ભૂતાનમાં ૧૨ વર્ષની બાળકીએ નવજાત શિશુને જન્મ આપ્યો
કોલકાત્તા/થિંપૂ: ભૂતાનના પૂર્વી સમદ્રુપ જાેંગખાર વિસ્તારમાં ગયા અઠવાડિયે એક ૧૨ વર્ષની બાળકીએ એક નવજાતને જન્મ આપ્યો, જેનાથી નાના હિમાલય દેશમાં સામાજિક વાવાઝોડું સર્જાયું છે. વાંગફુ ગેવોગના એક સ્થાનિક પ્રશાસકે અહેવાલ આપ્યો છે કે છોકરીના પરિવારે ગર્ભાવસ્થાને ગુપ્ત રાખી હતી અને ચૂપચાપ ઘરે ડીલિવરીની વ્યવસ્થા કરી હતી. વહીવટકર્તાએ નામ ન આપવાની શરતે કહ્યું કે, પરંતુ હવે પરિવારનો દાવો છે કે તેઓને ગર્ભાવસ્થા વિશે ખબર નહોતી. સ્થાનિક શાળામાં જ્યાં છોકરી અભ્યાસ કરતી હતી ત્યાનાં શિક્ષકોએ પણ કહ્યું કે તેઓ જાણતા નહોતા. અમને તે વિચિત્ર લાગે છે.
સ્થાનિક વહીવટકર્તાએ જણાવ્યું કે વહીવટીતંત્રને ત્યારે ખબર પડી જ્યારે બાળકને વાંગફુ બેઝિક હેલ્થ યુનિટ (બીએચયુ) માં લઈ જવામાં આવ્યું, જેમણે તેની જાણ ‘ગેવોગ’ (ગામડાનું ક્લસ્ટર) ના અધિકારીઓને કરી. ગેવોગે પોલીસને ચેતવણી આપ્યા બાદ આ ઘટનામાં ૩૫ વર્ષીય વ્યક્તિની ધરપકડ કરવામાં આવી. માતા બનેલી સ્કૂલની છોકરીએ દાવો કર્યો હતો કે તેની સાથે દુષ્કર્મ ગુજાર્યો હતો. કેન્દ્રીય સંકલન પછી ભૂતાન સરકારના જીવોગ રેકોર્ડમાં ફક્ત ૨૦૨૦ માં ૧૮ ‘ઝોંગખાગ’ (વહીવટી પેટા વિભાગો) માં કિશોરવયના ગર્ભાવસ્થાના ૨૩૭ કેસ સૂચવવામાં આવ્યા હતા.
મોટાભાગના કેસ થિમ્પૂ (૫૫)માં નોંધાયા હતા, ત્યારબાદ ચૂખા (૩૦) અને ટ્રેશિગંગ (૨૦)માં નોંધાયા છે. અધિકારીઓ અને સામાજિક કાર્યકરોને શંકા છે કે કિશોરવયની ગર્ભાવસ્થાની વાસ્તવિક વાર્ષિક ઘટનાઓ મોટાભાગના પરિવારો અહેવાલ આપતા નથી તેથી ઘણી વધારે હોઈ શકે છે. ભુતાની રિપોર્ટરના અહેવાલોની તપાસ કરતા બતાવે છે કે ૨૦૨૦ માં લગભગ ૮ લાખ લોકોની વસ્તી ધરાવતા આ નાના હિમાલયના રાષ્ટ્રમાં ૧૨ વર્ષથી વધુ ઉંમરના બાળકો સાથે દુષ્કર્મના ૩૩ અને ૧૨ વર્ષથી ઓછી વયના બાળકોના પાંચ કેસ નોંધાયા છે.
એટર્ની જનરલ ઓફિસને ૨૦૨૦માં ૧૨ વર્ષથી વધુ ઉંમરના બાળકો પર દુષ્કર્મના ૩૭ કેસ મળ્યાં હતાં. જ્યારે ભૂતાનના આરોગ્ય મંત્રાલયના અધિકારીઓને આ વિશે પૂછવામાં આવ્યું ત્યારે તેઓ સરખો જવાબ આપતા નથી. મહિલા અને બાળકોને સશક્તિકરણ આપવા માટે સમર્પિત એક ભૂતાનની સંસ્થા રિન્યુએ પોતાના અહેવાલમાં જણાવ્યું છે કે બાળકોની સલામતી સિસ્ટમ, ભલે તે ઘર, શાળા અથવા જાહેર સ્થાન પર હોય તે નબળી છે. તેના એક અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે, “મોટાભાગની કિશોરવયના ગર્ભાવસ્થા માતાપિતા અને સંભાળ આપનારાઓની બેદરકારીને કારણે નોંધાઈ છે,
કારણ કે મોટાભાગના બાળકો ફક્ત અદ્યતન તબક્કામાં જ સ્થિતિની જાણતા હોય છે. અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે, ‘જાેકે આ કેસ ગુનાહિત છે, પરંતુ મોટાભાગના આરોગ્ય અધિકારીઓ તેની જાણ કરતા નથી. જે લોકો આ કરે છે તેના માટે અમે આભારી છીએ.’ કિશોરવયની ગર્ભાવસ્થા અને બાળકો વિરુદ્ધ જાતીય હુમલોને ભૂતાની દંડ સંહિતા હેઠળ ગુના તરીકે વર્ગીકૃત કરવામાં આવ્યા છે. બાળકોને બચાવવા માટે અન્ય કાયદાઓ છે. પરંતુ લિંગ-આધારિત હિંસા પર સ્ટાન્ડર્ડ ઓપરેટિંગ કાર્યવાહી (એસઓપી) માં ખામીઓ છે.
