ધનતેરસ પહેલાં ચાંદીની અછત: આ દેશોમાં ચાંદીની ખાણો બંધ થવાથી દબાણ વધુ વધ્યું છે
પ્રતિકાત્મક
નવી દિલ્હી, ચાંદીના રેકોર્ડ ભાવોએ રોકાણકારોને નોંધપાત્ર નફો અપાવ્યો છે પરંતુ હવે બુલિયન બજાર મુશ્કેલીમાં હોય તેવું લાગે છે. રોકાણ માટે ચાંદી એટલી બધી ખરીદી કરવામાં આવી છે કે તે બજારમાંથી લગભગ ગાયબ થઈ ગઈ છે. તહેવારોની મોસમ દરમિયાન, દેશભરના દરેક મોટા શહેરના બુલિયન બજારો શુદ્ધ ચાંદીની અછતનો સામનો કરી રહ્યા છે. બેંકોમાંથી શુદ્ધ ચાંદીનો પુરવઠો લગભગ અડધો થઈ રહ્યો છે.
બુલિયન વેપારીઓના મતે, ભૌતિક ચાંદી અને ચાંદીના ETFમાં રોકાણમાં વધારો, મર્યાદિત આયાત અને આંતરરાષ્ટ્રીય ભાવમાં વધારો થવાને કારણે સ્થાનિક પુરવઠામાં ઘટાડો થયો છે. વૈશ્વિક ચાંદીની માંગ-પુરવઠાનો તફાવત ૨૦્રુ ને વટાવી ગયો છે. દરમિયાન, ભારતમાં, ચાંદીનો પુરવઠો માંગ કરતા ૨૫% ઓછો છે. મધ્યપ્રદેશ અને ઉત્તરપ્રદેશ જેવા રાજ્યોમાં, ચાંદીનો પુરવઠો માંગ કરતા ૬૦% સુધી ઓછો છે.
ઉત્તરપ્રદેશમાં, ચાંદીની માંગ ૧૦૦ ટન સુધી પહોંચી ગઈ છે, પરંતુ પુરવઠો ફક્ત ૩૫ થી ૪૦ ટન છે. તેવી જ રીતે, મધ્યપ્રદેશમાં, માંગ ૧૮ થી ૨૦ ટન છે, પરંતુ પુરવઠો ફક્ત ૬ થી ૮ ટન છે. બુલિયન વેપારીઓ કહે છે કે દિવાળી અને ધનતેરસ દરમિયાન માંગ અને પુરવઠા વચ્ચેનું અંતર વધુ વધવાની ધારણા છે. વૈશ્વિક સ્તરે, માંગની તુલનામાં પુરવઠામાં ૨૦% ઘટાડો થવાને કારણે ચાંદીના ભાવ આસમાને પહોંચી રહ્યા છે.
ચાંદી પ્રતિ કિલો રૂ.૨૦,૦૦૦ ના પ્રીમિયમે વેચાઈ રહી છે. MCX રેટની તુલનામાં જથ્થાબંધ બજારોમાં ચાંદી રૂ. ૨૦,૦૦૦ ના પ્રીમિયમે વેચાઈ રહી છે. દરમિયાન, COMEX ફયુચર્સ અને હાજર બજાર વચ્ચેનો ૨૫૦ ટકાનો ભાવ તફાવત અત્યાર સુધીનો સૌથી વધુ છે, જે ઊંડા પુરવઠા સંકટ તરફ ઈશારો કરે છે. સોનાપ્રચાંદીનો ગુણોત્તર ઘટીને ૭૮.૮ થયો છે, જે દર્શાવે છે કે રોકાણકારો વધુને વધુ ચાંદી તરફ વળ્યા છે.
કોમોડિટી નિષ્ણાત નીતિન કેડિયાએ જણાવ્યું હતું કે, બજારમાં એવી લાગણી જોવા મળી રહી છે કે આવતીકાલ સુધીમાં ભૌતિક ચાંદી સંપૂર્ણપણે ખતમ થઈ જશે. કેટલાક લોકો ચાંદી ખરીદવા માટે પોતાનું સોનું પણ ગીરવે મૂકી રહ્યા છે. બુલિયન બજાર સાથે સંકળાયેલા વ્યક્તિઓ કહે છે કે ચાંદીની અછત દિવાળી પર અસર કરી શકે છે, બજારમાં ચાંદીના સિક્કા, મૂર્તિઓ અને વાસણોની અછત સાથે. દર વર્ષે ભારે ગરમીમાં રહેતી સુવર્ણકારોની ભઠ્ઠીઓ ઠંડી પડી રહી છે.
કારીગરોના ઓજારો નિષ્ક્રિય છે. ધનતેરસ અને દિવાળી માટે ચાંદીના સિક્કા, મૂર્તિઓ અને પૂજા સામગ્રી બનાવવાનું કામ ૫૦% ઘટયું છે. ચાંદીના ભાવમાં ૧૦ દિવસમાં રૂ.૨૨,૦૦૦નો વધારોઃ ચાંદીના ભાવમાં રેકોર્ડબ્રેક વધારો ચાલુ રહ્યો છે. છેલ્લા ૧૦ દિવસમાં, ભાવમાં રૂ.૨૨,૦૦૦નો વધારો થયો છે, જે કોઈપણ ટ્રેડિંગ સત્રમાં સૌથી વધુ વધારો છે. છેલ્લા ત્રણ ટ્રેડિંગ સત્રોમાં, ચાંદીના ભાવમાં રૂ.૧૭,૫૦૦ પ્રતિ કિલોગ્રામનો વધારો થયો છે. ભાવમાં વધુ વધારો શકય છે.
રોકાણકારોએ શું કરવું જોઈએ? નિષ્ણાતો કહે છે કે આગામી વર્ષમાં ચાંદી વર્તમાન સ્તરથી વધુ વધી શકે છે. ચાંદીના ચ્વ્જ્ ની વધતી માંગને કારણે ભૌતિક બજારમાં ભાવ આસમાને પહોંચી ગયા છે. યુએસમાં વ્યાજ દરોમાં ઘટાડો થવાની ધારણા છે, અને જો આવું થાય, તો ડોલર વધુ ઘટશે, જેના કારણે કિંમતી ધાતુના ભાવમાં વધારો થશે. લાંબા ગાળે ચાંદી સકારાત્મક દેખાય છે, પરંતુ વર્તમાન ઉચ્ચ સ્તરે ભાવનાત્મક ખરીદી ટાળવી જોઈએ.
વર્તમાન તેજીની ટકાઉપણું ઔદ્યોગિક માંગ, ચ્વ્જ્ પ્રવાહ અને વૈશ્વિક નાણાકીય નીતિ પર આધારિત રહેશે. વિશ્વભરમાં પુરવઠો ઓછો છે ભારત વાર્ષિક આશરે ૭૦૦ ટન ચાંદીનું ઉત્પાદન કરે છે, જ્યારે વપરાશ ૭,૦૦૦ ટનથી વધુ છે. વિશ્વભરમાં ચાંદીની ઔદ્યોગિક માંગ વધી છે, પરંતુ પુરવઠો સ્થિર રહ્યો છે.
ઇન્ડોનેશિયા અને ચિલી જેવા સ્થળોએ ચાંદીની ખાણો બંધ થવાથી દબાણ વધુ વધ્યું છે. સરકારે ASEAN દેશોમાંથી ચાંદીની આયાત પર પ્રતિબંધ મૂકયો છે. કેન્દ્રીય બેંકો અને રોકાણકારોએ સોના અને ચાંદી જેવા સલામત-આશ્રય વિકલ્પોમાં તેમના રોકાણમાં વધારો કર્યો છે.
