ખોટા ધ્વજવાળાં જહાજોથી ભારતમાં ૨ અબજ યુરોના રશિયન ક્રૂડની આયાત

નવી દિલ્હી, ભારતે જાન્યુઆરીથી સપ્ટેમ્બર ૨૦૨૫ દરમિયાન ખોટા ધ્વજવાળા ૩૦ જહાજો દ્વારા રશિયાથી ૨.૧ અબજ યુરોના મૂલ્યના ૫૪ લાખ ટન ક્‰ડ ઓઇલની આયાત કરી હતી.

રશિયા પશ્ચિમ દેશોના પ્રતિબંધોથી છટકવા માટે જહાજોના ગુપ્ત નેટવર્ક (શેડો ફ્લીટ)માં વધારો કરી રહ્યું છે અને ભારતની આ આયાત કોઇ એક દેશની આયાત કરતાં સૌથી વધુ છે, એવો યુરોપની એક થીન્ક ટેન્કે ગુરુવારે દાવો કર્યાે હતો.

યુક્રેન પર ક્રેમલિનના આક્રમણ પછી પશ્ચિમી દેશોએ રશિયન ઊર્જા પર આકરા પ્રતિબંધો લાદ્યા છે. રશિયા આ પ્રતિબંધો ટાળીને ચીન, ભારત અને તુર્કીને ક્‰ડ ઓઇલની નિકાસ કરે છે. આવી નિકાસ કરવા માટે શેડો ફ્લીટનો ઉપયોગ કરાયા છે. તેમાં સંદિગ્ધ માલિકી, ખોટા રજિસ્ટ્રેશન પેપર્સ સાથેના જૂના ટેન્કરોનો ઉપયોગ થાય છે અને તેમાં ટ્રેકિંગ સિસ્ટમ ચાલતી હોતી નથી.

હેલસિંકી સ્થિત સેન્ટર ફોર રિસર્ચ ઓન એનર્જી એન્ડ ક્લીન એર જણાવ્યું હતું કે ચાલુ વર્ષના પ્રથમ નવ મહિનામાં ખોટા ધ્વજ સાથેના ૧૧૩ રશિયન જહાજોએ સફર કરી હતી અને રશિયાની કુલમાંથી ૧૩ ટકા ક્‰ડ ઓઇલની નિકાસ કરી હતી.

આ નિકાસ ૧.૧ કરોડ ટન એટલે કે ૪.૭ અબજ ડોલર (૫.૪ અબજ) ડોલરની હતી. સપ્ટેમ્બર ૨૦૨૫ સુધીમાં ૯૦ રશિયન શેડો જહાજો ખોટા ધ્વજ હેઠળ કાર્યરત હતાં. આ સંખ્યા ડિસેમ્બર ૨૦૨૪ની સરખામણીમાં છ ગણી વધુ છે.

સીઆરઈએ જણાવ્યું કે ૨૦૨૫ના પ્રથમ નવ મહિના દરમિયાન આવા ૩૦ જહાજોએ ભારતમાં ક્‰ડ તેલ મોકલ્યું હતું. ૨૦૨૫ના પહેલા ત્રણ ક્વાર્ટરમાં ખોટા ફ્લેગવાળા ટેન્કરો મારફત હેરફેર કરાયેલા ૪.૭ અબજ યુરોના રશિયન તેલમાંથી ૨.૧ અબજ યુરો (૫૪ લાખ ટન) ભારતમાં પરિવહન કરવામાં આવ્યું હતું. અહીં ઉલ્લેખનીય છે કે ફેબ્›આરી ૨૦૨૨માં યુક્રેન યુદ્ધ પછી રશિયાથી ભારતની ક્‰ડ ઓઇલની આયાત ૧ ટકાથી વધીને ૪૦ ટકા થઈ છે.SS1MS