CAB, NRC અને NPR વિષે જાણોઃ કેબીનેટે NPR અપડેટ કરવા મંજૂરી આપી
હાલમાં NRC અને CAB ચર્ચામાં છે. NRC (National Register of Citizens) એટલે કે દેશના નાગરીકો કેટલા છે તેની ગણતરી અને CAB (Citizenship Amendment Bill) અને આ બીલને બંને ગૃહો એટલે કે લોકસભા અને રાજ્યસભામાં મંજૂરી મળી ગયા બાદ તે CAA (Citizenship Amendment Act ) કાયદો બની ગયો.
રાષ્ટ્રીય વસ્તી પત્રકમાં સુધારણાને મોદી કેબિનેટની લીલીઝંડી, રૂ. 8,500 કરોડ ફાળવ્યા.
નાગરિકત્વ સુધારણા બિલમાં સિટિઝનશિપ એક્ટ, 1955 માં સુધારો કરવાનો અને પાકિસ્તાન, બાંગ્લાદેશ અને અફઘાનિસ્તાનથી ગેરકાયદેસર રીતે સ્થળાંતર કરનારા હિન્દુ, શીખ, બૌદ્ધ, જૈન, પારસી અને ખ્રિસ્તી વસાહતીઓને નાગરિકત્વ આપવાની માંગ કરવામાં આવી છે.
આ ખરડો દેશમાં 11 વર્ષ સતત રહેવાની જરૂરિયાતને ઘટાડીને છ વર્ષ કરવાની માંગ કરે છે, જેથી પ્રાકૃતિકરણ દ્વારા નાગરિકત્વ પ્રાપ્ત થાય.
રાષ્ટ્રીય વસ્તી રજિસ્ટર (NPR- National Population Register) એ દેશના સામાન્ય રહેવાસીઓનું રજિસ્ટર છે. સામાન્ય રહેવાસી એ NPRના ઉદ્દેશ્યો માટે તે વ્યક્તિ તરીકે કરવામાં આવે છે જેણે છેલ્લા 6 મહિના અથવા તેથી વધુ સમયથી સ્થાનિક વિસ્તારમાં રહેવા માટે અથવા તે વ્યક્તિ કે જે તે વિસ્તારમાં 6 મહિના કે તેથી વધુ સમય માટે રહેવાનો ઇરાદો રાખે છે. એક સરળ ભાષા પ્રમાણે NPR એટલે ભારતમાં રહેતા તમામ લોકોની માહિતી જેમાં વિદેશી અને ભારતના તમામ લોકોનો સમાવેશ થાય છે. જયારે NRC એટલે માત્ર ભારતના નાગરીકોની માહિતી.
ભારતના દરેક સામાન્ય રહેવાસીએ NPRમાં નોંધણી કરાવવી જરૂરી છે. તે નાગરિકત્વ અધિનિયમ 1955 અને નાગરિકતા નિયમો, 2003 ની જોગવાઈઓ હેઠળ સ્થાનિક (ગામ / સબ ટાઉન), પેટા જિલ્લા, જિલ્લા, રાજ્ય અને રાષ્ટ્રીય સ્તરે તૈયાર કરવામાં આવી રહી છે. NPR હેઠળ ડેટાબેઝનું સંચાલન ભારતના રજિસ્ટ્રાર જનરલ અને ભારતના વસ્તી ગણતરી કમિશનર, ગૃહ મંત્રાલય દ્વારા કરવામાં આવશે.
NPR ડેટાબેઝમાં ડેમોગ્રાફિક તેમજ બાયોમેટ્રિક વિગતો શામેલ છે. NPRની જોગવાઈ મુજબ, 18 વર્ષથી વધુ ઉંમરના વ્યક્તિઓને રહેવાસી ઓળખકાર્ડ (RIC-resident identity card) આપવામાં આવશે. આ એક ચિપ-એમ્બેડેડ સ્માર્ટ કાર્ડ હશે જેમાં UID નંબર (આધાર) છાપવામાં આવશે. ભારતમાં, એનપીઆરની ગણતરી 2011 સાથે તૈયાર કરવામાં આવી હતી. 2015 માં તેને અપડેટ કરવામાં આવી હતી.
નવી NPR આગામી એપ્રિલ, 2020 અને 30 સપ્ટેમ્બર, 2020 ની વચ્ચે ભારતભરમાં (આસામ સિવાય) હાથ ધરવાની યોજના છે, તેની સાથે આગામી ગણતરી કરવામાં આવશે. એનપીઆર એ નાગરિકત્વની ગણતરી ડ્રાઇવ નથી; તેમાં કોઈ વિદેશીને છ મહિનાથી વધુ સમય સુધી વિસ્તારમાં રોકવાનો સમાવેશ પણ કરવામાં આવશે.
એનપીઆર એ એનઆરસીની રજૂઆત છે. રાષ્ટ્રીય રજિસ્ટર સિટીઝન્સ (NRC) એનઆરસીએ ચકાસેલું ડિજિટલ રજિસ્ટર છે, જેમાં ડિજિટલ ફોર્મેટમાં તમામ ભારતીય નાગરિકોના નામ અને મૂળ વસ્તી વિષયક માહિતી છે.
ભારતમાં જન્મેલો અથવા ભારતીય વંશ ધરાવતો અથવા ઓછામાં ઓછો 11 વર્ષ ભારતમાં રહેતો વ્યક્તિ ભારતીય નાગરિકત્વ મેળવવા માટે પાત્ર છે. કેન્દ્ર સરકારે તાજેતરમાં જાહેરાત કરી છે કે એનઆરસી ભારતમાં બધા રાજ્યોમાં લાગુ કરવામાં આવશે.
રજિસ્ટર સૌ પ્રથમ ભારતની 1951 ની ગણતરી પછી તૈયાર કરાયું હતું અને ત્યારબાદ તે તાજેતરમાં અપડેટ કરવામાં આવ્યું નથી. ઉત્તર પૂર્વ ભારતનું રાજ્ય આસામ ભારતનું પહેલું રાજ્ય બન્યું છે જ્યાં એનઆરસીને અપડેટ કરવાનું કામ હાથ ધરવામાં આવી રહ્યું છે.
NRC ભારતનો નાગરિકોનો પહેલો ડેટાબેસ હશે. NPRમાં વિદેશના નાગરીકો છ મહિના કે તેથી વધુ સમયગાળા માટે ભારતમાં રહેનારા વિદેશીઓની વિગતો શામેલ હશે, જ્યારે NRCમાં ફક્ત ભારતના નાગરિકોની વિગતો હશે. તેથી, NRC નેશનલ પોપ્યુલેશન રજિસ્ટર (NPR) નો સબસેટ કહી શકાય.