ભારતના 52મા મુખ્ય ન્યાયાધીશ તરીકે શપથ લીધા CJI બી.આર. ગવઈએ
ભારતના 52મા મુખ્ય ન્યાયાધીશ CJI ગવઈ ભારતના ન્યાયતંત્રના વડા બનનારા પ્રથમ બૌદ્ધ
નવી દિલ્હી, ભારતના 52મા મુખ્ય ન્યાયાધીશ (CJI) તરીકે બુધવારે વહેલી સવારે રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુ દ્વારા શપથ લેવડાવેલ જસ્ટિસ બી.આર. ગવઈ દેશના ન્યાયતંત્રના વડા બનનારા પ્રથમ બૌદ્ધ છે. CJI ગવઈનો કાર્યકાળ છ મહિનાથી વધુ રહેશે અને તેઓ 23 નવેમ્બર, 2025 ના રોજ દેશના સર્વોચ્ચ ન્યાયિક પદ પરથી નિવૃત્ત થશે. Justice Shri Bhushan Ramkrishna Gavai on taking oath as the 52nd Chief Justice of India.
રાષ્ટ્રપતિ મુર્મુએ બંધારણની કલમ 124(2) હેઠળની સત્તાનો ઉપયોગ કરીને સુપ્રીમ કોર્ટના સૌથી વરિષ્ઠ ન્યાયાધીશ જસ્ટિસ ગવઈને ભારતના મુખ્ય ન્યાયાધીશ તરીકે નિયુક્ત કર્યા હતા અને કાયદા અને ન્યાય મંત્રાલયે પાછળથી 29 એપ્રિલના રોજ તેમની નિમણૂકની સૂચના આપી હતી.
LIVE: Swearing-in-Ceremony of the Chief Justice of India Shri Justice Bhushan Ramkrishna Gavai at Rashtrapati Bhavan https://t.co/KSRP8wDqpz
— President of India (@rashtrapatibhvn) May 14, 2025
જસ્ટિસ ગવઈને 24 મે, 2019 ના રોજ ભારતની સુપ્રીમ કોર્ટના ન્યાયાધીશ તરીકે બઢતી આપવામાં આવી હતી. નવેમ્બર 2003 માં બોમ્બે હાઈકોર્ટના વધારાના ન્યાયાધીશ તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા, તેઓ નવેમ્બર 2005 માં કાયમી ન્યાયાધીશ બન્યા હતા.
બેન્ચમાં બઢતી પહેલાં, તેમણે બંધારણીય કાયદા અને વહીવટી કાયદામાં પ્રેક્ટિસ કરી હતી અને નાગપુર મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન, અમરાવતી મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન અને અમરાવતી યુનિવર્સિટી માટે સ્ટેન્ડિંગ કાઉન્સેલ તરીકે કામ કર્યું હતું.
ઓગસ્ટ ૧૯૯૨માં તેમને બોમ્બે હાઈકોર્ટ, નાગપુર બેન્ચમાં સહાયક સરકારી વકીલ અને વધારાના સરકારી વકીલ તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા અને જુલાઈ ૧૯૯૩ સુધી સેવા આપી હતી. ૧૭ જાન્યુઆરી, ૨૦૦૦ના રોજ તેમને નાગપુર બેન્ચમાં સરકારી વકીલ અને સરકારી વકીલ તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા.
અગાઉ, મીડિયા સાથેની અનૌપચારિક વાતચીતમાં, જસ્ટિસ ગવઈએ જમ્મુ અને કાશ્મીરના પહેલગામમાં બનેલી દુ:ખદ ઘટના પર દુ:ખ વ્યક્ત કર્યું હતું અને કહ્યું હતું કે જ્યારે દેશ શોકમાં છે ત્યારે સુપ્રીમ કોર્ટ અસ્પૃશ્ય રહી શકે નહીં.
બિહારના ભૂતપૂર્વ રાજ્યપાલ આર.એસ. ગવઈના પુત્ર, જસ્ટિસ ગવઈએ પણ એ વાત પર ગર્વ વ્યક્ત કર્યો હતો કે તેઓ દેશના પ્રથમ બૌદ્ધ સીજેઆઈ બનશે.
“મારા પિતાએ બાબા સાહેબ આંબેડકર સાથે બૌદ્ધ ધર્મ અપનાવ્યો હતો. હું દેશના પ્રથમ બૌદ્ધ મુખ્ય ન્યાયાધીશ બનીશ,” તેમણે કહ્યું. હું બધા ધર્મોમાં વિશ્વાસ રાખું છું તે ભારપૂર્વક જણાવતા, જસ્ટિસ ગવઈએ કહ્યું, “હું મંદિરો, દરગાહો, જૈન મંદિરો, ગુરુદ્વારાઓમાં દરેક જગ્યાએ જાઉં છું.”
સર્વોચ્ચ અદાલતમાં, અનામત શ્રેણીના જૂથોમાં વધુ લાભદાયી સારવાર આપવા માટે પેટા-વર્ગીકરણ બંધારણ હેઠળ માન્ય રહેશે કે કેમ તે પ્રશ્નનો સામનો કરી રહેલી 7 ન્યાયાધીશોની બંધારણીય બેંચના ભાગ રૂપે, ન્યાયાધીશ ગવઈએ અનુસૂચિત જાતિ (SC) અને અનુસૂચિત જનજાતિ (ST) ને હકારાત્મક કાર્યવાહીનો લાભ મેળવવા માટે “ક્રીમી લેયર” સિદ્ધાંત લાગુ કરવાનું સૂચન કર્યું.
તેમના વિગતવાર અભિપ્રાયમાં, ન્યાયાધીશ ગવઈએ કહ્યું: “જ્યારે ઇન્દ્રા સાહનીમાં 9 ન્યાયાધીશોની બેંચે ઠરાવ્યું હતું કે અન્ય પછાત વર્ગો માટે આવા પરીક્ષણ (ક્રીમી લેયર ટેસ્ટ) ની લાગુતા બંધારણમાં સમાવિષ્ટ સમાનતાને આગળ વધારશે, તો પછી આવી પરીક્ષા અનુસૂચિત જાતિ અને અનુસૂચિત જનજાતિ માટે પણ કેમ લાગુ ન કરવી જોઈએ?”
“શું IAS/IPS અથવા સિવિલ સર્વિસ અધિકારીઓના બાળકને ગામડામાં ગ્રામ પંચાયત/જિલ્લા પરિષદની શાળામાં અભ્યાસ કરતા અનુસૂચિત જાતિના વંચિત સભ્યના બાળક સાથે સમાન ગણી શકાય?” તેમણે પૂછ્યું.
ન્યાયાધીશ ગવઈએ જણાવ્યું હતું કે અનામતના લાભને કારણે ઉચ્ચ પદ પર પહોંચેલા અને સામાજિક, આર્થિક અને શૈક્ષણિક રીતે પછાત રહેતા SC અને ST ના માતાપિતાના બાળકોને અને ગામડાઓમાં મેન્યુઅલ વર્ક કરતા માતાપિતાના બાળકોને સમાન શ્રેણીમાં મૂકવાથી બંધારણીય આદેશનો નાશ થશે. IANS
