આપણે ‘વેસ્ટ ઈઝ બેડ’ સિન્ડ્રોમમાંથી બહાર આવવાની જરૂર: વિદેશ મંત્રી

નવી દિલ્હી, ભારતના વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરે સલાહ આપી છે કે આપણે ‘વેસ્ટ ઈઝ બેડ’ સિન્ડ્રોમમાંથી બહાર આવવાની જરૂર છે. તેમણે કહ્યું કે આપણે એ જૂની વિચારસરણીમાંથી બહાર આવવું જાેઈએ જ્યાં જૂના સમયમાં આપણે પશ્ચિમને ખરાબ માનતા હતા. તે પશ્ચિમ નથી જે એશિયા અને આફ્રિકામાં મોટા પાયા પર વેપારનું વિસ્તરણ કરી રહ્યું છે.

વિદેશ મંત્રીનું નિશાન ચીન પર હતું, જ્યાં તેમનું નામ લીધા વિના તેમણે કહ્યું કે આપણે આ વિચારને પાછળ છોડી દેવો જાેઈએ જ્યાં પશ્ચિમને ખરાબ માનવામાં આવે છે અને અન્ય દેશોને વિકાસશીલ માનવામાં આવે છે. આવું કહીને તેણે સ્પષ્ટ કર્યું કે તે પશ્ચિમની તરફદારી નથી કરી રહ્યા.

વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકર પીએમ વિશ્વકર્મા યોજનાના લોન્ચિંગ સંદર્ભે તિરુવનંતપુરમમાં હતા. જ્યારે તેમને પૂછવામાં આવ્યું કે શું ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગ નવી દિલ્હીમાં ય્૨૦ સમિટમાં સામેલ થયા નથી કારણ કે તેઓ ઇચ્છતા ન હતા કે ભારતને ગ્લોબલ સાઉથના નેતા તરીકે જાેવામાં આવે? જયશંકરે કહ્યું કે નક્કર કારણો સ્પષ્ટ નથી, તે અનુમાન છે.

વિદેશ મંત્રીએ કહ્યું કે આજે મુદ્દો એ છે કે મજબૂત ભાવના કેવી રીતે શરૂ કરવી, જ્યાં વૈશ્વિકરણના છેલ્લા ૧૫-૨૦ વર્ષોમાં અસમાનતાઓ જાેવા મળી છે. ગ્લોબલાઈઝેશનમાં મેન્યુફેક્ચરિંગ સેન્ટ્રલાઈઝ્‌ડ થઈ ગયું છે, જેનો ફાયદો પણ થઈ રહ્યો છે અને સબસિડી પણ મળી રહી છે અને તેની અસર વિવિધ દેશોની અર્થવ્યવસ્થા પર પણ પડી રહી છે.

ગ્લોબલ સાઉથને લગતા સવાલ પર તેમણે કહ્યું કે આજે ભારતે જે રીતે મેન્યુફેક્ચરિંગ, એગ્રીકલ્ચર, ચંદ્રયાન-૩ મિશન જેવી સિદ્ધિઓ હાંસલ કરી છે તેનાથી ગ્લોબલ સાઉથને ભારતનો વિશ્વાસ વધ્યો છે.

વિદેશ મંત્રીએ કહ્યું કે ભારતની અધ્યક્ષતામાં યોજાયેલી ય્૨૦ સમિટની ઉપલબ્ધિઓ અને ખાલિસ્તાન જૂથને કેનેડાના પ્રોત્સાહન અંગે ખુલ્લી ચર્ચા થઈ હતી. તેમણે કહ્યું કે ભારતની અધ્યક્ષતામાં પ્રભાવશાળી જૂથો ય્૨૦ સાથે જાેડાયેલા હતા અને વૈશ્વિક દક્ષિણ પહેલ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું હતું.

વિદેશ મંત્રીએ કહ્યું કે ભારતની અધ્યક્ષતામાં યોજાયેલી ય્૨૦ સમિટની ઉપલબ્ધિઓ અને ખાલિસ્તાન જૂથને કેનેડાના પ્રોત્સાહન અંગે ખુલ્લી ચર્ચા થઈ હતી. તેમણે કહ્યું કે ભારતની અધ્યક્ષતામાં પ્રભાવશાળી જૂથો G૨૦ સાથે જાેડાયેલા હતા અને વૈશ્વિક દક્ષિણ પહેલ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું હતું.

જયશંકરે કહ્યું કે ય્૨૦ દ્વારા ભારતે એક અલગ કૂટનીતિ અપનાવવાનો પ્રયાસ કર્યો અને કોન્ફરન્સની મદદથી દેશમાં બાલ્ટિક વિશે વધુ રસ પેદા થયો. જયશંકરે કહ્યું કે ભારત હવે એક અલગ દેશ છે જેમાં એક અલગ સ્તરનો આત્મવિશ્વાસ અને અલગ નેતૃત્વ છે અને જે રીતે ય્૨૦નું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું તેનાથી દેશને જ ફાયદો થયો છે.SS1MS