પંજાબના ખેડૂતો દેવામાં ડૂબ્યાઃ 54 ટકા ખેડૂત પરિવારોએ લોન લીધી

(એજન્સી)ચંડીગઢ, પાક પર એમએસપીની કાયદેસર ગેરંટી અંગે પંજાબમાં ખેડૂત આંદોલન ચાલુ છે. આ દરમિયાન ખેડૂતોની આર્થિક સ્થિતિ અંગે સંસદમાં તાજેતરનો અહેવાલ રજૂ કરવામાં આવ્યો છે. જેમાં ખેડૂતોની આર્થિક સ્થિતિ અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરવામાં આવી છે. રિપોર્ટ પર નજર કરીએ તો પંજાબના ૫૪.૪ ટકા ખેડૂત પરિવારો પર સરેરાશ ૨.૦૩ લાખ રૂપિયાની લોન છે. જો કે, આ લોન એગ્રીકલ્ચર લોન છે કે અન્ય કોઈ બાબતનો ઉલ્લેખ નથી.

પંજાબ ટોચના ૧૦ રાજ્યોમાં સામેલ છે જ્યાં ખેડૂતોના દેવાની ટકાવારી સૌથી વધુ છે. આ સર્વેક્ષણ આંકડા અને કાર્યક્રમ અમલીકરણ મંત્રાલય દ્વારા હાથ ધરવામાં આવ્યું હતું, જેનો અહેવાલ હવે ખેડૂતોની આર્થિક સ્થિતિ અંગેના પ્રશ્નના જવાબમાં લોકસભામાં રજૂ કરવામાં આવ્યો હતો.

કૃષિ અને ખેડૂત કલ્યાણ રાજ્ય મંત્રી ભગીરથ ચૌધરીએ રજૂ કરેલા રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે મંત્રાલય દ્વારા છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં આ સર્વે કરવામાં આવ્યો હતો. આ મુજબ પંજાબમાં પાક ઉત્પાદનમાંથી ખેડૂતોની સરેરાશ માસિક આવક ૧૨,૫૯૭ રૂપિયા છે. જો કુલ આવકની વાત કરીએ તો તે રૂ. ૨૬,૭૦૧ છે. આમાં પાક ઉત્પાદન, પગાર અને ભથ્થાં, જમીન ભાડે આપવા, પશુપાલન અને બિન-કૃષિ વ્યવસાયનો સમાવેશ થાય છે.

રિપોર્ટમાં જણાવવામાં આવ્યું હતું કે કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા ખેડૂતોની આવક વધારવા અને તેમને આર્થિક પ્રોત્સાહન આપવા માટે ઘણા પ્રોજેક્ટ ચલાવવામાં આવી રહ્યા છે, જેમાં પીએમ કિસાન, પ્રધાન મંત્રી ફસલ બીમા યોજના, કૃષિ ક્ષેત્ર માટે સંસ્થાકીય લોન, સજીવ ખેતીને પ્રોત્સાહન આપવાનો સમાવેશ થાય છે. દેના, સૂક્ષ્મ સિંચાઈ ફંડ, કૃષિ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ફંડ અને કેન્દ્રીય ક્ષેત્રની યોજના નમો ડ્રોન દીદી. આ યોજનાઓનો લાભ મળ્યો છે અને સર્વે બાદ ખેડૂતોની આવકમાં ઘણો વધારો થયો છે.

કૃષિ, પશુપાલન અને ફૂડ પ્રોસેસિંગ પરની સંસદીય સ્થાયી સમિતિ, જેણે ૧૭ ડિસેમ્બરે સંસદમાં તેનો અહેવાલ રજૂ કર્યો હતો, તેણે ખેડૂતોને લઘુત્તમ ટેકાના ભાવ (એમએસપી) ની કાનૂની ગેરંટી પ્રદાન કરવાની ભલામણ કરી હતી. ૧૭ ડિસેમ્બરે રિપોર્ટ રજૂ કરતી વખતે દ્ભ સમિતિના અધ્યક્ષ ચરણજીત સિંહ ચન્નીએ કહ્યું હતું કે સમિતિએ કૃષિ, પશુપાલન, ડેરી ફા‹મગ અને મત્સ્યપાલનનું બજેટ વધારવાની ભલામણ કરી છે.

તેવી જ રીતે, લોન માફી માટે લોન માફી યોજના લાવવા અને પ્રધાનમંત્રી કિસાન યોજના હેઠળ ખેડૂતોને આપવામાં આવતી રકમ ૬,૦૦૦ રૂપિયાથી વધારીને ૧૨,૦૦૦ રૂપિયા કરવાની પણ ભલામણ કરવામાં આવી હતી.

કૃષિ અને વેપાર નીતિ વિશ્લેષક દેવીન્દર શર્માએ જણાવ્યું છે કે આ સમયે ખેડૂતોની આવક વધારવાની જરૂર છે. સૌ પ્રથમ, તમામ પાક પર લઘુત્તમ ટેકાના ભાવ આપવા જોઈએ. તેમજ પ્રધાનમંત્રી કિસાન યોજના હેઠળ ખેડૂતોને આપવામાં આવતી રકમમાં વધારો થવો જોઈએ.