છે કે આર્થિક ગુનેગારો ગમે તે દેશમાં ભાગી જાય, પરંતુ તેમને ન્યાય સામે લાવવામાં આવશે.
જ્યારે કૌભાંડ સામે આવ્યું, ત્યારે ચોકસી ભારતમાંથી ભાગી ગયા હતા અને એન્ટિગુઆ અને બારબુડા દેશની નાગરિકતા મેળવી લીધી હતી. ત્યારથી ભારતીય સત્તાવાળાઓ તેમને પરત લાવવા માટે પ્રયત્નશીલ હતા.
ગુપ્ત સૂત્રો અને આંતરરાષ્ટ્રીય પોલીસ નેટવર્કની મદદથી, અધિકારીઓને માહિતી મળી કે ચોકસી બેલ્જિયમના બ્રસેલ્સ શહેરમાં છુપાયેલા છે. બેલ્જિયમ અને ભારતના અધિકારીઓની સંયુક્ત કાર્યવાહીમાં તેમને પકડવામાં આવ્યા.
આ ધરપક઼ એક સંયુક્ત ઓપરેશનનું પરિણામ હતું જેમાં સેન્ટ્રલ બ્યુરો ઓફ ઇન્વેસ્ટિગેશન (CBI), એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટ (ED), ઇન્ટરપોલ અને બેલ્જિયમની પોલીસનો સમાવેશ થતો હતો.
અધિકારીઓ હવે ચોકસીને ભારત પરત લાવવા માટે પ્રત્યાર્પણ પ્રક્રિયા શરૂ કરશે. જોકે, આ પ્રક્રિયા જટિલ અને લાંબી હોઈ શકે છે, કારણ કે:
- બેલ્જિયમની અદાલતોમાં પ્રત્યાર્પણ મામલો ચાલશે
- ચોકસી એન્ટિગુઆની નાગરિકતા ધરાવે છે, જે પ્રક્રિયામાં વધારાનું જટિલ પાસું ઉમેરે છે
- તેમની સ્વાસ્થ્ય સ્થિતિનો મુદ્દો પણ પ્રત્યાર્પણને પડકારવા માટે ઉઠાવવામાં આવી શકે છે
ભારતના કાયદા મંત્રાલયના એક વરિષ્ઠ અધિકારીએ જણાવ્યું કે, “અમે પ્રત્યાર્પણ પ્રક્રિયા શરૂ કરવા માટે જરૂરી તમામ દસ્તાવેજો તૈયાર કરી રહ્યા છીએ અને આશા છે કે બેલ્જિયમની અદાલતો આ મામલે ઝડપથી નિર્ણય લેશે.”
2018માં બહાર આવેલું PNB કૌભાંડ ભારતીય બેંકિંગ ઇતિહાસના સૌથી મોટા કૌભાંડોમાંનું એક છે. આ કૌભાંડમાં:
- 13,000 કરોડ રૂપિયાથી વધુની છેતરપિંડી થઈ હતી
- PNBના મુંબઈ સ્થિત બ્રાન્ચ દ્વારા નકલી LoUs જારી કરવામાં આવ્યા હતા
- આ LoUsનો ઉપયોગ વિદેશી બેંકોમાંથી લોન મેળવવા માટે કરવામાં આવ્યો હતો
- ચોકસી અને નીરવ મોદી બંનેએ કૌભાંડમાં સક્રિય ભૂમિકા ભજવી હતી
કૌભાંડે ભારતીય બેંકિંગ સિસ્ટમમાં નિયંત્રણો અને સંતુલનોની ગંભીર ખામીઓ ઉજાગર કરી, જેના પરિણામે બેંકિંગ સેક્ટરમાં મોટા પ્રમાણમાં સુધારા કરવામાં આવ્યા.
