પેપર લીક કરવા બદલ ૧૦ વર્ષની કેદ, ૧ કરોડ રૂપિયા સુધીનો દંડ

નવી દિલ્હી, જાહેર પરીક્ષાઓ (અયોગ્ય અર્થ નિવારણ) અધિનિયમ, ૨૦૨૪ હેઠળના ગુનાઓ બિનજામીનપાત્ર છે. ડીએસપી (ડેપ્યુટી સુપરિન્ટેન્ડેન્ટ ઓફ પોલીસ) અથવા એસીપી (આસિસ્ટન્ટ કમિશનર ઓફ પોલીસ)ના રેન્કના અધિકારી એક્ટ હેઠળના કોઈપણ ગુનાની તપાસ કરી શકે છે.

વધુમાં, કેન્દ્ર સરકાર પાસે કોઈપણ તપાસ કેન્દ્રીય એજન્સીને સોંપવાની સત્તા છે.નીટ અને યુજીસી-નેટ પરીક્ષાઓમાં કથિત ગેરરીતિઓના વિવાદ વચ્ચે કેન્દ્ર સરકારે ભવિષ્યમાં પેપર લીકની ઘટનાઓને રોકવા માટે એક મોટું પગલું ભર્યું છે.

સરકારે શુક્રવારે જાહેર પરીક્ષાઓ (અયોગ્ય માધ્યમોનું નિવારણ) અધિનિયમ, ૨૦૨૪ ને અધિસૂચિત કર્યું, જેનો હેતુ દેશભરમાં આયોજિત સ્પર્ધાત્મક અને સામાન્ય પ્રવેશ પરીક્ષાઓમાં છેતરપિંડી અટકાવવાનો છે.આ કાયદો આ વર્ષે ફેબ્રુઆરીમાં સંસદ દ્વારા પસાર કરવામાં આવ્યો હતો, જે ૨૧ જૂન, ૨૦૨૪થી અમલમાં આવ્યો છે.

આ કાયદા હેઠળ, જાહેર પરીક્ષાઓમાં છેતરપિંડી રોકવા માટે, ઓછામાં ઓછી ૩ થી ૫ વર્ષની જેલની સજાની દરખાસ્ત છે અને પેપર લીક ગેંગમાં સામેલ લોકોને ૫ થી ૧૦ વર્ષની જેલ અને ૧ કરોડ રૂપિયાનો દંડ આપવામાં આવશે દંડની જોગવાઈ છે.

જો કોઈ વ્યક્તિ અથવા વ્યક્તિઓનું જૂથ કોઈપણ સંગઠિત અપરાધ કરે છે, જેમાં પરીક્ષાનું સંચાલન કરતી સંસ્થા, સેવા પ્રદાતા અથવા અન્ય કોઈ સંસ્થા સામેલ હોય, તો તેમને ઓછામાં ઓછી ૫ વર્ષથી ઓછી કેદની સજા કરવામાં આવશે, જે ૧૦ વર્ષ સુધી વધી શકે છે.

કાયદો કહે છે કે દંડ ૧ કરોડ રૂપિયાથી ઓછો નહીં હોય. કોઈપણ સંસ્થા સંગઠિત પેપર લીકના ગુનામાં સંડોવાયેલી જણાશે તો તેની મિલકતો જપ્ત કરીને જપ્ત કરવાની પણ કાયદામાં જોગવાઈ છે અને પરીક્ષાનો ખર્ચ પણ તે સંસ્થા પાસેથી વસૂલવામાં આવશે.

જો કે, આ કાયદો પરીક્ષામાં હાજર રહેલા ઉમેદવારોને દંડનીય જોગવાઈઓથી રક્ષણ આપે છે. જો કોઈ ઉમેદવાર પરીક્ષા દરમિયાન અન્યાયી માધ્યમોનો ઉપયોગ કરતા પકડાશે તો તેની સામે પરીક્ષા આયોજક સંસ્થાની જોગવાઈઓ મુજબ કાર્યવાહી કરવામાં આવશે.

કાયદો પેપર અથવા જવાબો લીક કરવા, પરીક્ષા દરમિયાન ઉમેદવારોને અનધિકૃત સંદેશાવ્યવહાર દ્વારા મદદ કરવા, કોમ્પ્યુટર નેટવર્ક અથવા અન્ય સાધનો સાથે ચેડા કરવા, પ્રોક્સી ઉમેદવારોને રોજગારી આપવા (ઉમેદવારની જગ્યાએ પરીક્ષામાં સોલ્વર મૂકવા) સહિત ‘અન્યાયી માધ્યમો’ પર પ્રતિબંધ મૂકે છે.

નકલી પરીક્ષાઓ આયોજિત કરવા, પરીક્ષા યાદી અથવા ક્રમ સંબંધિત નકલી દસ્તાવેજો જારી કરવા અને લાયકાત ધરાવતા દસ્તાવેજો સાથે ચેડાં તરીકે વ્યાખ્યાયિત કરવામાં આવે છે.પબ્લિક એક્ઝામિનેશન્સ (પ્રિવેન્શન ઓફ અનફેર મીન્સ) એક્ટ, ૨૦૨૪ હેઠળના ગુનાઓ બિનજામીનપાત્ર છે.

ડીએસપી (ડેપ્યુટી સુપરિન્ટેન્ડેન્ટ ઓફ પોલીસ) અથવા એસીપી (આસિસ્ટન્ટ કમિશનર ઓફ પોલીસ)ના રેન્કના અધિકારી એક્ટ હેઠળના કોઈપણ ગુનાની તપાસ કરી શકે છે. વધુમાં, કેન્દ્ર સરકાર પાસે કોઈપણ તપાસ કેન્દ્રીય એજન્સીને સોંપવાની સત્તા છે.

યુનિયન પબ્લિક સર્વિસ કમિશન, સ્ટાફ સિલેકશન કમિશન, રેલ્વે, બેંકિંગ ભરતી પરીક્ષાઓ અને નેશનલ ટેસ્ટિંગ એજન્સી દ્વારા લેવામાં આવતી તમામ કમ્પ્યુટર આધારિત પરીક્ષાઓ આ કાયદા હેઠળ આવે છે.SS1MS