ગૌમૂત્રના કેટલાક ફોર્મ્યુલેશનનો ઉપયોગ સાબુ, શેમ્પૂ અને ફ્લોર ક્લીનર તરીકે થાય છે
- GCCI દ્વારા આયોજીત ગૌકુલમ વેબીનાર સિરીઝમાં “ગૌમૂત્ર થી સ્વાવલંબન” પર પર દેવારામભાઈ પુરોહિત દ્વારા માર્ગદર્શન આપવામાં આવ્યું.
ગૌકુલમ વેબીનાર સિરીઝ ગૌ જાગૃતિ અને ગૌ ઇકોનોમી દ્વારા સામાજિક-આર્થિક વૃદ્ધિ માટેની તકોને હાઇલાઇટ કરે છે. રાષ્ટ્રીય કામધેનુ આયોગના પૂર્વ અધ્યક્ષ અને GCCI ના ફાઉન્ડર ચેરમેન ડો. વલ્લભભાઈ કથીરિયાના માર્ગદર્શન હેઠળ GCCI દ્વારા “ગૌમૂત્ર થી સ્વાવલંબન” વિષયની વધુ સમજણ અને ગોમૂત્ર પ્રોડક્ટના ઉપયોગને પ્રોત્સાહન આપવાના પ્રયાસરૂપે, ૧૭ -૦૭-૨૦૨૪, બુધવાર ના રોજ સાંજે ૦૭:૦૦ કલાકે દેવારામભાઈ પુરોહિત ના વેબિનારનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું.
દેવરામભાઈ પુરોહિત છેલ્લા ૨૫વર્ષથી ગૌ આધારિત ખેતી કરી રહ્યા છે. ૧૯૯૭ થી તેઓ દેશમાં પંચગવ્ય આધારિત સમાજને ઉપયોગી લગભગ ૮૦ પ્રકારની દવાઓ અને કોસ્મેટિક પ્રોડક્ટ્સ બનાવી ચૂક્યા છે. તેઓ એ ૨૦૧૭ થી ગૌમૂત્ર પર વિશેષ સંશોધન કાર્ય શરૂ કર્યું હતું અને ૨૦૨૧ માં દેશમાં પ્રથમ ગૌમૂત્ર ડેરીની સ્થાપના કરી. હાલમાં ૯૦ હેક્ટર જમીનમાં ૩૫ પરિવારોને રોજગારી આપે છે. રસાયણ મુક્ત ખેતીમાં તેઓએ વિશેષ યોગદાન આપ્યું છે.
વેબિનારમાં દેવરામભાઈ પુરોહિત એ જણાવ્યુ હતું કે ગૌમૂત્ર પરંપરાગત રીતે ભારતીય સંસ્કૃતિમાં, ખાસ કરીને આયુર્વેદ અને અન્ય પરંપરાગત ઔષધીય પદ્ધતિઓમાં ગૌ મૂત્રનો ઉપયોગ થાય છે.
ઔષધીય હેતુઓમાં ગૌ મૂત્રમાં કુદરતી એન્ટીબેક્ટેરિયલ અને એન્ટિફંગલ ગુણધર્મો ધરાવતુ હોવાથી ચેપની સારવારમાં ઉપયોગી છે. ગૌ મૂત્રનો ઉપયોગ પાચન સુધારવા અને ભૂખને ઉત્તેજીત કરવા માટે થાય છે. ગૌ મૂત્રને ડિટોક્સિફિકેશન માટે શરીરની સફાઇના ઉપચારમાં થાય છે. ગૌ મૂત્રનું નિયમિત સેવન કરવાથી રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધે છે.
ગૌ મૂત્ર અર્ક ગૌમૂત્રનું શુદ્ધ નિસ્યંદન છે, જે આયુર્વેદિક દવામાં તેના સમૃદ્ધ વારસા માટે જાણીતું છે. તેની શુદ્ધતા અને અસરકારકતા જાળવવા માટે તેને કડક માર્ગદર્શિકા હેઠળ તૈયાર કરવામાં આવે છે. આ ઉત્પાદન પરંપરાગત રીતે તેના વિવિધ સ્વાસ્થ્ય લાભો માટે વપરાય છે.
કૃષિ ઉપયોગોમાં ગૌ મૂત્રનો ઉપયોગ ઓર્ગેનિક ખેતી અને કૃષિમાં બાયો-ફર્ટિલાઇઝર અને કુદરતી ખાતર તરીકે થાય છે. તે જમીનની ફળદ્રુપતા અને એકંદર પાકની ઉપજમાં સુધારો કરે છે.
આધ્યાત્મિક અને ધાર્મિક દ્રષ્ટિએ ગૌમૂત્રને પવિત્ર માનવામાં આવે છે અને તેનો ઉપયોગ આધ્યાત્મિક શુદ્ધિકરણ સંબંધિત પરંપરાગત ધાર્મિક વિધિઓમાં થાય છે.
ગૌ મૂત્ર પેદાશોમાં જોઈએ તો ગૌમૂત્રના કેટલાક ફોર્મ્યુલેશનનો ઉપયોગ સાબુ, શેમ્પૂ અને ફ્લોર ક્લીનર તરીકે તેનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. ગૌ મૂત્રનો ઉપયોગ અમુક કોસ્મેટિક ઉત્પાદનોમાં થાય છે, જેમ કે ફેસ પેક અને ક્રીમ વગેરે જેવી અનેક પેદાશો બનાવી અને તેનું માર્કેટ કરી સારી આવક મેળવી શકાય છે.
વેબીનારના અંતમાં રાષ્ટ્રીય કામધેનુ આયોગના પૂર્વ અધ્યક્ષ અને GCCI ના ફાઉન્ડર ચેરમેન ડો. વલ્લભભાઈ કથીરિયાએ માર્ગદર્શન આપ્યું હતું અને ખાસ કરીને ગૌ મૂત્ર પેદાશો, ઓર્ગેનિક ઉત્પાદનો અને આયુર્વેદિક વસ્તુઓ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરતા જણાવ્યુ હતું કે આ માત્ર ઉત્પાદનો નથી; તેઓ સર્વગ્રાહી સ્વાસ્થ્ય અને આદર્શ જીવનશૈલી તરફના આંદોલનનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે, જે વૈશ્વિક સ્તરે અને ખાસ કરીને ભારતમાં વેગ પકડી રહી છે.
વૈશ્વિક અને ભારતીય બજારની સંભાવના બાબતે તેઓએ જણાવ્યુ હતું કે વિશ્વભરમાં કુદરતી, ઓર્ગેનિક અને આયુર્વેદિક ઉત્પાદનોની માંગ સતત વધી રહી છે. ગ્રાહકો વધુને વધુ શાણપણ દ્વારા આરોગ્ય અને સુખાકારીના ઉકેલો માટે કુદરતી ઉપાયો તરફ વળ્યા છે.
ગૌ મૂત્ર વ્યવસાય શરૂ કરવા વિશે જણાવતા કહ્યું હતું કે ગૌ મૂત્ર વ્યવસાય શરૂ કરવો એ આર્થિક રીતે લાભદાયીછે. તેના માટે અહીં ધ્યાનમાં લેવા માટેના કેટલાક પગલાં અંગે પણ ચર્ચા કરી હતી. સંશોધન અને શિક્ષણ વિષે ગૌ મૂત્રના આયુર્વેદિક સિદ્ધાંતો અને ફાયદાઓની ઊંડી સમજણ મેળવવી જોઈએ. બજારના વલણો, ગ્રાહક પસંદગીઓ અને નિયમનકારી આવશ્યકતાઓ વિશે ઉત્પાદકે પોતાને શિક્ષિત થવું જોઈએ.
નિસ્યંદિત ગૌ મૂત્ર, હર્બલ ફોર્મ્યુલેશન્સ, વ્યક્તિગત સંભાળની વસ્તુઓ અને કૃષિ પેદાશો જેવા ઉત્પાદનોની શ્રેણી વિકસાવવી જોઈએ. તેમજ માર્કેટીગ, પેકેજિંગ અને પ્રેઝન્ટેશનમાં નવીનતા પણ આધુનિક ગ્રાહકોને આકર્ષી શકે છે.
વૈશ્વિક ગ્રાહકો સુધી પહોંચવા માટે ડિજિટલ માર્કેટિંગ વ્યૂહરચનાઓનો ઉપયોગ આવશ્યક છે. આ વણખેડાયેલા ક્ષેત્રમાં યુવાનો, સ્વ-સહાય જૂથો, એનજીઓ અને સ્ટાર્ટઅપ્સએ એક રોજગારીની દ્રષ્ટિ દાખવી ને ખૂબ જ રસ પૂર્વક ભાગ લેવો જોઈએ. ગૌ મૂત્ર ઉત્પાદનોના વિતરણમાં સ્વ-સહાય જૂથોને સામેલ કરીને સ્થાનિક સમુદાયોને સશક્ત બનાવવા જોઇએ.
ગૌ મૂત્ર અને ઓર્ગેનિક ઉત્પાદનોનું બજાર માત્ર મોટું નથી તે તેજીમાં છે. તે પરંપરાને આધુનિકતા સાથે મિશ્રિત કરવાની, આરોગ્ય, ટકાઉપણું અને આર્થિક સશક્તિકરણને પ્રોત્સાહન આપવાની અનોખી તક રજૂ કરે છે. આ ચળવળને અપનાવીને અને યુવાનો, સ્વ-સહાય જૂથો, એનજીઓ અને સ્ટાર્ટઅપ્સની શક્તિનો ઉપયોગ કરીને, આપણે સામૂહિક રીતે તંદુરસ્ત અને વધુ ટકાઉ ભવિષ્યમાં યોગદાન આપી શકીએ છીએ.આવો સાથે મળીને સર્વગ્રાહી સુખાકારી અને સમૃદ્ધિ તરફ આગળ વધીએ.
સમગ્ર વેબિનારનું સંચાલન સહકાર ભારતીના રાષ્ટ્રીય પદાધિકારી અને GCCIના રાષ્ટ્રીય કારોબારી સભ્ય શ્રીમતી શતાબ્દી પાંડે દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું.
“ગૌમૂત્ર થી સ્વાવલંબન” અને આગામી પહેલ વિશે વધુ માહિતી માટે GCCI ના જનરલ સેક્રેટરી શ્રી મિત્તલભાઈ ખેતાણી અને તેજસ ચોટલીયા મો. ૯૪૨૬૯ ૧૮૯૦૦ પર સંપર્ક કરવા યાદી માં જણાવ્યુ છે.
