ઘરેલુ હિંસા અધિનિયમ હેઠળ છૂટાછેડા પછી પણ મહિલા ભરણપોષણને હકદાર

મુંબઈ, મુંબઈ હાઈકોર્ટે એક મોટો ચૂકાદો આપ્યો છે. જે મહિલાઓ માટે અતિ અગત્યનો છે. એક અરજીની સુનાવણી કરતા, બોમ્બે હાઈકોર્ટે અવલોકન કર્યું છે કે, અરજીકર્તા પતિ હોવાને કારણે તેની પત્નીના ભરણપોષણની જાેગવાઈ કરવાની વૈધાનિક જવાબદારી ધરાવે છે. કોર્ટે મહિલાઓ માટે એક જબરદસ્ત ચૂકાદો આપ્યો છે. છૂટાછેડા પછી પણ મહિલા ઘરેલું હિંસાથી રક્ષણ અધિનિયમ (DV એક્ટ) હેઠળ ભરણપોષણ મેળવવા માટે હકદાર છે. આ આદેશ પસાર કરીને જસ્ટિસ આરજી અવચતની સિંગલ બેન્ચે સેશન્સ કોર્ટના મે ૨૦૨૧ના ર્નિણયને યથાવત રાખ્યો છે. આ ર્નિણયને સમર્થન આપતાં તેમણે કહ્યું કે આ કેસમાં આરોપી પોલીસ કોન્સ્ટેબલે તેની છૂટાછેડા લીધેલી પત્નીને દર મહિને છ હજાર રૂપિયાનું ભરણપોષણ ચૂકવવું પડશે.

ખંડપીઠે તેના આદેશમાં જણાવ્યું હતું કે અરજી એ પ્રશ્ન ઉઠાવે છે કે શું છૂટાછેડા લીધેલી મહિલા ડ્ઢફ એક્ટ હેઠળ ભરણપોષણનો દાવો કરવા પાત્ર છે. તેમણે વધુમાં ઉમેર્યું હતું કે ઘરેલું સંબંધની વ્યાખ્યા એ બે વ્યક્તિઓ વચ્ચેના સંબંધને દર્શાવે છે જેઓ લગ્ન અથવા વૈવાહિક પ્રકૃતિના સંબંધો દ્વારા એકબીજા સાથે સંકળાયેલા હોય અને સામાન્ય પરિવારમાં સાથે રહેતા હોય અથવા ભૂતકાળમાં સાથે રહેતા હોય એ પણ કોઈ પણ સમયે.

હાઈકોર્ટે કહ્યું કે, પતિ હોવાના કારણે અરજદારની પત્નીના ભરણપોષણની વ્યવસ્થા કરવાની વૈધાનિક જવાબદારી છે. કારણ કે તે તેની વ્યવસ્થા કરવામાં નિષ્ફળ ગયો હતો, તેથી પત્ની પાસે ડ્ઢફ એક્ટ હેઠળ પિટિશન દાખલ કરવા સિવાય કોઈ વિકલ્પ બચ્યો ન હતો. જસ્ટિસ અવાચતે જણાવ્યું હતું કે અરજદાર ભાગ્યશાળી છે કે તેને દર મહિને માત્ર રૂ. ૬,૦૦૦ નું જ ભરણપોષણ ચૂકવવાનો નિર્દેશ આપવામાં આવ્યો છે, જ્યારે તે પોલીસ સેવામાં કામ કરે છે અને દર મહિને રૂ. ૨૫,૦૦૦થી વધુનો પગાર મેળવે છે.

અરજીમાં જણાવ્યા મુજબ પોલીસ કોન્સ્ટેબલ અને મહિલાના લગ્ન મે ૨૦૧૩માં થયા હતા અને બંને જુલાઇ ૨૦૧૩થી વૈવાહિક મતભેદના કારણે અલગ રહેવા લાગ્યા હતા. બાદમાં તેઓએ છૂટાછેડા લીધા હતા. છૂટાછેડાની અરજી પર સુનાવણી દરમિયાન, મહિલાએ ડીવી એક્ટ હેઠળ ભથ્થાની માંગણી કરી હતી. ફેમિલી કોર્ટે તેની અરજી ફગાવી દીધી હતી, ત્યારબાદ તે સેશન્સ કોર્ટમાં ગઈ હતી. સેશન્સ કોર્ટે મે ૨૦૨૧માં મહિલાની માંગણી સ્વીકારી હતી.

અરજદારે તેની અરજીમાં દાવો કર્યો હતો કે બંને વચ્ચે કોઈ વૈવાહિક સંબંધ ન હોવાથી તેની પૂર્વ પત્ની ડીવી એક્ટ હેઠળ કોઈ રાહત મેળવવા માટે હકદાર નથી.
તેણીએ વધુમાં જણાવ્યું હતું કે લગ્નના વિસર્જનની તારીખ સુધી જાળવણી સંબંધિત તમામ બાકી ચૂકવણી કરવામાં આવી હતી. મહિલાએ અરજીનો વિરોધ કરતા કહ્યું હતું કે ડીવી એક્ટની જાેગવાઈઓ એ સુનિશ્ચિત કરે છે કે છૂટાછેડા આપી દેવાયા છે તો પણ પત્ની ભરણપોષણ અને અન્ય રાહતનો દાવો કરવા પાત્ર છે.SS3.PG