નવા માળખામાં શાળાનો અભ્યાસક્રમ તૈયાર કરવાની પ્રક્રિયા પૂરજોશમાં ચાલી રહી છે
Files Photo
નવીદિલ્હી, નવી રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ દ્વારા શાળા શિક્ષણના માળખાનમાં ફેરફાર કરવા માટે કરાયેલી તમામ ભલામણોનો અમલ ઝડપથી શરૂ થયો છે. આમાં મહત્વનો ફેરફાર એ છે કે શાળા શિક્ષણના અભ્યાસક્રમને ૧૦ વત્તા બે અને પાંચ વત્તા ત્રણ વત્તા ચારની પેટર્નમાંથી ખસેડવાનો છે.
શિક્ષણ મંત્રાલયે વધુ વિલંબ કર્યા વિના આ વર્ષ આ કાર્ય પૂર્ણ કરવાનો લક્ષ્યાંક રાખ્યો છે. આ અંગે રચાયેલી ટમીને આ દિશામાં કામગીરી ઝડપથી આગળ ધપાવવા સૂચના આપવામાં આવી છે. આ સાથે, શિક્ષણ મંત્રાલયે શાળાના અભ્યાસક્રમને ફરીથી બનાવવા પર પણ ભાર મૂકયો છે, જેથી શાળાઓમાંથી યાદ રાખવાની અને યાદ રાખવાની આખી રમતનો અંત આવે. ઉપરાંત, એવો અભ્યાસક્રમ વિકસાવવો જાેઇએ જેમાં શીખવાની સર્વગ્રાહી પ્રક્રિયા હોય.
મંત્રાલયે શાળા શિક્ષણના નવા માળખામાં આ પાસાઓને સંબોધવાની જરૂરીયાત પર ભાર મૂકયો છે. રાષ્ટ્રીય અભ્યાસક્રમ ફ્રેમવર્ક (એનસીએફ) માટે મંત્રાલય દ્વારા રચવામાં આવેલી નિષ્ણાત ટીમનું નેતૃત્વ ભારતીય અવકાશ સંશોધન સંસ્થા (ઇસરો)ના ભૂતપૂર્વ વડા અને દેશના વરિષ્ઠ વૈજ્ઞાનિક કે. કસ્તુરીરંગનની વરણી કરવામાં આવી હતી. આ એ જ કસ્તુરીરંગન છે જેમના નેતૃત્વમાં નવી રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ પણ તૈયાર કરવામાં આવી છે.
મંત્રાલયનું માનવું છે કે આ પગલું એટલા માટે લેવામાં આવ્યું છે કે જેથી નીતિ દ્વારા જે પરિવર્તનના સપના જાેવામાં આવ્યા છે તેને પૂર્ણપણે અમલમાં મૂકી શકાય. આ સાથે શિક્ષણ મંત્રાલયે ૨૧મી સદીની જરૂરીયાતને ધ્યાનમાં રાખીને શાળાના માળખાકીય સુવિધાઓની તૈયારીમાં જે મૂળભૂત વિષયો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવા પર ભાર મૂકયો છે, તેના પર વિચાર – આધારિત વિચારસરણીનું મહત્વ છે.
સામગ્રી, વૈજ્ઞાનિક વિચાર, સમસ્યાનું નિરાકરણ, સહયોગ અને ડિજિટલ શિક્ષણ સંબંધિત વિષયો સામેલ છે. ઉપરાંત, સ્થાનિક વિષયવસ્તુ અને ભાષાને મુખ્ય રીતે સામેલ કરવાનું સૂચન કરવામાં આવ્યું છે.
મંત્રાલયના સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, શાળા શિક્ષણના માળખાને તૈયાર કરવાનુ મોટાભાગનું કામ પૂર્ણ થઇ ગયું છે. હવે રચાયેલી ઉચ્ચ સ્તરીય સમિતિ તેની સમીક્ષા કરશે. સાથે જ એ પણ ચકાસવામાં આવશકે કે પોલિસીની મહત્વની ભલામણો અનુસાર ફેરફારો કરવામાં આવ્યા છે કે કેમ.
તેમજ કોઇ મહત્વનો વિષય છોડવામાં આવ્યો નથી. નોંધનીય છે કે શિક્ષણ મંત્રાલયે રાષ્ટ્રીય અભ્યાસક્રમ ફેમવર્ક માટે સપ્ટેમ્બરના છેલ્લા સપ્તાહમાં કસ્તુરીરંગનના નેતૃત્વમાં ૧૨ સભ્યોની ટીમની રચના કરી હતી. હાલમાં, ૧૦ ૨ શાળાના માળખામાં ત્રણથી છ વર્ષની વય જૂથના બાળકોનો સમાવેશ થાય છે કારણકે બાળકોને છ વર્ષની ઉંમરે સીધા ધોરણ ૧માં પ્રવેશ આપવામાં આવે છે.
પરંતુ નવા ફાઇવ પ્લસ થ્રી પ્લસ થ્રી પ્લસ ફોર ફ્રેમવર્ક હેઠળ બાળકોને ત્રણ વર્ષની ઉંમરથી શિક્ષણ સાથે જાેડવામાં આવશે. એટલે હવે બાળક ત્રણ વર્ષનું થાય કે તરત જ તેને આંગણવાડી અથવા બાલવાટિકામાં પ્રવેશ આપવામાં આવશે. જયાં તે છ વર્ષની ઉંમર સુધી અભ્યાસ કરશે.
ત્યારબાદ તેને પ્રથમ વર્ગમાં પ્રવેશ આપવામાં આવશે. શાળા શિક્ષણના નવા માળખામાં પ્રથમ તબક્કો પાયાનો છે, જે પાંચ વર્ષનો હશે. આમાં બાળક ત્રણ વર્ષની ઉંમરથી લઇને આઠ વર્ષની ઉંમર સુધી અભ્યાસ કરશે. બીજાે તબક્કો પ્રાથમિક તબક્કો હશે, જે ત્રણ વર્ષનો હશે. તે વર્ગ ત્રણથી ધોરણ પાંચ સુધીના વર્ગોને આવરી લેશે. ત્રીજાે તબક્કો મધ્યમ હશે. અને તે પણ ત્રણ વર્ષનો હશે. જેમાં ધોરણ ૬ થી આઠ સુધીના વર્ગો સામેલ હશે. ચોથો તબક્કો માધ્યમિક હશે. જે ચાર વર્ષનો હશે. અને તેમાં ધોરણ નવ થી ૧૨ સુધીનો અભ્યાસ હશે.HS
