ચીન સાથેની વાતચીત નિષ્ફળ જાય તો કાર્યવાહી અંગે વિચારણા
નવી દિલ્હી: ચીફ ઓફ ડિફેન્સ સ્ટાફ જનરલ બિપિન રાવતે ભારત અને ચીન વચ્ચે સરહદ વિવાદ અંગે મોટું નિવેદન આપ્યું છે. તેમણે કહ્યું કે લદ્દાખમાં ચાઇનીઝ અતિક્રમણને કાબુમાં લેવા લશ્કરી વિકલ્પો પર પણ વિચારણા કરવામાં આવી રહી છે. જનરલ રાવતે કહ્યું હતું કે જો વાતચીત નિષ્ફળ જાય તો લશ્કરી વિકલ્પો પર વિચારણા કરવામાં આવી રહી છે. તેમણે કહ્યું કે સંરક્ષણ પ્રધાન રાજનાથ સિંહ, રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર અજિત ડોભાલ અને રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા માટે જવાબદાર લોકો પીએલએ લદ્દાખમાં સમાન પદ પર પાછા ફરવાના પ્રયાસ સાથે તમામ વિકલ્પો પર વિચાર કરી રહ્યા છે.
જનરલ રાવતે કહ્યું કે સરકાર આ મામલે શાંતિપૂર્ણ રીતે સમાધાન માંગે છે. તેમણે સંકેત આપ્યો કે પૂર્વી લદ્દાખમાં દળો માટેની તૈયારીઓ પૂર્ણ થઈ ગઈ છે. તેમણે કહ્યું, એલએસી પર અતિક્રમણ જુદા જુદા દ્રષ્ટિકોણથી થાય છે. સંરક્ષણ સેવાઓનું કામ આવા અતિક્રમણને ઘુસણખોરીમાં ફેરવવાથી તેનું નિરીક્ષણ કરવું અને અટકાવવું છે.
સરકાર આ મુદ્દાઓને શાંતિપૂર્ણ રીતે હલ કરવા માંગે છે. જો એલ.એ.સી. જો ભૂતપૂર્વને પુનર્સ્થાપિત કરવાના પ્રયત્નો સફળ ન થાય તો સંરક્ષણ સેવાઓ સૈન્ય કાર્યવાહી માટે હંમેશાં તૈયાર રહે છે. જનરલ રાવત ત્રણ વર્ષ પહેલાં આર્મી ચીફ હતા જ્યારે ચીને ડોકલામ પર બોમ્બ પાડ્યો હતો. તેણે ગુપ્તચર એજન્સીઓ વચ્ચે સંકલનના અભાવને નકારી કાઢયો છે.
જનરલ રાવતે કહ્યું કે ભારતની આટલી લાંબી સરહદ છે કે તેના પર સતત દેખરેખ રાખવાની જરૂર છે. તેમણે કહ્યું કે મલ્ટિ એજન્સી સેન્ટર રોજ મળતું રહે છે. લદાખ અને અન્ય સ્થળોની માહિતી એકબીજાને આપવામાં આવી રહી છે. અનેક તબક્કાની વાટાઘાટો છતાં પૂર્વી લદ્દાખમાં તણાવ ઓછો નથી. ભારતીય સેનાનો સ્પષ્ટ વલણ છે કે ચીને એપ્રિલ પહેલા સ્થિતિને ફરીથી સ્થાપિત કરવી જોઈએ. સૈન્ય સ્તરની વાટાઘાટો ઉપરાંત વિદેશ મંત્રાલય અને બંને દેશોના પરામર્શ અને સંકલન માટેના કાર્યકારી મિકેનિઝમે પણ ચર્ચા કરી છે.
બંને પક્ષે વારંવાર સંપૂર્ણ વિખેરી નાખવાની દિશામાં આગળ વધવાની સંમતિ આપી હતી પરંતુ જમીનને અસર થઈ ન હતી. આર્મી ચીફ જનરલ મનોજ મુકુંદ નરવાને પણ કહ્યું છે કે સેના હાઇ એલર્ટ પર છે. ફોરવર્ડ પોસ્ટ્સ માટે સંખ્યાબંધ શસ્ત્રો, દારૂગોળો અને વિન્ટર ગિયર ખરીદવું. એલએસીવાળા કેટલાક વિસ્તારોમાં, શિયાળાના મહિનાઓમાં તાપમાન માઇનસ ૨૫ સુધી ઘટે છે. ૧૫ જૂને ગાલવાન ખીણમાં હિંસક અથડામણ બાદ બંને પક્ષો વચ્ચે તણાવ અનેકગણો વધી ગયો છે.
