સેબીએ IPO પૂર્વેના શેર લોક-ઇન અને જાહેર ઈશ્યૂ ડિસ્ક્લોઝર સરળ બનાવવા માટે સુધારાની દરખાસ્ત રજૂ કરી

નવી દિલ્હી, ભારતીય સિક્યોરિટીઝ એન્ડ એક્સચેન્જ બોર્ડ (SEBI) એ ગુરુવારે, IPO પૂર્વેના ગિરવી મૂકેલા શેરના લોક-ઇન અને જાહેર ઈશ્યૂની જાહેરાતોને સરળ બનાવવા સંબંધિત લાંબા સમયથી ચાલી રહેલા પડકારોને દૂર કરવા માટે મુખ્ય સુધારાઓની દરખાસ્ત કરી છે.

સુધારાની મુખ્ય દરખાસ્તો

બજાર નિયામક સંસ્થાએ ઇશ્યૂ ઓફ કેપિટલ એન્ડ ડિસ્ક્લોઝર રિક્વાયરમેન્ટ્સ (ICDR) રેગ્યુલેશન્સ, 2018 માં સુધારા દ્વારા આ ફેરફારો સૂચવ્યા છે.

1. ગિરવી મૂકેલા શેરનો લોક-ઇન સમયગાળો:

• વર્તમાન સ્થિતિ: હાલમાં, પ્રમોટરો સિવાયની IPO પૂર્વેની શેરહોલ્ડિંગ યાદીબદ્ધ થયા પછી છ મહિના સુધી લોક-ઇન રાખવી આવશ્યક છે.

• મુશ્કેલી: જ્યારે શેર ગિરવી મૂકવામાં આવે છે, ત્યારે ડિપોઝિટરીઝને આવા લોક-ઇન સ્થાપિત કરવામાં તકનીકી મુશ્કેલીઓનો સામનો કરવો પડે છે. આના કારણે ઇશ્યૂ કરનારાઓ (ખાસ કરીને મોટા અથવા વ્યાપક શેરધારક આધાર ધરાવતા) માટે છેલ્લી ઘડીએ પાલન (compliance) સંબંધિત સમસ્યાઓ ઊભી થાય છે.

• સેબીનો ઉપાય: આને સંબોધવા માટે, SEBI એ સૂચવ્યું છે કે ઇશ્યૂ કરનારની સૂચનાના જવાબમાં ડિપોઝિટરીઝને લોક-ઇન સમયગાળા માટે ગિરવી મૂકેલા શેરને “બિન-તબદીલીપાત્ર” (non-transferable) તરીકે નિયુક્ત કરવાની સત્તા આપવી જોઈએ.

• કંપનીની જવાબદારી: કંપનીઓએ તેમના આર્ટિકલ્સ ઓફ એસોસિયેશન માં ફેરફાર પણ કરવો પડશે જેથી ખાતરી કરી શકાય કે પ્લેજ (pledge) છોડવામાં આવે કે લાગુ કરવામાં આવે, શેર પ્લેજી (pledgee) ના કે પ્લેજર (pledger) ના ખાતામાં હોય, તે લોક-ઇન જ રહે.

• અનુમોદન: અહેવાલો મુજબ, અનલિસ્ટેડ શેરો સામે લોન આપતી નોન-બેંકિંગ ફાઇનાન્સિયલ કંપનીઓ (NBFCs) એ સૂચિત માળખાને મંજૂરી આપી છે.

2. ડિસ્ક્લોઝરને સરળ બનાવવું:

• વર્તમાન સ્થિતિ: હાલમાં દરેક જાહેર ઇશ્યૂ સાથે IPO ઓફર દસ્તાવેજના સંક્ષિપ્ત સંસ્કરણ – એબ્રિજ્ડ પ્રોસ્પેક્ટસ – ની આવશ્યકતા છે.

• સેબીનો ફેરફાર: SEBI એ આ એબ્રિજ્ડ પ્રોસ્પેક્ટસને વધુ સંક્ષિપ્ત અને સમાન “ઓફર દસ્તાવેજ સારાંશ” (offer document summary) સાથે બદલવાનું સૂચન કર્યું છે.

• જાહેર પ્લેટફોર્મ: સૂચિત સારાંશ ઇશ્યૂ કરનાર, લીડ મેનેજર્સ, સ્ટોક એક્સચેન્જો અને SEBI ની વેબસાઇટ્સ પર પોસ્ટ કરવામાં આવશે, અને તેને ડ્રાફ્ટ ઓફર દસ્તાવેજ સાથે ફાઇલ કરવામાં આવશે.

• સરળ જાહેરાત: તેમાં રિટેલ રોકાણકારો માટે સરળ બનાવેલી જાહેરાતો હશે, જેમાં મુખ્ય વ્યવસાય અને ઉદ્યોગની વિગતો, નોંધપાત્ર જોખમો, નાણાકીય હાઇલાઇટ્સ, કાનૂની વિવાદની માહિતી અને પ્રમોટર પ્રોફાઇલ્સનો સમાવેશ થાય છે.

નિયામક સંસ્થાએ જણાવ્યું હતું કે આ પગલાનો હેતુ IPO જાહેરાતોને વધુ રોકાણકાર-મિત્ર બનાવવાનો છે. લાંબા પ્રોસ્પેક્ટસને કારણે રિટેલ રોકાણકારો સત્તાવાર દસ્તાવેજો સાથે જોડાતા અટકે છે અને તેના બદલે અનૌપચારિક અથવા અપ્રમાણિત માહિતીના સ્ત્રોતો તરફ વળે છે, જેને લઈને વધતી ચિંતાઓના સંદર્ભમાં આ ફેરફાર સૂચવાયો છે.