ચીન-અમેરિકા વચ્ચે શીત યુધ્ધ થશે તો તે વિશ્વના તમામ દેશ માટે ઘાતક
વરિષ્ઠ યુએસ અધિકારીઓ ચીન સાથે વાટાઘાટો કરી રહ્યા છે જેમાં એક ફેન્ટાનીલ છે ફેન્ટાનીલ એ એક માદક દ્રવ્ય છે જેણે અમેરિકાની યુવા પેઢીને જકડી લીધી છે તેના મૂળભૂત ઘટકોની ચીનમાંથી નિકાસ કરવામાં આવી રહી છે
આર.આર. યુએસ સ્ટેટ સેક્રેટરી બ્લિંકન ગયા અઠવાડિયે ચીનની મુલાકાતેથી પરત ફર્યા હતા. આ મુલાકાત દરમિયાન તેમણે ચીનના વિદેશ મંત્રી અને રાષ્ટ્રપતિ અને અન્ય વરિષ્ઠ અધિકારીઓ સાથે ચર્ચા કરી હતી મહિનાની શરૂઆતમાં અમેરિકી ટ્રેઝરી સેક્રેટરી જેનેટ યેલેને પણ ચીનની મુલાકાત લીધી હતી અને ઘણા મુદ્દાઓ પર ચર્ચા કરી હતી.
ગયા વર્ષે નવેમ્બરમાં ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગે સાન ફ્રાÂન્સસ્કોમાં રાષ્ટ્રપતિ જો બિડેન સાથે મુલાકાત કરી હતી તે પછી બંને દેશોના વરિષ્ઠ સૈનિકો અને અન્ય અધિકારીઓની મુલાકાતો અને વિનિમય વધતા જોવા મળે છે, પરંતુ મોટાભાગના મુદ્દાઓ પર સહમતિ નથી. જો ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ વર્ષના અંતમાં પ્રમુખ તરીકે ચૂંટાય છે તો યુએસ-ચીન સંબંધો વધુ જટિલ બને તેવી શક્યતા છે.
ચીને દક્ષિણ ચીન સાગરમાં પોતાની આક્રમક નીતિ ચાલુ રાખી છે અને ચીન અને ફિલિપાઈન્સ વચ્ચેના વિવાદે એક નવો અધ્યાય ખોલ્યો છે દરેક મામલામાં અમેરિકા અને ચીન વિપક્ષને મદદ કરી રહ્યા છે. આ ઉપરાંત અમેરિકાએ ચીનમાંથી થતી આયાત પર નિયંત્રણો લાદી દીધા છે અને ચીનને અદ્યતન ટેકનોલોજીની નિકાસ પર પ્રતિબંધ મૂકયો છે.
યુ.એસ.કહે છે કે ચીન આયાતી ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરીને અમેરિકન ઉત્પાદનો સાથે સ્પર્ધા કરી રહ્યું છે, જે અમેરિકન વ્યવસાયો અને પરિણામે, નોકરીઓ પર પ્રતિકૂળ અસર કરી રહ્યું છે. યુક્રેને શરૂઆતમાં અમેરિકા અને પશ્ચિમી દેશોની મદદથી રશિયાના આક્રમણને સારી રીતે પ્રતિકાર કર્યો હતો પરંતુ અંતે યુક્રેન ધીમે ધીમે રશિયાની શક્તિ સામે ઝુકી રહ્યું છે.
ગયા વર્ષે, હમાસે પ્રારંભિક સફળતા સાથે ગાઝા પટ્ટીમાંથી ઈઝરાયલ પર હુમલો શરૂ કર્યો અને તેના પ્રતિકારમાં, ઈઝરાયેલને યુનાઈટેડ સ્ટેટ્સ અને અન્ય સહયોગીઓ દ્વારા મજબૂત સમર્થન મળ્યું.
સ્વાભાવિક રીતે યુક્રેનને પશ્ચિમી સહાયમાં ઘટાડો થયો. બીજી તરફ ચીને રશિયાને આધુનિક શસ્ત્રો પૂરા પાડવાનું શરૂ કર્યું અને તેના બદલે સસ્તા દરે ખનિજ તેલની આયાત કરવાનું શરૂ કર્યું આજે રશિયા અને ચીન વચ્ચે મિત્રતા અને વેપાર વધી રહ્યો છે તેનાથી વિશેષ ઘાતક બીજુ કાંઈ હોઈ શકે નહી એમ નિષ્ણાતોનું માનવું છે.
રશિયામાંથી ખનિજ તેલ પર પ્રતિબંધ હોવા છતાં,
ભારત પણ નિયમોમાં છટકબારી કરીને તેલની આયાત કરે છે અને તેના પશ્ચિમ કિનારે રિફાઈનરીઓમાં તેની પ્રક્રિયા કર્યા પછી પશ્ચિમી દેશોમાં તેની નિકાસ કરે છે. રશિયા અને ચીનની મિત્રતાનું એક અપમાનજનક પાસું એ છે કે ઈરાનને રશિયાની સહાય; તેના પર પશ્ચિમી પ્રતિબંધોને અવગણીને ઈરાનના પરમાણુ કાર્યક્રમમાં મદદ કરવાનો આરોપ છે.
એશિયા-પેસિફિક ક્ષેત્રમાં સમસ્યા અલગ છે. તાઈવાન ચીનનો અભિન્ન અંગ છે, જે શરૂઆતથી ચીનની સ્થિતિ છે. અમેરિકાએ તાઈવાનને સુરક્ષાની ખાતરી આપી છે. અમેરિકાના શક્તિશાળી એરક્રાફટ કેરિયર્સ અને તેમના એસ્કોર્ટ કાફલાઓ સામે સશસ્ત્ર કાર્યવાહી કરવાની ક્ષમતા ચીન પાસે હજુ પણ નથી.
કોરોના વાયરસને કાબૂમાં લેવા માટે ચીન દ્વારા લેવામાં આવેલા કડક અને વધુ પડતા પગલાઓને કારણે તે દેશની અર્થવ્યવસ્થા પ્રમાણમાં નબળી પડી છે તેના વિવિધ સામાજિક અને આર્થિક પરિણામો આજે પણ સામાન્ય નાગરિકો ભોગવી રહ્યા છે. અમેરિકાની પહેલ પર પશ્ચિમી દેશો દ્વારા લાદવામાં આવેલા આયાત-નિકાસ નિયંત્રણોએ ચીનને વધુ મુંઝવણમાં મુક્યું છે.
જો આપણે આજે ચીનના સહયોગી દેશો પર નજર કરીએ તો તેમાં રશિયા, ઈરાન અને ઉત્તર કોરિયાની સાથે પાકિસ્તાન જેવા દેશોનો પણ સમાવેશ થાય છે. પાકિસ્તાને વૈશ્વિક ધિરાણ મેળવવા માટે તાજેતરમાં ઈરાનના વિદેશ પ્રધાન, ઈબ્રાહિમ રાયસીનું સ્વાગત કર્યું, પરંતુ અમેરિકા દ્વારા તેનો તરત જ વિરોધ કરવામાં આવ્યો હતો અને પાકિસ્તાન ફરી આવું સરળતાથી નહીં કરે.
સારાંશમાં ચીન ઘણા મોરચે વિરોધનો સામનો કરી રહ્યું છે અને યુએસ ફરિયાદોની લાંબી યાદીને કારણે વરિષ્ઠ યુએસ અધિકારઓ ચીન સાથે વાટાઘાટો કરી રહ્યા છે જેમાં એક ફેન્ટાનીલ છે. ફેન્ટાનીલ એ એક માદક દ્રવ્ય છે જેણે અમેરિકાની યુવા પેઢીને જકડી લીધી છે. તેના મૂળભૂત ઘટકોની ચીનમાંથી નિકાસ કરવામાં આવી રહી છે, અને યુએસ માંગ કરી રહ્યું છે કે ચીન તેના પર નિયંત્રણ રાખે.
આ સિવાય અમેરિકાની ઘણી માંગણીઓ છે જેમ કે ચીનના ઉત્તર પશ્ચિમ શિકિયાંગ પ્રાંતમાં મુસ્લિમ નાગરિકોના માનવાધિકારનું ઉલ્લંઘન, પર્યાવરણ સુરક્ષા માટે ફંડનું યોગદાન અને આ બધું આગામી રાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણીના પરિણામ પર નિર્ભર છે. ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ કોર્ટ રૂમમાં અટવાયા હોવા છતાં તેમની જીતની શક્યતા નકારી શકાય તેમ નથી અને જો તે ચૂંટાય છે તો ચીન સામેની તેમની નીતિ અત્યારે છે તેના કરતાં ઘણી કઠિન હશે.
