RBI ૨૦૨૨-૨૩ થી ડિજિટલ રૂપિયો જારી કરશે

(માહિતી)નવી દિલ્હી, કેન્દ્રીય નાણા અને કોર્પોરેટ બાબતોના મંત્રી ર્નિમલા સીતારમણે સંસદમાં ૨૦૨૨-૨૩ માટેનું કેન્દ્રીય બજેટ રજૂ કરતી વખતે ૨૦૨૨-૨૩ થી શરૂ કરીને ભારતીય રિઝર્વ બેંક દ્વારા જારી કરવામાં આવનાર બ્લોકચેન અને અન્ય તકનીકોનો ઉપયોગ કરીને ડિજિટલ રૂપિયો રજૂ કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો., તેણીએ જણાવ્યું કે સેન્ટ્રલ બેંક ડિજિટલ કરન્સી (CBDC)ની રજૂઆત ડિજિટલ અર્થતંત્રને મોટું પ્રોત્સાહન આપશે. ડિજિટલ કરન્સી વધુ કાર્યક્ષમ અને સસ્તી ચલણ વ્યવસ્થાપન પ્રણાલી તરફ દોરી જશે.

સીતારામને દરખાસ્ત કરી હતી કે ડેટા સેન્ટર્સ અને એનર્જી સ્ટોરેજ સિસ્ટમ્સ સહિત ગાઢ ચાર્જિંગ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને ગ્રીડ-સ્કેલ બેટરી સિસ્ટમ્સનો ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરની સુમેળ સૂચિમાં સમાવેશ કરવામાં આવશે. આનાથી ડિજિટલ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને સ્વચ્છ ઊર્જા સંગ્રહ માટે ધિરાણની ઉપલબ્ધતા સરળ બનશે, એમ તેણીએ જણાવ્યું હતું.

નાણાપ્રધાને વેન્ચર કેપિટલ અને પ્રાઈવેટ ઈક્વિટી રોકાણને વધારવા માટે યોગ્ય પગલાંની તપાસ કરવા અને સૂચન કરવા માટે નિષ્ણાત સમિતિની રચના કરવાની દરખાસ્ત કરી હતી. તેણીએ નોંધ્યું હતું કે વેન્ચર કેપિટલ અને પ્રાઈવેટ ઈક્વિટીએ રૂ. ૫.૫ લાખ કરોડથી વધુનું રોકાણ કર્યું છે. ગયા વર્ષે સૌથી મોટા સ્ટાર્ટ-અપ અને ગ્રોથ ઇકોસિસ્ટમમાંની એક સુવિધા આપે છે. આ રોકાણને વધારવા માટે નિયમનકારી અને અન્ય ઘર્ષણની સર્વગ્રાહી તપાસની જરૂર છે,એમ તેણીએ કહ્યું.

સીતારમને જણાવ્યું હતું કે સરકાર સમર્થિત ફંડ્‌સ દ્ગૈંૈંહ્લ અને જીૈંડ્ઢમ્ૈં ફંડ ઓફ ફંડ્‌સે સ્કેલ મૂડી પ્રદાન કરી છે જે ગુણક અસર બનાવે છે. તેણીએ જણાવ્યું હતું કે ક્લાઈમેટ એક્શન, ડીપ-ટેક, ડિજિટલ ઈકોનોમી, ફાર્મા અને એગ્રી-ટેક જેવા મહત્વના સૂર્યોદય ક્ષેત્રોને પ્રોત્સાહિત કરવા માટે, સરકાર મિશ્રિત ફાઇનાન્સ માટે થીમેટિક ફંડ્‌સને પ્રોત્સાહન આપશે જેમાં સરકારનો હિસ્સો ૨૦ ટકા સુધી મર્યાદિત રહેશે અને ખાનગી ફંડ મેનેજરો દ્વારા ભંડોળનું સંચાલન કરવામાં આવશે.

નાણાપ્રધાને જણાવ્યું હતું કે માળખાકીય જરૂરિયાતોને ધિરાણ કરવા માટે, બહુ-પક્ષીય એજન્સીઓની તકનીકી અને જ્ઞાન સહાય સાથે, પીપીપી સહિતના પ્રોજેક્ટ્‌સની નાણાકીય સદ્ધરતા વધારવા માટે પગલાં લેવામાં આવશે. તેણીએ વધુમાં જણાવ્યું હતું કે વૈશ્વિક શ્રેષ્ઠ પ્રથાઓ, ધિરાણની નવીન રીતો અને સંતુલિત જાેખમ ફાળવણી અપનાવીને પણ નાણાકીય સદ્ધરતા વધારવામાં આવશે. જાહેર મૂડીરોકાણમાં વધારો કરવા માટે નોંધપાત્ર સ્તરે ખાનગી મૂડી દ્વારા પૂરક બનવાની જરૂર પડશે,એમ તેણીએ જણાવ્યું હતું.