MCX પર ચાંદીમાં 8% સુધીનો ઘટાડો – છેલ્લા 6 મહિનામાં સૌથી મોટો
પ્રતિકાત્મક
નવી દિલ્હી, વૈશ્વિક કિંમતી ધાતુઓના બજારમાં આજે એક અનોખી અને વિરોધાભાસી સ્થિતિ જોવા મળી છે. જ્યાં એક તરફ સોના અને ચાંદીના હાજર ભાવમાં મોટો ઘટાડો નોંધાયો છે, ત્યાં બીજી તરફ ઓસ્ટ્રેલિયા, થાઇલેન્ડ અને વિયેતનામ જેવા દેશોમાં સામાન્ય લોકો કિંમતી ધાતુઓ ખરીદવા માટે દાગીના અને કિંમતી ધાતુઓના શોરૂમની બહાર લાઇન લગાવીને ઊભા છે.
આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં હાજર ચાંદીના ભાવમાં ૬ ટકાથી વધુનો ધરખમ ઘટાડો જોવા મળ્યો છે, જ્યારે સોનાના ભાવમાં પણ ૩ ટકા જેટલો નોંધપાત્ર ઘટાડો થયો છે. સામાન્ય રીતે, જ્યારે ભાવમાં ઘટાડો થાય છે, ત્યારે ગ્રાહકો ખરીદી માટે રાહ જોતા હોય છે, પરંતુ આ કિસ્સામાં પરિસ્થિતિ તદ્દન ઊલટી છે. શુક્રવારે આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં સોનાના ભાવમાં ૨ ટકાથી વધુનો ઘટાડો થયો. સોનું તેના સર્વકાલીન રેકોર્ડ ઊંચાઈ $૪,૩૦૦ પ્રતિ ઔંસથી નીચે ગયા પછી આ ઘટાડો થયો.
નિષ્ણાતોના મતે, ડોલરના મજબૂતાઈ અને યુએસ પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના નિવેદનને પગલે સોનામાં વેચાણ જોવા મળ્યું. મલ્ટી કોમોડિટી એક્સચેન્જ પર સોના અને ચાંદીના ભાવમાં તીવ્ર ઘટાડો થયો. સોનાના ભાવમાં લગભગ ૨ ટકાનો ઘટાડો થયો, જ્યારે ચાંદીમાં ૫ ટકાનો ઘટાડો થયો. ટ્રમ્પે કહ્યું કે ચીન પર પૂર્ણ-સ્તરીય ટેરિફ લાંબા ગાળે ટકાઉ રહેશે નહીં. તેમના નિવેદનથી બજારમાં આશા જાગી છે કે અમેરિકા અને ચીન વચ્ચે ચાલી રહેલા વેપાર તણાવમાં ઘટાડો થઈ શકે છે.
📉 વૈશ્વિક કિંમતી ધાતુઓના ભાવમાં ઘટાડો
- સોનામાં ~3% અને ચાંદીમાં ~6% જેટલો ઘટાડો નોંધાયો.
- MCX પર ચાંદીમાં 8% સુધીનો ઘટાડો — છેલ્લા 6 મહિનામાં સૌથી મોટો.
- ડોલરની મજબૂતી અને યુએસ પ્રમુખ ટ્રમ્પના ચીન અંગેના નિવેદનથી બજારમાં વેચાણ વધ્યું.
🏃♂️ ખરીદીની હોડ – ‘ફોમો’ અસર
- ઓસ્ટ્રેલિયા, થાઇલેન્ડ અને વિયેતનામમાં લોકો દાગીનાની દુકાનોની બહાર લાંબી લાઇનમાં ઊભા.
- લોકોમાં “તક ગુમાવવાનો ડર” (FOMO) — ભાવ ફરી વધી જશે એવી આશંકા.
- વૈશ્વિક અસ્થીરતા વચ્ચે સોનાને સલામત રોકાણ માનવામાં આવે છે.
📊 ઐતિહાસિક દૃષ્ટિએ
- અગાઉ 2020માં ચાંદીમાં 12%–16% સુધીનો ઘટાડો થયો હતો.
- છતાં, ચાંદીમાં સાપ્તાહિક ધોરણે 3% ઉછાળો ચાલુ છે.
- લંડન માર્કેટમાં પ્રવાહિતા સંકટ અને ભારતમાં મજબૂત માંગ — પુરવઠા મર્યાદિત.
શુક્રવારે આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં ચાંદીના ભાવમાં તીવ્ર ઘટાડો થયો. ચાંદીના ભાવ ૫ ટકાથી વધુ ઘટીને $૫૧ પ્રતિ ઔંસ થયા, જે અગાઉ $૫૪.૨ પ્રતિ ઔંસના સર્વકાલીન ઉચ્ચતમ સ્તર પર પહોંચ્યા હતા.
MCX પર ચાંદીના ભાવમાં ૮ ટકાથી વધુનો ઘટાડો થયો, જે છેલ્લા છ મહિનામાં સૌથી મોટો ઘટાડો છે. આ પહેલા, ૧૬ માર્ચ, ૨૦૨૦ ના રોજ ચાંદીના ભાવમાં ૧૬ ટકાથી વધુનો ઘટાડો થયો હતો. ૧૧ ઓગસ્ટ, ૨૦૨૦ ના રોજ, ચાંદીમાં ૧૨ ટકાનો ઘટાડો થયો હતો.
જોકે, સાપ્તાહિક ધોરણે, ચાંદી હજુ પણ ૩ ટકા વધી છે, જે સતત નવમા સાપ્તાહિક ઉછાળો દર્શાવે છે. વધુમાં, ચાંદીના પુરવઠા પર સતત દબાણ છે. લંડન ચાંદી બજારમાં પ્રવાહિતા સંકટ અને ભારતમાં મજબૂત માંગને કારણે, ભૌતિક પુરવઠો મર્યાદિત રહે છે. ટ્રેડ વૉરમાં રાહત મળી શકે – નિષ્ણાતોના મતે, રોકાણકારો આશા રાખે છે કે ટ્રમ્પ અને ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગ વચ્ચેની આગામી બેઠક બંને દેશો વચ્ચેના વેપાર યુદ્ધમાં રાહત લાવી શકે છે.
આ સંભવિત કરાર અંગેની અટકળોને કારણે સુરક્ષિત સ્વર્ગ ગણાતા સોના અને ચાંદીમાં તીવ્ર વેચાણ થયું અને ભાવમાં તીવ્ર ઘટાડો થયો. ખરીદી પાછળનું કારણ, તક ગુમાવવાનો ડર (ફોમો – ફીઅર ઑફ મિસિંગ આઉટ – તક ગુમાવી બેસશું તેવો ભય) બજારના જાણકારોના મતે, આ ખરીદીની હોડ પાછળનું મુખ્ય કારણ તક ગુમાવવાનો ડર (ફોમો) છે.
એટલે કે, રોકાણકારો અને સામાન્ય લોકોમાં એવો ડર છે કે આ ઘટાડો માત્ર થોડા સમય માટે જ છે, અને જો તેઓ આ તક ઝડપી નહીં લે તો ભવિષ્યમાં આટલા નીચા ભાવે સોનું કે ચાંદી નહીં મળે. વૈશ્વિક અસ્થિરતા (યુદ્ધ, આર્થિક અનિﾍતિતા)ના સમયમાં સોનાને હંમેશા સલામત રોકાણ માનવામાં આવે છે, અને આ ઘટાડાને લોકો રોકાણની શ્રેષ્ઠ તક તરીકે જોઈ રહ્યા છે.
ઓસ્ટ્રેલિયા (સિડની), સિડનીમાં એક મોટા વિક્રેતાએ માહિતી આપી છે કે કિંમતી ધાતુઓ ખરીદવા માટે લગભગ ૫૦૦ ગ્રાહકોની લાંબી કતાર લાગી છે. થાઇલેન્ડ (બેંગકોક), બેંગકોકના ચાઇનાટાઉન વિસ્તારમાં આવેલા સોનાની દુકાનોની અંદર અને બહાર ગ્રાહકોની લાંબી કતારો જોવા મળી રહી છે.
વિયેતનામ, વિયેતનામમાં પણ લોકો દાગીનાની દુકાનો ખૂલે તે પહેલાં જ બહાર લાઇન લગાવીને ઊભા રહી ગયા હતા, અને દુકાનો ખુલતાની સાથે જ સોનાની ખરીદી કરવા ધસી ગયા હતા.
જોકે ભારતીય બજારોમાં તહેવારો અને લગ્નની સિઝનને કારણે સોના-ચાંદીના ભાવમાં તાજેતરમાં જબરદસ્ત વધારો જોવા મળ્યો છે અને ભાવ ઐતિહાસિક સપાટીની આસપાસ છે, તેમ છતાં વૈશ્વિક બજારમાં થયેલા આ ઘટાડાની અસર આવનારા દિવસોમાં સ્થાનિક બજાર પર પણ જોવા મળી શકે છે. જો વૈશ્વિક બજારમાં આ ખરીદીનો જુવાળ ચાલુ રહેશે, તો ભાવમાં ઝડપી સુધારો (રિકવરી) આવવાની શકયતા છે.
