ઇમરજન્સીના કારણે ‘શોલે’નો અંત બદલવાની ફરજ પડી હતી

શુક્રવારે ફિલ્મનાં અનકટ વર્ઝનનું પ્રીમિયર થશે

‘ઐતિહાસિક’ ફિલ્મ શોલેની રિલીઝના ૫૦ વર્ષ પછી પણ આ ફિલ્મ હજુ આઈકોનિક ફિલ્મ તરીકે ઓળખાય છે

મુંબઈ, ‘ઐતિહાસિક’ ફિલ્મ શોલેની રિલીઝના ૫૦ વર્ષ પછી પણ આ ફિલ્મ હજુ આઈકોનિક ફિલ્મ તરીકે ઓળખાય છે. હવે આ ફિલ્મ ફરી મોટા પડદે પહોંચી રહી છે. તેમાં પણ મહત્વની વાત એ છે કે રમેશ સિપ્પીની આ ૧૯૭૫ની ફિલ્મનું ઇટાલીનાં બોલોગ્નામાં યોજાનાર સિનેમા રિટ્રોવાટો ફેસ્ટિવલમાં પ્રીમિયર થવાનું છે. જેમાં ફિલ્મનું અનકટ વર્ઝન રજૂ થશે.એ વખતે આ ફિલ્મમાં અતિ હિંસક દૃશ્યો બતાવાયાં હતાં, તેના કારણે ફિલ્મને સેન્સરશિપનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. કારણ કે આ ફિલ્મ દેશમાં ઇમરજન્સીના સમયે રિલીઝ થઈ હતી.

તે ઉપરાંત ફિલ્મનો અંત એવો હતો કે જ્યારે છેલ્લે ઠાકુર ગબ્બરસિંહને પોતાના ખિલ્લીઓ વાળા બૂટથી મારે છે, એ સીનને પાછળથી ડીમ કરી દેવાયો હતો. કારણ કે એ વખતે સેન્સર બોર્ડનો વિચાર એવો હતો કે, એક વખતનો ઇમાનદાર અધિકારી આ રીતે પોતાના હાથમાં કાયદો ન લે.. તેમણે આ ફિલ્મના અંતને અત્યંત હિંસક ગણાવ્યો હતો. તેથી ડિરેક્ટર પર અન્ય વૈકલ્પિક એન્ડ શૂટ કરવા માટે દબાણ કર્યું હતું.ત્યારે હવે નવા પ્રિમીયરમાં આ ફિલ્મમાં આ જૂનો અંત અને શરૂઆતમાં ડિલીટ કરેલા કેટલાક સીન પણ દર્શાવાશે. આ ફિલ્મને મુંબઇની ફિલ્મ હેરિટેજ ફાઉન્ડેશન દ્વારા બ્રિટિશ ફિલ્મ ઇન્સ્ટિટ્યુટ અને ઇટાલીના લિલમેજિન રીટ્રોવટા દ્વારા સંયુક્ત રીતે ફરી પ્રોસેસ કરવામાં આવી છે.

ફેસ્ટિવલનાં જાણીતા ઓપન એર થિએટર પ્યાઝા મોગરીમાં આ ફિલ્મ સ્ક્રીન થશે, જે યુરોપના સૌથી મોટાં એમ્ફી થિએટરમાંનું એક છે.આ ફિલ્મને રીસ્ટોર કરતાં ત્રણ વર્ષનો સમય લાગ્યો હતો, તેમાં નોંધપાત્ર ફેરફાર કરવામાં આવ્યા હતા. મૂળ ફિલ્મ ૭૦ એમએમ પ્રિન્ટમાં બની હતી, જે ઉપલબ્ધ નહોતી અને તેની નેગેટીવ પણ સારી હાલતમાં નહોતી. પરંતુ રમેશ સિપ્પીના દિકરા શેહઝાદ સિપ્પીએ ફિલ્મ હેરિટેજ ફાઉન્ડેશનનો સંપર્ક કર્યાે. તેણે કહ્યું કે મુંબઈના એક વેરહાઉસમાં ફિલ્મની કેટલીક વસ્તુઓ હજુ સચવાયેલી છે. તે મળી જવાથી એક ચમત્કાર થયો હતો, જે પહેલાં ઘણું મુશ્કેલ કામ લાગતું હતું. તેમને ૩૫ એમએમનો ઓરિજિનલ કેમેરા મળ્યો હતો અને કેટલીક સાઉન્ડ નેગેટીવ પણ મળી હતી. પછી રીલ્સ યૂકે લઇ જવાઈ હતી, જ્યાં તેને રિસ્ટોર કરવામાં આવી હતી. ઇન્ડિયન ફિલ્મ પ્રિઝર્વેશન બાબતે પણ આ ઘટના મહત્વની છે.SS1