USA આર્થિક મંદી: શિપમેન્ટમાં તીવ્ર ઘટાડાને કારણે ભારતીય એન્જિનિયરિંગ નિકાસમાં ઘટાડો

કોલકાતા: યુએસને થતા શિપમેન્ટમાં તીવ્ર ઘટાડો અને ‘હાઈ બેઝ ઈફેક્ટ’ (ગયા વર્ષના ઊંચા આંકડાની અસર) ને કારણે, ભારતની એન્જિનિયરિંગ માલની નિકાસ ઓક્ટોબર 2025માં વાર્ષિક ધોરણે જબરજસ્ત 16.71 ટકા ઘટીને US$9.37 બિલિયન થઈ ગઈ છે, તેમ EEPC ઈન્ડિયાના આંકડા દર્શાવે છે.

📉 મુખ્ય બજારોમાં નકારાત્મક વૃદ્ધિ

ઓક્ટોબર 2025માં ઘણા મુખ્ય બજારોમાં એન્જિનિયરિંગ માલની નિકાસમાં નકારાત્મક વૃદ્ધિ જોવા મળી હતી:

• આસિયાન (ASEAN) ક્ષેત્ર: આ ક્ષેત્રમાં લગભગ 50% જેટલો મોટો ઘટાડો નોંધાયો, જે US$1.02 બિલિયન થયો.

• ગંતવ્યોની સંખ્યા: 25 મુખ્ય ગંતવ્યોમાંથી 15 જેટલા દેશોમાં ઓક્ટોબર 2025 દરમિયાન નકારાત્મક વૃદ્ધિ જોવા મળી.

યુએસ હજુ પણ ટોચનું ગંતવ્ય રહ્યું, ત્યારબાદ યુએઈ (UAE) અને જર્મનીનો નંબર આવે છે, પરંતુ આ તમામ દેશોમાં ઓક્ટોબર 2025માં વાર્ષિક ધોરણે નિકાસમાં ઘટાડો થયો હતો. તેનાથી વિપરીત, અન્ય ટોચના ગંતવ્યો, જેમ કે સાઉદી અરેબિયા અને યુકે, માં નિકાસે ગયા નાણાકીય વર્ષના સમાન મહિનાની સરખામણીમાં સારી વૃદ્ધિ નોંધાવી.

🌍 ક્ષેત્રીય વિશ્લેષણ: ઉત્તર અમેરિકા અને યુરોપમાં ઘટાડો

• ટોચના પ્રદેશો: ઉત્તર અમેરિકા અને EU (યુરોપિયન યુનિયન) ભારતીય એન્જિનિયરિંગ માટે ટોચના બે નિકાસ પ્રદેશો રહ્યા છે.

• સતત ઘટાડો: જોકે, ઓક્ટોબર 2025માં વાર્ષિક ધોરણે બીજી વખત આ બંને પ્રદેશોમાં નિકાસમાં ઘટાડો થયો.

• અન્ય પ્રદેશો: WANA, દક્ષિણ એશિયા, લેટિન અમેરિકા અને CISમાં પણ સમીક્ષા હેઠળના સમયગાળા દરમિયાન નોંધપાત્ર ઘટાડો જોવા મળ્યો.

⚙️ US ટેરિફ અને ઉદ્યોગના મંતવ્યો

યુએસને થતી નિકાસમાં ઘટાડો કલમ 232ના ટેરિફ અને યુએસ દ્વારા લાગુ કરાયેલા પ્રતિસ્પર્ધી (reciprocal) ટેરિફની સંયુક્ત અસરને કારણે થયો હતો.

• યુએસ નિકાસ: ઓક્ટોબર 2025માં યુએસને એન્જિનિયરિંગ નિકાસનું કુલ મૂલ્ય US$1.39બિલિયનહતું,જેઓક્ટોબર2024માંUS$1.63 બિલિયન હતું. આ 14.5% નો વાર્ષિક ઘટાડો દર્શાવે છે.

• યુએઈ નિકાસ: ભારતના એન્જિનિયરિંગ માલ માટેના બીજા સૌથી મોટા બજાર યુએઈમાં, નિકાસમાં વાર્ષિક ધોરણે 19.3% નો ઘટાડો થયો અને તે US$667 મિલિયન થઈ.

EEPC ઈન્ડિયાના ચેરમેન પંકજ ચઢ્ઢાએ જણાવ્યું હતું કે, “ઓક્ટોબર 2025 દરમિયાન નિકાસમાં ઘટાડાનું એક કારણ ‘હાઈ બેઝ ઈફેક્ટ’ હતું, પરંતુ તે યુએસ-પ્રશાસિત પ્રતિસ્પર્ધી ટેરિફનું પણ પરિણામ હતું. યુએઈ, EU દેશો અને આસિયાન દેશો સહિત અન્ય અગ્રણી નિકાસ ગંતવ્યોમાં પણ ઘટાડો નોંધાયો છે. ઉદ્યોગ માને છે કે યુએસ ટેરિફને કારણે થતું વેપારનું ડાયવર્ઝન (trade diversion) પણ નિકાસમાં ઘટાડા પાછળનું એક કારણ છે.”

તેમણે ઉમેર્યું, “આ મુશ્કેલ સમયમાં, અમે એક્સપોર્ટ પ્રમોશન મિશન (EPM) માટે ₹25,000 કરોડથી વધુની મંજૂરી આપવા બદલ સરકારના આભારી છીએ. નિકાસકારો તેના અમલીકરણની આતુરતાથી રાહ જોઈ રહ્યા છે. વધારામાં, ₹20,000ના ક્રેડિટ ગેરંટી માટેની ફાળવણીથી પણ એન્જિનિયરિંગ ઉદ્યોગના મનોબળને વેગ મળવાની અપેક્ષા છે.”

📊 પેનલ-વાઈઝ વિશ્લેષણ અને સંચિત વૃદ્ધિ

ચાર મહિનાની સતત વૃદ્ધિ પછી ઓક્ટોબર 2025માં ભારતીય એન્જિનિયરિંગ નિકાસમાં વાર્ષિક ધોરણે ઘટાડો જોવા મળ્યો. મે 2025 પછી નાણાકીય વર્ષ 2025-26માં આ બીજો માસિક ઘટાડો હતો.

• મોટા ઘટાડાનું નેતૃત્વ: ‘એરક્રાફ્ટ અને સ્પેસક્રાફ્ટ’ તેમજ ‘શીપ્સ, બોટ્સ અને ફ્લોટિંગ સ્ટ્રક્ચર્સ’ની નિકાસમાં 80% થી વધુના ઘટાડા ને કારણે એકંદર એન્જિનિયરિંગ નિકાસમાં ઘટાડો થયો.

• અન્ય મુખ્ય વિભાગો: ‘ઇલેક્ટ્રિકલ મશીનરી અને ઇક્વિપમેન્ટ’, ‘પ્રોડક્ટ્સ ઓફ આયર્ન એન્ડ સ્ટીલ’, ‘ઔદ્યોગિક મશીનરી’ અને ‘એલ્યુમિનિયમ અને પ્રોડક્ટ્સ’ જેવા મુખ્ય વિભાગોમાં પણ વાર્ષિક ધોરણે નિકાસમાં ઘટાડો થયો.

• ઓક્ટોબર 2025માં 34 એન્જિનિયરિંગ પેનલોમાંથી 23 પેનલોએ નકારાત્મક વૃદ્ધિ દર્શાવી.

સરકારના ઝડપી અંદાજો મુજબ, ઓક્ટોબર 2025માં કુલ વેપારી નિકાસમાં એન્જિનિયરિંગનો હિસ્સો 27.27% નોંધાયો હતો, જે અગાઉના મહિનાના 27.80% કરતા થોડો ઓછો હતો.

સંચિત ધોરણે (Cumulative Basis): એન્જિનિયરિંગ નિકાસે હજી પણ વાર્ષિક ધોરણે વૃદ્ધિ નોંધાવી છે. એપ્રિલ-ઓક્ટોબર 2025 દરમિયાન, એન્જિનિયરિંગ નિકાસ US$68.73બિલિયન\; રહી,જે\; ગયા\; નાણાકીય\; વર્ષના\; સમાનગાળામાંUS$67.60 બિલિયન હતી, જે 1.68% ની વાર્ષિક વૃદ્ધિ દર્શાવે છે. સંચિત ધોરણે, 34 એન્જિનિયરિંગ પેનલોમાંથી 27 પેનલોએ સકારાત્મક વૃદ્ધિ નોંધાવી છે.