ધોમ ધખતા તાપના લીધે ઉનાળામાં દુનિયાના જંગલો પીળા થવા લાગ્યા

નવી દિલ્હી, જળવાયુ પરિવર્તનના કારણે દુનિયાભરમાં ગરમી વધી રહી છે અને સુકારો વારંવાર આવી રહ્યો છે. તેની અસર જંગલો પર પણ થઈ રહ્યું છે અને જાેવા મળી રહ્યું છે કે, હવે પહેલાની સરખામણીમાં ઝાડ ગરમીમાં વધારો ભૂરા રંગના થઈ રહ્યા છે, તો કેટલાક મરણપથારીએ પહોંચી ગયા છે.

વૈજ્ઞાનિકોએ તેનો ખુલાસો કર્યો છે. જાેવા મળી રહ્યું છે કે, યૂરોપમાં ખાસ કરીને જર્મની અને સ્વિટરઝ્‌લેન્ડના જંગલોમાં પાન ભૂરા થવા લાગ્યા છે. ઈટીએચ જ્યૂરિખ અને ઉજીન્ના વૈજ્ઞાનિકોએ એક વ્યવસ્થિત વિશ્લેષણ કરીને શીતોષ્ણ અને ભૂમધ્યસાગરીય યૂરોપીય જંગલોના હરિયાળી પાછળ છેલ્લા ૨૧ વર્ષથી અધ્યયન કર્યું છે.

બાયોજિયોસાઈન્સમાં પ્રકાશિત અધ્યયનમાં વૈજ્ઞાનિકોએ સમગ્ર યૂરોપમાં જંગલો ભૂરા થવાની પ્રક્રિયાનું અધ્યયન કરવા માટે ગરમીની સિઝનવાળા સેટેલાઈટના આંકડાનો ઉપયોગ કર્યો છે. અધ્યયનમાં જાણવા મળ્યું છે કે, જ્યાં શીતોષ્ણ જંગલોમાં છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં ભૂરાપણુ વધી રહ્યું છે.

તો વળી ભૂમધ્ય વિસ્તારોમાં ૨૦૦૦ના દાયકાથી આ પ્રક્રિયા વધી છે. શોધરક્તાઓએ ૨૦૨૨ની સૌથી વધારે ગરમીવાળા હવામાનનું અધ્યયન કર્યું છે, જ્યાં યૂરોપમાં ૩૭ ટકા શીતોષ્ણ અને ભૂમધ્યસાગરીય જંગલોમાં ભુરાપણુ થવાનું લાગ્યું હતું. શોધકર્તાએ જાણ્યું છે કે, દરેક સુકારાના સમય દરમ્યા ખૂબ જ તીવ્ર અને લાંબા સમયે પણ જંગલોમાં ભૂરા કરવાનું કારણ નથી બની રહ્યું.

જેને વિરાસતની અસર કહે છે જે લાંબા સમય સુધી જંગલોમાં હોય છે. ઝાડમાં હવામાન વેઠવાની ક્ષમતા આજની સ્થિતીની નહીં પણ છેલ્લા કેટલાક મહિના અને વર્ષોની સ્થિતી પર ર્નિભર કરે છે. શોધકર્તાએ હવામાનની પરિપાટીના અમુક ખાસ સ્વરુપોની ઓળખાણ કરી છે, જે પાછલા લાંબા સમયથી થઈ રહ્યું છે.

તેમણે મધ્ય યૂરોપ અને ભૂમધ્યસાગરીય જંગલોના ભૂરા થવાની પ્રક્રિયામાં પાયાનું કામ કર્યું હતું. જાણવા મળ્યું કે, આવી હાલત થતા પહેલા ઓછા વરસાદનો સમય અસામાન્ય રીતે બે અથવા ત્રણ વર્ષ સુધી આવતો હતો. આ ઉપરાંત વારંવાર વધારે તપામાનનો સમય પણ બેથી વધારે વર્ષ સુધી શીતોષ્ણ ક્ષેત્રમાં એક સંકેતક તરીકે જાેવા મળે છે.SS1MS