બાબર ભારત પર આક્રમણ કરવા આવ્યો, ત્યારે રાણા સાંગાએ સામે પડકાર ફેંક્યો હતો

अस्सी घाव लगे थे तन पे, फिर भी व्यथा नहीं थी मन में।
राष्ट्र के सपूत, अजेय योद्धा, आदर्श राजा, धर्म परायण, वीर शिरोमणि राणा संग्राम सिंह जी (राणा सांगा) की जन्म जयंती
રાણા સાંગા, જેમનું પૂરું નામ મહારાણા સંગ્રામસિંહ હતું, તેઓ 16મી સદીના મેવાડના મહાન શાસક હતા. 1484થી 1527 સુધી મેવાડના શાસક રહેલા રાણા સાંગાને ભારતીય ઇતિહાસમાં એક અત્યંત શક્તિશાળી અને સાહસિક રાજપૂત યોદ્ધા તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.
રાણા સાંગા રાજસ્થાનના સિસોદિયા રાજવંશના વંશજ હતા. તેમના પિતા રાણા રાયમલનું અવસાન થયા પછી, તેઓ મેવાડની ગાદી પર બેઠા. તેમના શાસનકાળ દરમિયાન, તેમણે રાજપૂતાનાના અનેક રાજ્યોને એકત્રિત કરી, એક મજબૂત સંઘ બનાવ્યો. તેમની સૈન્ય ક્ષમતા અને રણનીતિક કુશળતાને કારણે, તેઓ દિલ્હી સલ્તનત અને ગુજરાત સલ્તનત સામે પણ વિજયી બન્યા.
રાણા સાંગાના જીવનમાં અનેક યુદ્ધો લડ્યા, જેમાં તેમણે 80થી વધુ જખમો સહન કર્યા હતા. તેમણે એક આંખ, એક હાથ અને એક પગ ગુમાવ્યો હતો, પરંતુ આ બધા જખમો છતાં તેઓ હંમેશા સાહસ અને વીરતાનું પ્રતીક બની રહ્યા. તેમના શરીર પર કુલ 84 જખમોના નિશાન હતા, જે તેમના અદમ્ય સાહસ અને શૌર્યનું પ્રમાણ આપે છે.
1519માં, રાણા સાંગાએ ગુજરાતના સુલતાન મુઝફ્ફર શાહ બીજાને હરાવ્યો. તેમણે મેવાડની સરહદો વિસ્તારી અને રાજપૂતાનાના મોટા ભાગ પર નિયંત્રણ મેળવ્યું. 1526માં, જ્યારે બાબર ભારત પર આક્રમણ કરવા આવ્યો, ત્યારે રાણા સાંગાએ તેમની સામે પડકાર ફેંક્યો.
1527માં ખાનવા યુદ્ધમાં, રાણા સાંગા અને બાબર વચ્ચે ભીષણ યુદ્ધ થયું. આ યુદ્ધમાં રાણા સાંગાનો પરાજય થયો અને તેઓ ગંભીર રીતે ઘાયલ થયા. થોડા સમય પછી જ, મેવાડ પરત ફરતી વખતે તેમનું અવસાન થયું.
રાણા સાંગાનું જીવન ભારતીય ઇતિહાસમાં એક અત્યંત મહત્વપૂર્ણ અધ્યાય છે. તેમની વીરતા, પરાક્રમ અને દેશભક્તિ આજે પણ ભારતીય લોકોને પ્રેરણા આપે છે. તેમણે મુઘલ સામ્રાજ્યના વિસ્તરણને રોકવા માટે કરેલા પ્રયત્નો, તેમની રણનીતિક કુશળતા અને નેતૃત્વ ક્ષમતા તેમને ભારતીય ઇતિહાસમાં એક અમર વ્યક્તિત્વ બનાવે છે.
મેવાડના સિંહાસન પર બેસીને, રાણા સાંગાએ ન માત્ર રાજપૂત વંશની પરંપરાઓને જાળવી રાખી, પરંતુ તેને નવી ઊંચાઈઓ પર લઈ ગયા. તેમના શાસનકાળમાં, કલા, સંસ્કૃતિ અને વાસ્તુકલાનો પણ વિકાસ થયો. તેમણે અનેક મંદિરો અને કિલ્લાઓનું નિર્માણ કરાવ્યું, જે આજે પણ રાજસ્થાનની ઐતિહાસિક ધરોહર છે.
રાણા સાંગા એક ઉત્તમ સેનાપતિ, કુશળ રાજનીતિજ્ઞ અને ન્યાયપ્રિય શાસક હતા. તેમનું જીવન આજે પણ ભારતીય યુવાઓને દેશભક્તિ, શૌર્ય અને ત્યાગની પ્રેરણા આપે છે.