80 હજાર કરોડના ખર્ચે ૪ યુદ્ધ જહાજ ખરીદવાની તૈયારી કરી રહ્યુ છે ઈન્ડિયન નેવી

આ જહાજો નેવીને સમુદ્રમાંથી કિનારા પર લાંબા સમય સુધી ઓપરેશન કરવાની ક્ષમતા પૂરી પાડશે

આ જહાજો માત્ર યુદ્ધ માટે જ નહીં, પરંતુ કુદરતી આફતો, રાહત અને બચાવ કામગીરી, અને માનવતાવાદી સહાય પૂરી પાડવા જેવા કાર્યોમાં પણ અત્યંત મહત્વપૂર્ણ છે.

નવી દિલ્હી,  ભારતીય નેવી ટૂંક સમયમાં ચાર મોટા લેન્ડિંગ પ્લેટફોર્મ ડોક (LPD) યુદ્ધ જહાજોના નિર્માણ માટે ૮૦,૦૦૦ કરોડ રૂપિયાનું ટેન્ડર બહાર પાડશે. આ જહાજો નેવીને સમુદ્રમાંથી કિનારા પર લાંબા સમય સુધી ઓપરેશન કરવાની ક્ષમતા પૂરી પાડશે.

સમુદ્રમાંથી કિનારા પરના હુમલાઓ સરળ બનાવવા માટે, આ યુદ્ધ જહાજો કમાન્ડ અને કંટ્રોલ સેન્ટર તરીકે કામ કરશે, જેમાંથી ફિક્સ્ડ-વિંગ નેવલ ડ્રોન પણ ઉડાવી શકાશે. મીડિયા રિપોર્ટ્‌સ અનુસાર સંરક્ષણ મંત્રાલય ટૂંક સમયમાં જ નેવીના આ પ્રસ્તાવને મંજૂરી આપવા માટે ઉચ્ચ સ્તરીય બેઠક યોજશે, જે દેશના સપાટી પરના યુદ્ધ જહાજ નિર્માણનો સૌથી મોટો પ્રોજેક્ટ સાબિત થશે. LPD for Indian Navy : Four Amphibious Warships for Navy.

આ પ્રોજેક્ટમાં ભારતીય જહાજ નિર્માતાઓ, જેમાં લાર્સન એન્ડ ટુબ્રો, મઝગાંવ ડોકયાર્ડ, કોચિન શિપયાર્ડ અને હિન્દુસ્તાન શિપયાર્ડ્‌સ લિમિટેડ જેવી મોટી કંપનીઓનો સમાવેશ થાય છે. નાવાન્ટિયા, નેવલ ગ્રુપ અને ફિનકેન્ટિએરી જેવી આંતરરાષ્ટ્રીય કંપનીઓ ડિઝાઇન ભાગીદાર તરીકે કામ કરશે. આ તમામ જહાજો સંપૂર્ણપણે ભારતમાં જ સંકલિત અને નિર્મિત થશે.

નેવી પોતાની એÂમ્ફબિયસ યુદ્ધ ક્ષમતા વધારવા માટે ઘણા વર્ષોથી પ્રયત્નશીલ છે, જેના ભાગરૂપે ૨૦૨૧માં LPD પ્રોજેક્ટ માટે રીક્વેસ્ટ ફોર ઇન્ફોર્મેશન બહાર પાડવામાં આવી હતી. નેવીની ઇચ્છા છે કે આ યુદ્ધ જહાજો સ્વરક્ષણ માટે એર ડિફેન્સ સિસ્ટમ્સથી સજ્જ હોય અને લાંબા અંતરની એન્ટી-શિપ મિસાઈલ અને ડ્રોન જેવી હુમલા કરવાની શક્તિ પણ ધરાવતા હોય.

નેવી ઘણા વર્ષોથી તેની એÂમ્ફબિયસ યુદ્ધ ક્ષમતા વધારવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે. ૨૦૨૧માં ન્ઁડ્ઢ પ્રોજેક્ટ માટે વિનંતી (રીક્વેસ્ટ ફોર ઇન્ફોર્મેશન) પણ બહાર પાડવામાં આવી હતી. નેવી ઈચ્છે છે કે આ યુદ્ધ જહાજો હવાઈ જોખમોથી પોતાનું રક્ષણ કરી શકે. આ માટે તેમાં એર ડિફેન્સ સિસ્ટમ્સ હશે, તેમજ લાંબા અંતરની એન્ટી-શિપ મિસાઈલ અને ડ્રોન જેવી હુમલો કરવાની શક્તિ પણ હશે.

આ યુદ્ધ જહાજો ભારતીય નેવીને મજબૂત બનાવશે. આનાથી સમુદ્રમાંથી સૈનિકોને કિનારે ઉતારવા અને હુમલો કરવાની ક્ષમતામાં વધારો થશે. આ પ્રોજેક્ટ ભારતની સંરક્ષણ શક્તિને નવી ઊંચાઈ પર લઈ જશે.

મુખ્ય વિશેષતાઓ અને કાર્યક્ષમતા

• સૈનિકો અને સાધનોનું વહન: આ જહાજો મોટી સંખ્યામાં સૈનિકો, ટાંકી, બખ્તરબંધ વાહનો, અને અન્ય લશ્કરી સાધનોને લઈ જવાની ક્ષમતા ધરાવે છે. તેઓ હેલિકોપ્ટર અને અન્ય હવાઈ વાહનો માટે પણ પ્લેટફોર્મ પૂરું પાડે છે.
• કિનારા પર ઉતરાણ: જહાજોનું મુખ્ય કાર્યશૈલી એ છે કે તે સીધા કિનારા પર પહોંચી શકે છે અને સૈનિકો તેમજ વાહનોને સીધા ઉતારી શકે છે. આ માટે તેઓ ખાસ પ્રકારના રેમ્પ (ઉતરાણ માર્ગ) અથવા નાની ઉતરાણ બોટનો ઉપયોગ કરે છે.
• હેલિકોપ્ટર અને ડ્રોન ઓપરેશન: મોટા જહાજો પર હેલિકોપ્ટર ડેક અને હેંગર હોય છે, જેનાથી તેઓ હવાઈ સહાય પૂરી પાડી શકે છે અને હવાઈ હુમલાઓ પણ કરી શકે છે.
• બહુહેતુક ઉપયોગ: આ જહાજો માત્ર યુદ્ધ માટે જ નહીં, પરંતુ કુદરતી આફતો, રાહત અને બચાવ કામગીરી, અને માનવતાવાદી સહાય પૂરી પાડવા જેવા કાર્યોમાં પણ અત્યંત મહત્વપૂર્ણ છે. ભૂકંપ, સુનામી, કે વાવાઝોડા જેવી પરિસ્થિતિઓમાં, તેઓ અસરગ્રસ્ત વિસ્તારોમાં તાત્કાલિક મદદ પહોંચાડી શકે છે.
• આત્મરક્ષા: આ જહાજો પોતાની સુરક્ષા માટે મિસાઈલ સિસ્ટમ, આર્ટિલરી અને અન્ય સંરક્ષણ પ્રણાલીઓથી સજ્જ હોય છે.