BAPS ના પ્રમુખ સ્વામીએ અમદાવાદના આંબલીવાળી પોળ ખાતે દીક્ષા લીધી હતી
તારીખ 7-12-2024 પ્રમુખ સ્વામી મહારાજની જન્મ જયંતી છે. આજે અમદાવાદના નરેન્દ્ર મોદી સ્ટેડિયમ ખાતે BAPS સુવર્ણ કાર્યકર મહોત્સવ ઉજવાઈ રહ્યો છે.
ગુજરાતનાં આદિવાસી ક્ષેત્રોથી લઈને અમેરિકા ખંડ સુધી વિસ્તરેલી બી.એ.પી.એસ. સ્વામિનારાયણ સંસ્થાની, અનેકવિધ સામાજિક કે આધ્યાત્મિક સેવાપ્રવૃત્તિઓની આધારશિલા છે બી.એ.પી.એસ. સંસ્થાના સમર્પિત કાર્યકરો. નિષ્ઠા, સમર્પણ, ભક્તિ અને સેવાની લગનીથી છલકાતા કાર્યકરો જ્યાં હોય ત્યાં પ્રત્યેક કાર્યમાં એક આગવો પ્રભાવ નીખરી ઊઠે છે. બી.એ.પી.એસ. સ્વામિનારાયણ સંસ્થા તેનું એક જ્વલંત ઉદાહરણ પૂરું પાડે છે.
ખાસ ઉલ્લેખનીય છે કે આ કાર્યક્રમમાં બી.એ.પી.એસ. સ્વામિનારાયણ સંસ્થાના ફક્ત રજિસ્ટર્ડ કાર્યકરો માટે જ સ્ટેડિયમની બેઠક વ્યવસ્થાની બધી જ ક્ષમતા આરક્ષિત કરવામાં આવી હોવાથી, દેશ-વિદેશના લાખો ભક્તો-ભાવિકો પોતાના ઘરે અથવા મંદિરોના સભાગૃહોમાં જીવંત પ્રસારણ દ્વારા આ કાર્યક્રમને માણશે. આસ્થા ચેનલ અને baps.org તથા અન્ય પ્રસાર માધ્યમો દ્વારા આપ અભૂતપૂર્વ કાર્યક્રમને ઘરે બેઠાં માણી શકાશે.
શાંતિલાલનો જન્મ ૭ ડિસેમ્બર ૧૯૨૧ ના રોજ ગુજરાતના ચાણસદ ગામમાં થયો હતો. તેમના માતાપિતા, મોતીભાઇ અને દિવાળીબેન પટેલ શાસ્ત્રીજી મહારાજના શિષ્યો અને અક્ષર પુરુષોત્તમ આસ્થાના અનુયાયીઓ હતા. મોતીભાઇ અને દિવાળીબેન બંને સ્વામિનારાયણ સંપ્રદાય સાથે જોડાયેલા હતા. દિવાળીબેનનો પરિવાર સ્વામિનારાયણ સંપ્રદાય સાથેના સંગઠન ભગતજી મહારાજના સમય સુધી વિસ્તર્યો હતો.
શાસ્ત્રીજી મહારાજે જન્મ સમયે યુવાન શાંતિલાલને આશીર્વાદ આપ્યા હતા, અને તેમના પિતાને કહ્યું હતું કે, “આ બાળક અમારું છે; જ્યારે સમય યોગ્ય થાય, ત્યારે કૃપા કરીને તે અમને આપો. તે હજારો લોકોને ભગવાનની ભક્તિ તરફ દોરી જશે. તેના દ્વારા, હજારો લોકો મુક્તિ પ્રાપ્ત કરશે.”
શાંતિલાલની માતાએ તેમને શાંત અને મૃદુભાષી, છતાં મહેનતુ અને સક્રિય બાળક તરીકે વર્ણવ્યાં. તેમના બાળપણના મિત્રો યાદ કરે છે કે શાંતિલાલે શહેરમાં અને શાળામાં એક પ્રામાણિક, વિશ્વસનીય, પરિપક્વ અને દયાળુ છોકરા તરીકે પ્રતિષ્ઠા વિકસાવી હતી.
નાનપણમાં પણ, તે એક અસામાન્ય સહાનુભૂતિ ધરાવતો હતો જેના કારણે બીજાઓ મોટા અને નાના મામલામાં તેના મંતવ્યો અને ચુકાદાઓ શોધી કાઢવા અને તેના પર વિશ્વાસ કરવા લાગ્યા. શાંતિલાલનો ઉછેર એક સરળ ઘરના વાતાવરણમાં થયો હતો, કારણ કે તેનો પરિવાર સાધારણ સાધનનો હતો. તેમ છતાં તેમણે ભણતરમાં ઉત્તમ કામગીરી કરી, સાધુ બનતા પહેલા સત્તર વર્ષ તેમણે ઘરે ગાળ્યા, શાંતિલાલને ફક્ત છ વર્ષ શાળામાં જવાની તક મળી. જેમ જેમ તે મોટો થયો, શાંતિલાલ તેના પરિવારના ખેતરમાં કામકાજ કરીને તેમના ઘરની મદદ કરી.
કિશોર વયે, શાસ્ત્રીજી મહારાજ સાથે શાંતિલાલનું બંધન ગાઢ બન્યું, અને તેમની નિષ્ઠા અને બુદ્ધિએ ઘણા લોકોને સાથીદારપણામાં પ્રભાવિત કર્યા. ઘણાને લાગ્યું કે શાંતિલાલ શાસ્ત્રીજી મહારાજની અધ્યક્ષતામાં સ્વામિનારાયણ સાધુઓના હુકમમાં જોડાવાથી સાધુજીવનનો આરંભ કરશે ત્યાં સુધી તે માત્ર સમયની વાત છે.
૭ નવેમ્બર ૧૯૩૯ ના રોજ, જ્યારે શાંતિલાલ સત્તર વર્ષના હતા, ત્યારે તેમને તેમના ગુરુ શાસ્ત્રીજી મહારાજનો એક પત્ર મળ્યો, જેમાં સાધુમાં જોડાવા કહ્યું. તેમના માતાપિતાએ તેમની પરવાનગી અને આશીર્વાદ આપ્યા, અને શાંતિલાલ તે દિવસે શાસ્ત્રીજી મહારાજ અને તેમના સાધુઓમાં જોડાવા માટે ઘરેથી નીકળ્યા. [૪] :11
શાસ્ત્રીજી મહારાજે ૨૨ નવેમ્બર ૧૯૩૯ ના રોજ અમદાવાદના આંબલી વાલી પોળ ખાતે શાંતિલાલને પ્રાથમિક દીક્ષા, પાર્ષદ દીક્ષા આપી અને તેનું નામ શાંતિ ભગત રાખ્યું. શાસ્ત્રીજી મહારાજે નવી શરૂ કરેલી પહેલી વિનંતી એ શાંતિ ભગતને તેમના માટે સંસ્કૃતનો અભ્યાસ કરવાની હતી; શાંતિ ભગત આ ઇચ્છાનું પાલન કરે છે, અને તેમના અભ્યાસમાં ઉત્તમ રહે.
તેમણે શાસ્ત્રીજી મહારાજને પોતાના ગુરુ માન્યા હતા. પ્રમુખસ્વામી મહારાજે ૧૯૪૦ માં બીએપીએસના સ્થાપક શાસ્ત્રીજી મહારાજ પાસેથી ભગવતી દીક્ષા લીધી, જેમણે પછીથી તેમને ૧૯૫૦ માં બીએપીએસના પ્રમુખ અને ગુરુ તરીકે નિયુક્ત કર્યા. યોગીજી મહારાજ પ્રમુખસ્વામી મહારાજને તેમના આધ્યાત્મિક અનુગામી અને બીએપીએસના ગુરુ તરીકે ઘોષણા કર્યા, જેની ભૂમિકા તેમણે ૧૯૭૧ માં શરૂ કરી હતી.
બીએપીએસ પ્રમુખ તરીકે પ્રમુખ સ્વામી મહારાજે ગુજરાત કેન્દ્રિત સંસ્થાને વિશ્વ ફલક પર ફેલાવી. તેમણે નવી દિલ્હી અને ગુજરાતના ગાંધીનગરમાં સ્વામિનારાયણ અક્ષરધામ મંદિરો સહિત ૧૨૦૦ થી વધુ સ્વામીનારાયણ મંદિરો બનાવ્યા.[૨] તેમણે બીએપીએસ દાનના પ્રયત્નોને પણ આગળ ધપાવ્યો હતો, તેમણે કુદરતી હોનારતો વખતે લોકો ને ખૂબ મદદ કરી હતી. તેમણે અનેક નિશુલ્ક ગુરુકુળો અને હોસ્પિટલો નું નિર્માણ પણ કરાવ્યું હતું.પોતાના અક્ષરધામ ગમન પહેલા તેમણે મહંત સ્વામી મહારાજ ને પોતાના આધ્યાત્મિક વારસદાર તરીકે નિયુક્તિ કરી હતી.