ગાંધીએ એક હિંદુ સ્તોત્ર બદલ્યું છે: વિવેક અગ્નિહોત્રી

મુંબઈ, મહાત્મા ગાંધી દેશના સૌથી લોકપ્રિય ચહેરો રહ્યા છે. તેમને ઘણા ઉપનામોથી બોલાવવામાં આવે છે. દરેક ખૂણે-ખૂણે ‘બાપુની’ ચર્ચા થાય છે. ૩૦મી જાન્યુઆરીએ મહાત્મા ગાંધીની પુણ્યતિથિ હતી. આ પ્રસંગે લોકો તેમને શ્રદ્ધાંજલિ અર્પણ કરે છે.

આ ઉપરાંત લોકો પોતાના અલગ અંદાજમાં ગાંધી પર સ્પીચ આપે છે. હાલની વાત કરીએ તો પોતાની સચોટ વાતો માટે જાણીતા દિગ્દર્શક વિવેક અગ્નિહોત્રીએ આ પ્રસંગે ગાંધીજી પર એક પોસ્ટ લખીને પોતાના વિચારો વ્યક્ત કર્યા હતા. સોશિયલ મીડિયા પર પણ લોકો આ અંગે પોતાની પ્રતિક્રિયા આપી રહ્યા છે.

સામાજિક અને રાજકીય મુદ્દાઓ પર ફિલ્મો બનાવતા નિર્દેશક વિવેક અગ્નિહોત્રીએ મહાત્મા ગાંધી વિશે વાત કરી હતી. તેણે એક ફોટો શેર કર્યો જેમાં મોટા અક્ષરોમાં ‘હે રામ’ લખેલું હતું. આ સાથે તેણે કેપ્શનમાં લખ્યું – ગાંધીએ ઈશ્વર અલ્લાહ તેરો નામ લખીને એક હિંદુ સ્તોત્ર બદલ્યું છે. જ્યારે તે જાણતા હતા કે ભગવાન અને અલ્લાહ બંને વૈચારિક રીતે એકબીજાના વિરોધી છે.

નિર્દોષ લોકોને ગેરમાર્ગે દોરવાનું આ કાવતરું હતું. ત્યાં સુધી કે ગાંધીજી પણ આમાં માનતા ન હતા. તેથી તે આશ્ચર્યજનક નથી કે તેમના છેલ્લા શબ્દો હતા – હે રામ. હવે વિવેકના આ નિવેદન પર લોકોની ઘણી પ્રતિક્રિયાઓ આવી રહી છે. તેના પર કોમેન્ટ્‌સ કરતાં એક વ્યક્તિએ લખ્યું ખૂબ સારું, સત્ય બધાની સામે આવવું જોઈએ. અન્ય વ્યક્તિએ કહ્યું- નાનકજીએ પણ કહ્યું હતું કે બધા એક છે.

આ સિવાય ઘણા લોકોએ ગીતના બે અલગ-અલગ લિરિક્સ પણ શેર કર્યા છે. આમાં બદલાવ સ્પષ્ટ દેખાતો હતો. વિવેકને ફેન્સ તરફથી ઘણા વ્યુઝ મળ્યા છે. કેટલાક લોકો તેમના નિવેદનનું સમર્થન કરતા જોવા મળ્યા તો કેટલાક લોકોએ તેનો વિરોધ પણ કર્યો છે.

જો આપણે સત્યની વાત કરીએ અને ઈતિહાસના પાના ફેરવીએ તો જાણવા મળશે કે આ ગીતમાં બે અલગ અલગ ગીતો છે. મહાત્મા ગાંધીનું સંસ્કરણ વધુ લોકપ્રિય છે અને વધુ વલણમાં છે.

આ ગીતના વાસ્તવિક લેખક વિશે વાત કરીએ તો અહેવાલો અનુસાર, તે ૧૭મી સદીમાં કવિ અને સંત સ્વામી રામદાસ દ્વારા લખવામાં આવ્યું હતું. ત્યારથી આ ગીત વાગી રહ્યું છે. જ્યારે મહાત્મા ગાંધીની આવૃત્તિમાં ‘ઈશ્વર અલ્લાહ તેરો નામ’ સામેલ છે, જ્યારે રામદાસની આવૃત્તિમાં ‘સુંદર વિગ્રહ મેઘશ્યામ’નો ઉલ્લેખ થયેલો જોવા મળે છે.SS1MS