થોડા સમય પહેલાં 300 રૂપિયે કિલો વેચાતાં ટામેટાં હાલમાં ખેડૂતોને 80 પૈસે કિલો વેચવા પડે છે
મહારાષ્ટ્રના લાતુરમાં ખેડૂતોની હાલત એવી છે કે તેમને ટામેટાનો પાક માત્ર 80 પૈસા પ્રતિ કિલોના ભાવે વેચવો પડે છે.
નવી દિલ્હી, થોડા સમય પહેલાં 300 રૂપિયા પ્રતિ કિલોના ભાવે વેચાતા ટામેટાંના ભાવ હવે સામાન્ય થઈ ગયા છે. લોકોને 30 થી 40 રૂપિયા પ્રતિ કિલોના ભાવે ટામેટાં મળી રહ્યા છે, પરંતુ ખેડૂતોનું ટેન્શન વધી ગયું છે. ખેડૂતોને ટામેટાનો પાક નકામા ભાવે વેચવાની ફરજ પડી રહી છે.
ક્રિસિલે પોતાના રિપોર્ટમાં કહ્યું છે કે એક વર્ષમાં ટામેટાંના ભાવમાં ૧૭૬%નો વધારો થયો હતો. ગત વર્ષે એક કિલો ટામેટાનો ભાવ રૂ.૩૭ હતો જે હવે રૂ.૧૦૨ થઇ ગયો હતો. એ જ રીતે ડુંગળીના ભાવમાં ૮%, મરચાના ભાવમાં ૨૦% અને જીરાના ભાવમાં ૧૫૮%નો વધારો થયો હતો.
હાલમાં મહારાષ્ટ્રના લાતુરમાં ખેડૂતોની હાલત એવી છે કે તેમને ટામેટાનો પાક માત્ર 80 પૈસા પ્રતિ કિલોના ભાવે વેચવો પડે છે. જથ્થાબંધ બજારમાં તેના ભાવમાં તીવ્ર ઘટાડો થયો છે, જેના કારણે ખેડૂતો ટામેટાના પાકનો ખર્ચ વસૂલ કરી શકતા નથી.
લાતુરના એક ખેડૂતનું કહેવું છે કે તેણે 2 થી 3 હેક્ટરમાં ટામેટાંની ખેતી કરી હતી જેથી તેને સારો નફો મળી શકે. આ પાક તૈયાર કરવા માટે 2 થી 3 લાખ રૂપિયાનો ખર્ચ થાય છે, પરંતુ હવે સ્થિતિ એવી છે કે તેઓ પોતાનો ખર્ચ પણ વસૂલ કરી શકતા નથી. ખેડૂતોએ તેની સામે વાંધો ઉઠાવ્યો છે અને રસ્તા પર ટામેટાં ફેંકીને વિરોધ કર્યો છે.
ખેડૂતોએ સરકારને તેના યોગ્ય ભાવ મળે તેવી અપીલ કરી છે. નોંધનીય છે કે થોડા દિવસો પહેલા જ ટામેટાંના ભાવ આસમાને હતા. ભારે વરસાદ અને પુરવઠાના અભાવને કારણે દેશમાં ટામેટાંનો ભાવ 200 થી 300 રૂપિયાની આસપાસ પહોંચી ગયો હતો. આવી સ્થિતિમાં જંગી નફો મેળવવા માટે મોટા ભાગના સ્થળોએ ટામેટાની ખેતી શરૂ થઈ, જેની અસર ઉપજ પર પડી.
વધુ ઉત્પાદનને કારણે ટામેટાંનો પુરવઠો વધ્યો છે. સપ્લાય ચેઇન ફરી શરૂ થતાં, ટામેટાં મોટી માત્રામાં બજારોમાં પહોંચવા લાગ્યા. જેના કારણે ટામેટાંના ભાવમાં ભારે ઘટાડો જોવા મળ્યો હતો. કેન્દ્રીય કૃષિ મંત્રાલયના ડેટા પર નજર કરીએ તો 2005-06માં 5,47,000 હેક્ટરમાં ખેતી થઈ હતી જ્યારે ઉત્પાદન 99,68,000 હેક્ટર સુધી હતું.
જ્યારે સત્ર 2022-23માં ટામેટાની ખેતી 8,64,000 એકરમાં થઈ હતી અને ઉત્પાદન વધીને 2,62,000 એકર થઈ ગયું હતું. આ અંદાજ 2023-24માં બમણો થવા જઈ રહ્યો છે. ટામેટાંને યોગ્ય ભાવ ન મળવાનું આ મુખ્ય કારણ છે.
